Inleiding productieketens en recht
1. Inleiding
- Recht creëert nieuwe kansen door meer concurentie
- Stimuleren van innovatie of belemmering van deze
- De risicos van het zaken doen kunnen beperkt woren wanneer je kennis hebt van het recht
Recht verdeelt risico’s in de ketens anders biedt bijzondere bescherming van zwakkere partij
(consument).
- Voorbeeld: informatieverlening via etiketten
Niet naleven recht sancties (boetes, aansprakelijkheid)
Dus:
- Vraagt andere bedrijfsprocessen
- Beïnvloedt bedrijfsmatige beslissingen
- Inhoud van rechtsregels vraagt interpretatie en die is soms onzeker (Decision Science-proces)
Overheid een van de grotose stakeholderes. Hierna primaire productie, industriële verwerking,
handel en consument
(NGO’s non govermental organisations kunnen hier een rol in spelen)
Recht
Wat is het recht? normen die staan opgeschreven in wetboeken (de wet= objectief recht),
datgene waar in de samenleving aanspraak op kan worden gemaakt (wat je recht is= subjectief
recht), wat als rechtvaardig wordt gevoeld, of het nu in een regel van de overheid staat of niet
(morele waarde en normen).
Waar vind ik het recht (rechtsbronnen)
Wat is de structuur van het Nederlandse rechtssyteem
De warenwet bestaat dit jaar 100 jaar. Is deze wet na 100 jaar nog steeds van
waarde?
De warenwet is een flexibele bejaarde in een veranderde wereld.
Recht onderscheiden
,Privaatrecht en publieksrecht
Privaatrecht= recht dat zich bezighoudt met de rechtsverhouding tussen personen onderling
- Individueel belang staat centraal
- Personen= natuurlijke personen en rechtspersonen (NB: overheid is ook een rechtspersoon als
geen overheidshandelingen doet)
Publieksrecht= regelt de rechtsverhouding tussen overheid en burgers: staatrecht, bestuursrecht,
strafrecht, internationaal recht
- Algemeen belang staat centraal
Publiekrecht: indeling…
Staatsrecht: regelt organisatie van de staat, de rechtsgemeenschap tussen overheid en burger op
een bepaald grondgebied
Bestuursrecht: de uitoefening van gezag jegens de burger (door bestuursorganen):
besluit/beschikking
- Motiveringsbeginsel
- Verbod van bestuurlijke willekeur
Strafrecht
- Legaliteitsbeginsel
- ‘Ne bis in idem’ (niet 2x vervolgd worden om een bepaalde straf binnen bepaalde tijd)
Internationaal recht
Publiekrecht
Maar absolute macht van de overheid niet wenselijk wegens misbruik om deze redenen:
- Grondrechten= vrijheden die macht van de overheid begrenzen en die de overheid niet mag
ingrijpen
- Machtenscheiding (trias politica) van wetgevende, uitvoerende en rechtsprekende macht aan
drie verschillende organen die onafhankelijk van elkaar functioneren op hun eigenen terrein
Recht en actoren
Contracten
- Recht biedt een kader om afspraken tussen producenten onderling of tussen producent en
consument bindend te maken privaatrecht
- Recht biedt geschillenbeslechtiging publieksrecht
Markt falen
- Het recht reguleert voedselveiligheid en productveilig publieksrecht
- Productaansprakelijkheid privaatrecht
Informatie verlenen aan de consument
- Overheidscampagnes
,Dwingend en aanvullend recht
Dwingend: niet afwijkbaar nietigheid (nietig= ongeldig) – je mag niet afwijken van de wet
- Voorbeeld: proeftijd werkgever even lang als proeftijd werknemer (privaatrecht – arbeidsrecht)
Aanvullend (regelend): als partijeen geen regeling/afspraken hebben getroffen/gemaakt
Semi-dwingend recht afwijking mogelijk onder bepaalde voorwaarden
- (Driekwart dwingend)
- Voornamelijk in het arbeidsrecht
Nationaal Preventie-akkoord voor 2040 (roken-overgewicht-alcoholgebruik)
- Akkoord niet rechtsgeldig juridisch niet afdwingbaar (afspraken die de overheid maakt met de
branche)
Publieke regulering dwingend recht – overheid legt regels op aan private partijen + controle +
sancties.
Overheid komt met plan tegen overmatig alcoholgebruik, overgewicht en roken:
- Supermarkten moeten hun klanten verleiden om de gezonde producten te kopen
- Afspraken gemaakt om het aantal calorieen in producten terug te brengen
- Het suikergehalte in suikerhoudende zuivelproducten moet omlaag
- Koek, chocola en snoep moeten in kleinere porties worden aangeboden
Materieel recht en Formeel recht
Materieel recht: inhoud van de rechtsregels (= definities en vereisten)
Formeel recht: handhaven van de regels van het materieel recht (=procesrecht)
Onregelmatige daad= daad dat tegen een recht in gaat. Iedereen kan het anders interpreteren.
Materie zorgt voor duidelijkheid.
Materieel recht
- Wet op financieel toezicht
- Wet op collectieve arbeidsovereenkomst
- Wet op ondernemingsraden
- Wetboek van koophandel
Formeel recht
- Wetboek van burgerlijke rechtsvordering
- Wet op de rechterlijke organisatie
, Objectief en subjectief recht:
Objectief recht: wat mag en wat niet mag
- Verboden iemand van het leven te beroven
- De rechtsregels die door de overheid zijn vastgesteld of erkend met het doel de samenleving te
ordenen en die (door sancties) gehandhaafd kunnen worden
- Kunnen zijn verbodsbepalingen, rechten (vrijheden)
- Ook positief of geldend recht genoemd recht dat op dit moment van kracht is
Subjectief recht: mijn recht
- Het recht van een bepaald rechtssubject (persoon)
Rechtsbronnen
- Wetten in formele (regelgeving afkomstig van centrale overheid, herkenbaar aan het woord wet)
en materiele zin (voor burgers algemeen verbindend, uitgevaardigd door gemeenten, provincies
en waterschappen, houden aan verordening van gemeente)
- Internationele verdragen recht tussen staten. Verdragen hebben automatische werking voor
conforme interpretatie van nationale wet binnen de Nederlandse rechtsorde lidstaten
verplichte implementatie (voor bv. Productaansprakelijkheid, eerlijke handelspraktijken)
- Gewoonte
- Jurisprudentie (uitspraken van ALLE rechters)
Wet onderscheiden in:
Wet in zijn formele zin: de formele wet gemaakt door instellingen met bevoegdheden voor
wetgeving: regering, staten-generaal
- Voorbeeld: wetten in wetboek
- Herkenbaar aan het woord ‘wet’
Wet in materiele zin: algemeen verbindende voorschriften de materiele wet die voor de burgers
algemeen verbindend is
- Voorbeeld: provincial verodening, algemene maatregelen van bestuur, gemeentelijke
verordening
Let op! Onderscheid 3 typen wetten:
1. Wetten in formele zin, tevens wetten in materiele zin izjn: BW gemaatk door wetgever in
formele zin en geldt voor iedereen binnen Nederland.
2. Wetten in formele zin, niet wetten in materiele zin art. 34 GW voogdij over de minderjarige
koning
3. Wetten inmateriele zin, niet wetten in formele zin provinciale verordening bindend voor
inwoners Provincie
Rangrode van regelingen
Het statuut voor koninkrijk der Nederlanden regelt de staatkundige relatie tussen Nederalnd,
Aruba, Curacao en Sint Maarten
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper misssummary. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
