100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na je betaling Lees online óf als PDF Geen vaste maandelijkse kosten
logo-home
Eerder door jou gezocht
Eerder door jou gezocht
logo
Samenvatting ANTWOORDEN NLT IJs en Klimaat (vwo 4/5/6) €15,39
In winkelwagen
Snel navigeren naar
Voorbeeld
  2.  
  3. 4 - VWO
  4.  
  5. NLT - Natuur Leven Technologie

Samenvatting

Samenvatting ANTWOORDEN NLT IJs en Klimaat (vwo 4/5/6)

5 beoordelingen
 28 keer verkocht

Dit document bevat de uitwerkingen van de NLT-module 'IJs en Klimaat' voor VWO 4/5/6. Bevat de uitwerkingen van de volgende hoofdstukken: Hoofdstuk 1: soorten en eigenschappen Hoofdstuk 2: IJs als klimaatarchief Hoofdstuk 3: Klimaat onder invloed van ijs Hoofdstuk 4: IJs en klimaatveranderi...

[Meer zien]

Voorbeeld 4 van de 34  pagina's

Document informatie

  • 10 maart 2020
  • 34
  • 2019/2020
  • Samenvatting

Onderwerpen

Geschreven voor

Alle documenten voor dit vak (1)

5  beoordelingen

review-writer-avatar

Door: hklasens • 1 jaar geleden

review-writer-avatar

Door: boazvogel • 2 jaar geleden

Hou je bek bro ik ben die antwoorden toch aan t opschrijven nu

review-writer-avatar

Door: jiangrafhorst • 3 jaar geleden

review-writer-avatar

Door: lucasmerk • 4 jaar geleden

review-writer-avatar

Door: indymarlie • 4 jaar geleden

Verkoper

avatar-seller
samenvatter_03

Ontvangen beoordelingen

Voorbeeld van de inhoud

IJS EN KLIMAAT
NLT module – vwo 4/5/6




UITWERKINGEN

,Inhoudsopgave

Hoofdstuk 1: IJs op Aarde, De cryosfeer ................................................. 4
Verbreding 1. Soorten IJs........................................................................ 8


Hoofdstuk 2: IJs als klimaatarchief .......................................................... 9
Verbreding 2. Atmosferische samenstelling .......................................... 12


Hoofdstuk 3: Het klimaat onder invloed van ijs ...................................... 13
Verbreding 3. Energiefluxen .................................................................. 15


Hoofdstuk 4: IJs en klimaatverandering, nu en later .............................. 18
Verbreding 4. Massabalans................................................................... 20


Hoofdstuk 5 Poolecosysteem ................................................................ 21


Opdrachten Klimaatmodellen: ............................................................... 29




IJs en klimaat – uitwerkingen -3-

,Hoofdstuk 1: IJs op Aarde, De cryosfeer
Voorkennis
Persoonlijk antwoord.

Opdracht 1.1A Landijs
a) Als je alle ‘staven’, behalve die van Groenland en Antarctica, bij elkaar optelt, kom je
aan ongeveer 480.000 km2.
b) Dat is ongeveer 12x zo groot als Nederland. (5% van oppervlak Europa)
c) Rechts van Antarctica heb je een hele sterke toename in oppervlakte door de
logaritmische schaal.
d) Op Groenland en Antarctica

Extra opdracht 1.1B Volume, massa en smeltwarmte van de cryosfeer
F m∙g
a) p=A= met P de atmosferische druk, A het oppervlak en m de totale massa. Met
A
een oppervlak van 1 m² en omschrijven zodat we de massa kunnen berekenen, volgt:
𝑷∙𝑨 𝟏,𝟎𝟏𝟑∙𝟏𝟎𝟓 ∙𝟏
𝒎= 𝒈
= 𝟗,𝟖𝟏
= 𝟏, 𝟎𝟑 ∙ 𝟏𝟎𝟒 𝒌𝒈
b) Om de totale massa van de aarde te berekenen hebben we eerst het totale oppervlak
van de aarde nodig. De aarde is een bol met een straal (r) van 6378 km. Het oppervlak
van een bol wordt gegeven door: A = 4πr2. Zodat volgt:
𝟐
𝑷∙𝑨 𝟏,𝟎𝟏𝟑∙𝟏𝟎𝟓 ∙𝟒𝝅∙(𝟔,𝟑𝟕𝟖∙𝟏𝟎𝟔 )
𝒎= 𝒈
= 𝟗,𝟖𝟏
= 𝟓, 𝟑 ∙ 𝟏𝟎𝟏𝟖 𝒌𝒈
c) Bedenk dat bij opwarmen geldt:
(1) Q = c ∙ m ∙ ∆T en (2) Q = C ∙ ∆T
Waarin: Q: de toegevoerde energie (J),
c: de soortelijke warmte (J/(kg ∙ °C),
m: de massa (kg),
∆T: de temperatuurtoename (°C)
C: de warmtecapaciteit (J/°C).
De warmte capaciteit is dus eigenlijk de energie nodig om een heel voorwerp 1°C
warmer te maken. Vaak wordt de warmtecapaciteit gebruikt als een voorwerp is
samengesteld uit meerdere materialen.
Vergelijking van formule (1) en (2) laat zien dat: C=c∙m
Voor de warmtecapaciteit van de lucht volgt dan: Catmosfeer = 1000 ∙ 5,3∙1018 =
5,3∙1021 J/°C
d) V = A ∙ diepte = 3,62∙108 ∙ 3,8 = 1,38∙109 km3 = 1,38∙1018 m3
m = V ∙ ρ = 1,38∙1018 ∙ 1028 = 1,41∙1021 kg
e) Coceaan = c ∙ m = 3,93∙103 ∙ 1,41∙1021 = 5,6∙1024 J/°C
f) De gezamenlijke warmtecapaciteit van de atmosfeer en de oceaan bedraagt:
Ctot = Catmosfeer + Coceaan = 5,3∙1021 + 5,6∙1024 = 0,0053∙1024 + 5,6∙1024 = 5,6∙1024 J/°C
g) Uit tabel 1.1 volgt de hoeveelheid ijs:
24,7 + 2,9 + 0,7 + (kleine beetjes) = 28,3 miljoen km3 = 28,3∙1015 m3
Dit ijs weegt: m = V ∙ ρ = 28,3∙1015 ∙ 900 = 2,54∙1019 kg
De smeltwarmte van ijs (de energie die nodig is om één kilogram ijs van 0°C geheel om
te zetten in water van 0°C) bedraagt: 334∙103 J/kg.
Om het ijs te smelten is dus een energie nodig ter grootte van:
Q = rs ∙ m = 334∙103 ∙ 2,54∙1019 = 8,5∙1024 J
h) De gezamenlijke warmtecapaciteit van de atmosfeer en de oceaan bedraagt:
Ctot = Catmosfeer + Coceaan = 5,3∙1021 + 5,6∙1024 = 0,0053∙1024 + 5,6∙1024 = 5,6∙1024 J/°C
Q = C ∙ ∆T → 8,5∙1024 = 5,6∙1024 ∙ ∆T → ∆T = 1,5°




IJs en klimaat – uitwerkingen -4-

, Opdracht 1.2A Het fasediagram en koken en bevriezen
a) Volg de rode horizontale stippellijn en kijk waar die de scheidingslijn tussen vast en
vloeistof kruist: dat gebeurt bij 273 K = 0°C. Op vergelijkbare wijze kijk je waar deze lijn
de scheidingslijn tussen vloeistof en gas kruist: dat gebeurt bij 373 K = 100°C.
b) 0.33 atm = 3,3∙105 Pa → T = 342 K = 69 °C.
(Atmosfeer is een wat verouderde eenheid van druk, overeenkomend met de
gemiddelde luchtdruk op zeeniveau, ofwel 101,325 kPa. Het eenheidssymbool is atm)
c) Een lagere druk betekent dat er minder luchtmoleculen in de ruimte zijn. Moleculen
hebben dan al meer de ruimte en er is minder energie nodig om ze de ruimte te geven
om de gasfase te bereiken. Dat betekent dat er minder energie nodig is om water te
laten koken, dus onder een lagere druk is het kookpunt ook lager.
d) Dat proces heet depositie of rijpen, gas/waterdamp kan hier zonder tussenstap overgaan
in vast ijs en omgekeerd. Bijvoorbeeld ijs dat ontstaat op de ruiten van vliegtuigen als ze
hoog in de lucht vliegen.

Opdracht 1.2B Dichtheid van ijs
Persoonlijk antwoord.

Opdracht 1.3A Wolken
a) Helemaal boven in de figuur zijn de ijswolken te zien (deze hebben geen scherpe rand).
In het midden en onderste deel van de figuur zijn de waterdampwolken te zien (deze
wolken hebben een scherpe rand). Sneeuwkristallen zorgen voor een onscherpe rand
door de structuur van ijskristallen.
b) Als de temperatuur laag is en er genoeg waterdamp aanwezig is worden er ijskristallen
gevormd. Dit gebeurd in de hogere luchtlagen. Als de kristallen vallen klonteren ze in de
lagere luchtlagen samen tot sneeuwvlokken (Als de temperatuur in de luchtlaag lager
dan het smeltpunt is, zal de sneeuw in regen veranderen.)
c) Persoonlijk antwoord.

Opdracht 1.3B Sublimatie en ijzige winden op de prairie
a) De vaste fase gaat direct over in de gasfase.
b) ρlucht = 1,293 kg m-3 en m = 1,293 kg
Om deze massa af te koelen kost het 1293 J per Kelvin.
De energie die aan de omgevingslucht onttrokken wordt is 2840 J.
∆Tlucht = 2840/1293 = 2,2 K
c) Omdat de lucht boven de prairie extreem droog is kan de sneeuw sublimeren. De
energie (warmte) die daarvoor nodig is, wordt onttrokken aan de lucht/de wind waardoor
de temperatuur nog lager wordt.

Extra opdracht 1.3C Het isolerende sneeuwpakket, bestaande uit lucht en ijs
a) ρijs = 917 kg m-3 en ρlucht = 1,293 kg m-3
ρ90% = 917 ∙ 0,9 = 825 kg m-3 (10% lucht is verwaarloosbaar: 0,1 ∙ 1,29 = 0,129 kg m-3)
ρ60% = 917 ∙ 0,6 = 550 kg m-3
ρ30% = 917 ∙ 0,3 = 275 kg m-3
b) Sneeuw bevat veel stilstaande lucht en is daarom een slechte warmtegeleider. Hierdoor
is de warmtestroom van de bodem onder de sneeuw naar het sneeuwoppervlak heel
klein. De warmtegeleidingcoëfficiënt van lucht bedraagt: 0,024 W m-1 K-1 terwijl die van
ijs 2,1 W m-1 K-1 bedraagt. De reden dat de vacht van een dier en de veren van een
vogel zo goed warmte isoleren is dat ze stilstaande licht vasthouden. Stilstaande lucht is
een goede isolator, denk bijvoorbeeld aan spouwmuren (twee muren gescheiden door
een luchtlaag) en dubbel glas. De haren van de vacht van ijsberen en rendieren zijn zelf
ook nog eens hol zodat zelfs als de vacht nat is hij toch blijft isoleren.
c) ρx% = 917 ∙ x = 100 kg m-3 ; dit geeft x = 0,109, dus ongeveer 11% ijs.




IJs en klimaat – uitwerkingen -5-

Dit zijn jouw voordelen als je samenvattingen koopt bij Stuvia:

Bewezen kwaliteit door reviews

Bewezen kwaliteit door reviews

Studenten hebben al meer dan 850.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet jij zeker dat je de beste keuze maakt!

In een paar klikken geregeld

In een paar klikken geregeld

Geen gedoe — betaal gewoon eenmalig met iDeal, creditcard of je Stuvia-tegoed en je bent klaar. Geen abonnement nodig.

Direct to-the-point

Direct to-the-point

Studenten maken samenvattingen voor studenten. Dat betekent: actuele inhoud waar jij écht wat aan hebt. Geen overbodige details!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper samenvatter_03. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €15,39. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 66184 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Begin nu gratis
€15,39  28x  verkocht
  • (5)
In winkelwagen
Toegevoegd