Samenvatting literatuur van het vak openbare financiën aan de RUG. Dit is de voorgeschreven stof van week 3. Dit zijn H12 t/m 15 van het boek: 'Overheidsfinanciën, 17e druk'.
Loonheffing samenvatting
HOOFDSTUK 12 – OVERHEID EN VERZEKERINGSMARKT....................................................................1
12.1 INLEIDING...................................................................................................................................1
12.2 RISICO’S BEPERKEN.......................................................................................................................1
12.3 SOORTEN VERZEKERINGEN..............................................................................................................1
12.4 TEKORTKOMINGEN VAN DE VERZEKERINGSMARKT.................................................................................1
12.4.1 ONVERZEKERBARE RISICO’S............................................................................................................1
12.4.2 ONGELIJKE SCHADEKANSEN............................................................................................................2
12.4.3 ASYMMETRISCHE INFORMATIE........................................................................................................2
12.4.4 ZELFSELECTIE DOOR POTENTIËLE VERZEKERDEN..................................................................................2
12.4.5 GEDRAGSREACTIE: MOREEL RISICO..................................................................................................2
12.4.6 PATERNALISME............................................................................................................................2
12.4.7 EXTERNE EFFECTEN.......................................................................................................................3
12.4.8 KOSTENMOTIEF............................................................................................................................3
12.5 VOOR- EN NADELEN VAN COLLECTIEVE RISICODEKKING..........................................................................3
HOOFDSTUK 13 – SOCIALE-ZEKERHEIDSSTELSEL................................................................................4
13.1 INLEIDING...................................................................................................................................4
13.2 VIJF MOTIEVEN VOOR OVERHEIDSINGRIJPEN........................................................................................4
13.3 DRIE SOORTEN INKOMENSREGELINGEN..............................................................................................4
13.3.1 SOCIALE INKOMENSVERZEKERINGEN.................................................................................................5
13.3.2 SOCIALE VOORZIENINGEN..............................................................................................................5
13.3.3 INKOMENSTOESLAGEN...................................................................................................................6
13.3.4 BOVENWETTELIJKE BETALINGEN DOOR WERKGEVERS...........................................................................6
13.4 UITGAVEN EN FINANCIERING...........................................................................................................6
13.5 UITVOERINGSORGANISATIES SOCIALE ZEKERHEID..................................................................................6
13.6 ARMOEDE IN NEDERLAND..............................................................................................................6
13.6.1 ARMOEDEDEFINITIES.....................................................................................................................6
13.6.2 OMVANG VAN DE ARMOEDE..........................................................................................................7
13.6.3 RECENT ARMOEDEBELEID...............................................................................................................7
13.6.4 IS HET SOCIAAL MINIMUM VOLDOENDE?..........................................................................................7
HOOFDSTUK 14 – SOCIALE ZEKERHEID EN DE ECONOMIE..................................................................8
14.1 INLEIDING...................................................................................................................................8
14.2 SOCIALE-ZEKERHEIDSQUOTE............................................................................................................8
14.3 PRIJS- EN VOLUMEBELEID...............................................................................................................8
14.3.1 PRIJSBELEID................................................................................................................................8
14.3.2 VOLUMEBELEID............................................................................................................................9
14.3.3 STIMULEREN VAN DE ARBEIDSDEELNAME..........................................................................................9
14.4 ECONOMISCHE GEVOLGEN..............................................................................................................9
14.5 WERKNEMERS, ZELFSTANDIGEN EN BASISBANEN.................................................................................10
14.6 BASISINKOMEN..........................................................................................................................11
HOOFDSTUK 15 – GEZONDHEIDSZORG............................................................................................12
15.1 INLEIDING.................................................................................................................................12
15.2 MOTIEVEN VOOR OVERHEIDSINGRIJPEN...........................................................................................12
15.2.1 MARKTEN VOOR ZORG................................................................................................................12
15.2.2 MARKT VOOR ZIEKTEKOSTENVERZEKERING......................................................................................12
15.3 SECTOR EN STELSEL.....................................................................................................................13
15.3.1 ZORGSECTOR.............................................................................................................................13
15.3.2 ZORGSTELSEL.............................................................................................................................13
15.4 COLLECTIEVE ZORGUITGAVEN.........................................................................................................13
,15.5 FINANCIERING............................................................................................................................14
15.5.1 WET LANGDURIGE ZORG.............................................................................................................14
15.5.2 ZORGVERZEKERINGSWET..............................................................................................................14
15.5.3 RIJKSBEGROTING........................................................................................................................15
15.5.4 AANVULLENDE ZIEKTEKOSTENVERZEKERING.....................................................................................15
15.5.5 EIGEN BETALINGEN.....................................................................................................................15
15.5.6 FINANCIEEL TOTAALBEELD............................................................................................................16
15.5.7 DRIE VORMEN VAN SOLIDARITEIT..................................................................................................16
15.6 KOSTENBEHEERSING....................................................................................................................16
15.7 WERKT MARKTWERKING?............................................................................................................16
, Hoofdstuk 12 – Overheid en verzekeringsmarkt
12.1 Inleiding
Mensen verzekeren zich tegen risico’s, waar de markt geen mogelijkheid tot verzekeringen
biedt grijpt de overheid in voor een collectieve dekking.
12.2 Risico’s beperken
Risico’s zijn onvermijdelijk, je kunt ze wel beperken door voorzorgsmaatregelen te nemen. Je
kunt ook een reservepotje maken waarmee je risico’s kunt opvangen of een lagere prijs
overeenkomen om toekomstige kosten te dekken.
Je kunt je ook verzekeren tegen risico’s.
Risico’s mijden
De meeste mensen zijn risicomijdend, zij verzekeren zich liever zelfs als de premie meer is
dan het de waarde van het risico (kans op schade x de schade). Iemand is risiconeutraal als
hij geen voorkeur heeft tussen premie en het risico. Iemand is risicozoekend als hij liever de
schade aanvaard dan zich verzekert.
Risico’s poolen
Bij verzekeren wordt de kans op de schade ingeruild tegen een premie voor verzekeringen.
Alle verzekerden samen leggen bij de verzekeraar een premie in, zo zijn de lasten om de
schade te dekken voor iedereen lager, de wet van de grote aantallen.
12.3 Soorten verzekeringen
Je hebt schadeverzekeringen en inkomensverzekeringen, ze keren allebei uit, maar de aard
van de uitkering is verschillend.
Schadeverzekeringen
Twee soorten schadeverzekeringen zijn verplicht, dit zijn de ziektekostenverzekering en de
aansprakelijkheidsverzekering voor automobilisten. Alle andere schadeverzekeringen zijn
vrijwillig, voor de meest gangbare is dit vrij goedkoop omdat veel mensen meebetalen.
Bedrijven kunnen ook verzekeringen aangaan, slechts sommige zullen eigenrisicodragers zijn.
De overheid komt tegemoet voor exporterende bedrijven, dan is er de mogelijkheid tot de
exportkredietverzekeringen.
Inkomensverzekeringen
Niemand weet hoeveel je moet sparen voor je oude dag, want je weet niet hoe oud je zult
worden. Je kan je pensioen laten verzekeren, je moet gedurende je werkzame leven
pensioenpremie betalen en krijgt daarna een pensioenuitkering. Het pensioenfonds kan
statistisch berekenen wat je sterftekans en levensverwachting is, deze kans bepaalt de
premie. Dit is een actuarieel zuivere premie, het risico en de premie zijn met elkaar in
evenwicht.
Bij arbeidsongeschiktheid kan je het inkomensverlies opvangen door een
arbeidsongeschiktheidsverzekering, zij keert uit bij inkomensverlies door ziekte of
arbeidsongeschiktheid. Bij het bepalen van de premie wordt gekeken naar het ziekteverzuim
uit het verleden en je toekomstige inkomen.
12.4 Tekortkomingen van de verzekeringsmarkt
In beginsel zijn alle risico’s door de markt verzekerbaar, in de praktijk is dit niet het geval en
moet de overheid ingrijpen.
12.4.1 Onverzekerbare risico’s
Verzekeraars gaan in beginsel uit dat slechts 1 partij schade heeft, als de schade samengaat
en het gevolg is van een gemeenschappelijke oorzaak is er gecorreleerde schade. Dan
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper larsroelfs. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
