Dit document bevat uitgewerkte aantekeningen gemaakt bij het vak 'Coachthema's' op de opleiding Toegepaste Psychologie. Naast theorie staat de praktijk ook centraal; uitleg over coaching in de praktijk met behulp van verschillende coachmethoden.
Kennisclips coachthema’s
Leerdoelen
- Student kan verschillende theorieën over coachen herkennen in een casus en
illustreren aan de hand van een casus.
- Student kan benoemen wat coachen is.
- Student kan verschillende theorieën over relatieproblemen herkennen en toepassen
in een casus.
- Student kan de werking en het belang van hechtingsprocessen binnen
familiesystemen en liefdesrelaties illustreren aan de hand van een casus.
- Student heeft kennis van systeembenadering en kan dit herkennen en illustreren aan
de hand van een casus.
- Student heeft inzicht in geschikte coaching methoden, bijvoorbeeld TA en ACT,
gericht op (relatie)problemen en kan deze toepassen op een casus.
- Student heeft kennis van verlies en verliesverwerking en kan dit herkennen in een
casus en illustreren aan de hand van een casus.
- Student heeft inzicht in werkzame en belemmerende factoren in het omgaan met en
begeleiden van verlies en kan deze herkennen in en toepassen op een casus.
Week 1: Wat is coachen & thema’s binnen het coachen
Wat is coachen?
Waarom een toevlucht naar coachen?
- Veranderde tijdsgeest: tijd voor reflectie
- Geen taboe meer
- Anders denken over gezondheid
- Vergrijzingsdruk we werken allemaal langer door
Definitie
Coachen is die vorm van professionele begeleiding waarbij de coach als gelijkwaardige
partner de cliënt ondersteunt bij het behalen van zelfverkozen doelen -definitie NOBCO.
3 basisprincipes NOBCO
- De coachee is zelf verantwoordelijk voor het traject
Weet zelf wat het beste voor hem/haar is
Kan zelf beslissen wat hij zelf wel en niet wil
Soms kan de coachee zitten in de slachtofferrol (schuld wordt gegeven aan
externe factoren), eerst aandacht besteden aan bewustwording en het eigen
aandeel van de coachee.
- Gelijkwaardige relatie tussen coach en coachee
Geen hiërarchische relatie tussen beiden (arts-patiënt wel)
- Coachee is leidend
Doelen, middelen en keuze van de coachee zijn leidend, coach staat naast de
coachee en rijkt aan wat de coachee nodig heeft om de doelen te behalen.
Kenmerken van coachen
- Handelings- en resultaatgericht
- Gericht op heden en toekomst
, - Beperkt aantal sessies (vb. 2-5)
Johari venster
Bij coaching wordt vooral ingegaan
op de blinde vlek.
Competenties van een coach
- Zelfinzicht
- Gerichtheid op zelfontwikkeling
- Omgaan met coachcontract
- Vormgeven coachrelatie
- Stelt coachee in staat inzicht te verkrijgen
- Doel- en actiegerichtheid
- Gebruik van modellenen technieken
- Evalueren
Coachrelatie: overeenkomst tussen coach en coachee
- Doelen behandeling
- Taken die er binnen het contract moeten worden verricht
- Het ervaren van een positieve band
Als dit aanwezig is staat de coachee echt open voor verandering
Waar loopt een coach tegenaan: ethische kwesties
- Beroepscode
- Intervisie: gestructureerd overleg tussen meerdere collega’s, waarbij lastige en
ethische problemen worden besproken (geen hiërarchie)
- Supervisie: supervisor is tutor en begeleidt de coach, zoekt naar handelen en
drijfveren van de coach.
, Valkuilen van een coach
- Illusoire superioriteit: gedragen als psychotherapeut (coachee maakt iets heftigs
mee of blijkt ineens meer psychische klachten te hebben dan eerder bekend)
coach moet zich bewust zijn van de grenzen van het coachvak, er moet op zo’n
moment doorverwezen worden.
- Hulpverlener syndroom: mensen helpen voor het eigen gevoel het gevoel
hebben nodig te zijn hebben vaak vroeger een gemis gehad in erkenning. Houdt
altijd de hulpvraag in gedachten en volg de coachee.
- Onvoldoende kennis van psychologische klachten en stoornissen: nodig om mensen
op tijd door te verwijzen naar een psychotherapeut.
Stromingen binnen coaching
Analytisch
- Doel: inzicht van de coachee in de eigen vragen en problemen vergroten
- Rol als coach: coach is ervaringsdeskundige en kameraad tijdens deze zoektocht
(geen expert).
- Hoe: coach probeert conflicten inzichtelijk te krijgen
Tussen coach en coachee
Op diepere laag in de coachee (overtuigingen)
Binnen in de coachee (behoeftes en neigingen)
Overdracht
- Zit bij de coachee
- Het herhalen van patronen afkomstig van buiten de coachsituatie
Coachee zoekt altijd grenzen op buiten de coachsessie, zal dit dus ook laten zien
tijdens de sessies (te laat komen).
Tegenoverdracht
- Zit bij de coach
- Herhaling van patronen afkomstig van buiten de coachsituatie
De coachee is vrij dominant en neemt veel ruimte in, als coach heb jij iemand in je
directe omgeving die dit ook doet, je ziet dus hetzelfde gedrag bij de cliënt. Dit
roept mogelijk weerstand op bij jou, je voelt daardoor weer weerstand bij de cliënt.
Defensies
- Verdringing/suppressie: wegstoppen
- Reactieformatie: geeft een tegenovergestelde reactie (je mag je baas niet en gaat
dat positief uitleggen)
- Projectie: projecteren op de ander (ja maar mijn baas mag mij gewoon niet)
- Verplaatsing: je bent gekwetst en je reageert dat ergens anders af
- Conversie: de vorm waarin ongemak zich uit in fysieke klachten
- Regressie: terugvallen in ontwikkeling bij veranderingen (dutje doen en op vakantie
gaan bij werkdruk)
- Isolatie: probleem uit de context halen (je leidinggevende mag je niet: ik vind het plan
van de leidinggevende niet goed gaat niet om het plan maar om de baas)
- Introjectie: jezelf positieve kwaliteiten toeschrijven (jij solliciteert en wordt niet
aangenomen, de persoon die wel aangenomen wordt ga jij je mee identificeren en
zijn/haar goede eigenschappen aan jezelf toeschrijven)
- Omkering: het tegenovergestelde doen: je voelt je machteloos dagdromen dat je
wel invloed hebt.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper deGraauw. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,46. Je zit daarna nergens aan vast.
