Dit is een samenvatting van het basisboek Pyschologie. Met deze samenvatting heb ik in 1x een 7,3 gehaald op het tentamen. In de samenvatting worden alle begrippen goed uitgelegd en aan elkaar gekoppeld.
1. Hoe onze hersenen en onze erfelijkheid werken ..................................................................... 3
§1.8 Nature en nurture ................................................................................................................... 3
2. Hoe onze hersenen werken en zich ontwikkelen .................................................................... 3
§2.1 inleiding .................................................................................................................................. 3
§2.2 wat is de invloed van erfelijke aanleg, omgeving en oefening op onze hersenen? ................... 4
§2.3 hoe verloopt de ontwikkeling van onze hersenen? .................................................................. 4
§2.4 welke positieve en negatieve invloeden op de ontwikkeling van ons brein zijn bekend? ......... 5
3. Hoe wij waarnemen .............................................................................................................. 6
§3.4 welke processen spelen een rol bij waarneming? ................................................................... 6
§3.5 is onze waarneming objectief? ............................................................................................... 6
§4.1 inleiding .................................................................................................................................. 7
§4.2 wat is leren?............................................................................................................................ 8
§4.3 hoe leren wij door klassiek conditioneren? ............................................................................. 8
§4.4 hoe leren wij door operant conditioneren? ............................................................................. 9
§4.5 wat zijn mogelijke praktijktoepassingen van associatief leren? .............................................10
4. Hoe wij denken en leren ....................................................................................................... 10
§5.1 inleiding .................................................................................................................................10
§5.2 hoe ontwikkelt ons denkvermogen zich en waar denken wij vooral aan? ...............................11
§5.3 over welke twee denksystemen beschikken wij? ...................................................................11
§5.4 wat zijn cognitieve schema’s? ...............................................................................................12
§5.5 hoe worden onze cognitieve schema’s geactiveerd? .............................................................12
§5.6 welke vormen van denken hebben wij?..................................................................................13
§5.7 wat is intelligentie en wat is de relatie met denken en leren?.................................................13
5. Hoe wij onthouden en vergeten ............................................................................................ 14
§6.1 inleiding .................................................................................................................................14
§6.2 waartoe is ons geheugen in staat? .........................................................................................14
§6.3 waaruit bestaat ons geheugen? .............................................................................................14
§6.4 met welke technieken kunnen we informatie beter onthouden? ............................................15
§6.5 hoeveel soorten langetermijngeheugen hebben we? .............................................................15
§6.6 kunnen we ook foutieve herinneringen hebben? ....................................................................16
§6.7 hoe vergeten wij? ...................................................................................................................17
§6.8 wat voor soorten geheugenverlies kunnen wij hebben? .........................................................17
§6.9 Waar in onze hersenen zit ons geheugen?..............................................................................17
7. Wat wij willen: motivatie ...................................................................................................... 18
1
,Psychologie samenvatting Tessy Tiemens
§7.1 inleiding .................................................................................................................................18
§7.2 hoe zijn onze motivaties ingedeeld? ......................................................................................18
§7.3 wat moet een sociale professional weten over motivatie? .....................................................18
§7.4 wat is de behoeftehiërarchie van Maslow? ............................................................................20
§7.5 wat is het verschil tussen intrinsieke en extrinsieke motivatie? .............................................20
§7.6 wat is de zelfdeterminatietheorie (ZDT)? ................................................................................21
8. Wat wij voelen: emoties ....................................................................................................... 21
§8.1 inleiding .................................................................................................................................22
§8.2 welke emoties hebben we zoal? ............................................................................................22
§8.3 wat zijn functies van emoties? ...............................................................................................23
§8.4 welke aspecten zijn te onderscheiden aan een emotie? ........................................................23
§8.5 wat zijn goede manieren om met emoties om te gaan? ..........................................................26
9. Hoe wij op elkaar lijken en van elkaar verschillen: persoonlijkheid......................................... 27
§9.1 inleiding .................................................................................................................................27
§9.2 met welke verschillende begrippen typeren wij het eigene van personen? ............................27
§9.3 welke verschillende lagen zijn te onderscheiden aan de persoonlijkheid? ............................28
§9.4 wat is de psychologie achter de persoonlijkheidstrekken? ....................................................29
§9.5 de Big Five, wat houdt dat in? .................................................................................................29
§9.6 wat zijn de drie belangrijkste voorbeelden van onze persoonlijkheidskenmerken? ...............30
§9.7 wat zijn persoonlijkheidsstoornissen? ...................................................................................32
11. Hoe wij met elkaar omgaan ..................................................................................................... 32
§11.1 inleiding ...............................................................................................................................32
§11.2 wat is het belang van groepen? ............................................................................................33
§11.3 groepsontwikkeling..............................................................................................................34
§11.4 welke processen kunnen tussen groepen spelen? ...............................................................36
§11.5 wanneer helpen wij andere mensen?...................................................................................37
§11.6 hoe kan een team zo optimaal mogelijk functioneren? ........................................................37
2
,Psychologie samenvatting Tessy Tiemens
1. Hoe onze hersenen en onze erfelijkheid werken
§1.8 Nature en nurture
Van een gen-omgevingscorrectie is sprake als bij wijze van spreken de
genen de omgeving ‘selecteren’ die ‘bij hen past’
Het passieve gen-omgevingsverband vindt plaats omdat biologische
ouders, die genetisch verwant zijn aan het kind, zonder erbij na te denken
een opvoedingsomgeving aan het kind bieden die bij zijn aanleg past.
Het evocatieve gen-omgevingsverband treedt op omdat de genetische
gevormde eigenschappen van een kind bepaalde reacties bij andere
mensen uit hun omgeving uitlokken die deze eigenschappen versterken.
Het actieve gen-omgevingsverband treedt op bij kinderen die al wat ouder
zijn en bij volwassenen. De persoon is dan in staat om zelf de omgevingen
te kiezen die bij zijn aanleg passen.
Van een gen-omgevingsinteractie is sprake van als het e@ect van de genen
veranderd wordt door een bepaald soort omgeving en omgekeerd, als het
e@ect van de omgeving afhankelijk is van een bepaalde genetische
opmaak.
2. Hoe onze hersenen werken en zich ontwikkelen
§2.1 inleiding
Met een eeg (elektro-encefalografie) wordt de elektrische activiteit van de
hersenen gemeten. De activiteit wordt afgebeeld in hersengolven. Men
vergelijkt normale activiteit met abnormale activiteit zoals epilepsie.
Neuro-imaging: de verzamelnaam voor technieken waarmee direct of
indirect de structuur of het functioneren van het brein in beeld kan worden
gebracht.
MRI (magnetic resonance imaging): een medische onderzoeksmethode
waarbij met behulp van een grote en sterke magneet afbeeldingen worden
gemaakt van interne lichaamsstructuren zoals organen en hersenen.
fMRI (functionele magnetic resonance imaging): een verbijzondering van
de MRI. Wordt gebruikt in modern hersenonderzoek. Het functioneren van
de hersenen wordt in een driedimensionale afbeelding of filmpje zichtbaar
gemaakt.
Eeneige tweeling: ontstaat uit een eicel en een zaadcel. Ze hebben exact
dezelfde genetische aanleg.
3
, Psychologie samenvatting Tessy Tiemens
§2.2 wat is de invloed van erfelijke aanleg, omgeving en oefening op onze
hersenen?
De uitspraak ‘werk maakt sterk’ slaat op het principe dat lichaamsdelen of
delen van hersenen die intensief en vaak gebruikt worden, sterk en groot
worden- ook sterker en groter dan die lichaamsdelen of hersendelen
waarbij dat niet gebeurt.
§2.3 hoe verloopt de ontwikkeling van onze hersenen?
Neurogenese slaat op het ontstaan (‘geboorte’) van zenuwcellen. De
ontwikkeling van zenuwcelen vindt in een verschrikkelijk hoog tempo al
vroeg tijdens de zwangerschap plaats.
Synaptogenese is het ontstaan van synapsen (verbindingen) tussen
zenuwcellen in de hersenen en overige delen van het zenuwstelsel. Het is
een spontaan proces dat al voor de geboorte maar vooral tijdens de eerste
twee levensjaren plaatsvindt. Samen met pruning zorgt dit proces ervoor
dat netwerken van zenuwcellen aangelegd kunnen worden.
Pruning is het tegenovergestelde van synaptogenese. Het is geen spontaan
proces, juist door de ervaring die iemand opdoet, worden eerder gevormde
verbindingen tussen zenuwcellen verminderd (teruggesnoeid) waardoor
andere verbindingen sterk kunnen worden. Door dit proces ontstaat zinvolle
verbindingen waardoor sterke netwerken van zenuwstellen ontstaan.
Een neutraal netwerk is een groep zenuwcellen die onderling verbonden
zijn en samenwerken bij een bepaalde vaardigheid. Zo’n netwerk strekt zich
meestal uit over verschillende hersengebieden.
Plasticiteit of kneedbaarheid van de hersenen slaat op de verandering in
structuur en/of organisatie van de hersenen als gevolg van ontwikkeling,
opdoen van ervaringen, leren en oefenen.
De uitspraak ‘use it or lose it’ slaat op het verschijnsel dat vaardigheden en
kennis actief onderhouden moeten worden, omdat zij anders vervagen.
Motivatie is wat iemand tot een bepaald gedrag drijft. Het oefenen van
vaardigheden of het toe-eigenen van kennis is alleen zinvol als iemand
daartoe gemotiveerd is.
Sensitieve of gevoelige perioden zijn tijdsperioden in de ontwikkeling
waarin een kind makkelijk een bepaalde vaardigheid leert te ontwikkelen.
Onder normale omstandigheden is het kind daartoe zeer gemotiveerd.
Gevoelige perioden treden in een bepaalde periode van het leven op en zijn
begrensd.
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper tessyrose. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,36. Je zit daarna nergens aan vast.
