Samenvatting Motivatie en Emotie
Tutorial 1
Leerdoelen
1. Wat is het Maslow’s model of needs?
2. Wat zijn de verschillende cognitieve-attributie theories van emotie en motivatie?
3. Wat zijn de 12 laws of emotions?
4. Zijn emoties bewuste gevoelens en delen we deze met dieren?
5. Zijn we gedreven door wanting vs liking, of aversieve staten?
6. Wat is incentive-salience?
Literatuur
Taormina, R.J., Gao, J.H. (2013). Maslow and the motivation hierarchy: measuring
satisfaction of the needs. The American Journal of Psychology, 126(2); 155-177
Maslow’s theorie van menselijke motivatie (Maslow’s theory of human motivation) → 5
benodigdheden in de motivationele hiërarchie → physiological, safety-security,
belongingness, esteem and self-actualization
Drive theorie (drive theory) → bepaalde dingen zijn vereist door allemensen voor de
voortzetting van hun leven of welzijn
Drive → activiteit van het totale organisme als gevolg van een aanhoudend
onevenwicht dat wordt gecreëerd door een tekort aan bepaalde dingen (vb. voedsel,
rust) → drive weerspiegelt de behoefte
Behoefte (need) → gebrek aan iets essentieels voor bestaan/welzijn van organisme
o Het ding dat ontbreekt is geen behoefte, maar het ontbreken van het ‘ding’
creëert de behoefte
Elke type behoefte bevat verschillende dingen die Maslow heeft gegroepeerd, omdat
ze conceptueel gerelateerd zijn
Gebrek aan dingen is wat een behoefte identificeert
Maslow’s vijf behoeften (Maslow’s five needs)
1. Fysiologische behoeften (physiological
needs) → gebrek aan chemicaliën,
voedingsstoffen of interne
(bijvoorbeeld
lichaamsbeweging/gezondheid) of
omgevingscondities (bijvoorbeeld
temperaturen) die nodig zijn voor het
lichaam om te overleven, zodat de
langdurige afwezigheid van deze
dingen kan leiden tot psychologische
stress of fysieke dood
a. Homeostase → de
automatische inspanningen van
het lichaam om een constante,
normale toestand van de bloedstroom te behouden
b. Als het lichaam een of andere chemische stof mist, zal het individu een
specifieke eetlust ontwikkelen voor dat voedselelement
, c. Als niet aan alle behoeften wordt voldaan → gedomineerd door fysiologische
behoeften → andere behoeften niet meer bestaan (wanneer ze worden
gedomineerd door een bepaalde behoefte) → heeft de hele filosofie van de
toekomst de neiging te veranderen
i. Capaciteiten die voor dit doel niet bruikbaar zijn, sluimeren of worden
naar de achtergrond geduwd
d. Organisme wordt gedomineerd en zijn gedrag wordt alleen georganiseerd
door onbevredigde behoeften
i. Als de ene behoefte wordt bevredigd, ontstaat er een andere
e. Basisbehoeften van de mens zijn georganiseerd in een hiërarchie van
relatieve dominantie
2. Veiligheid-beveiliging behoeften (safety-security needs) → reeks behoeften die naar
voren komt als de fysiologische behoeften relatief goed worden bevredigd
a. Duidelijkere verschijning van de dreiging of gevaarsreactie bij zuigelingen →
ze remmen deze reactie helemaal niet, terwijl volwassenen in onze
samenleving is geleerd om het koste wat kost te remmen
i. Kind dat ziek wordt, kan gedurende een dag of twee angst,
nachtmerries en een behoefte aan bescherming en geruststelling
ontwikkelen die hij vóór zijn ziekte nog nooit had gezien
ii. Voorkeur voor ongestoorde routine of ritme
iii. Kinderen klampen zich vast aan ouders vanwege rol als beschermers
b. Bedreigingen van veiligheid → wilde dieren, criminele aanval, ziekte etc
c. Hoe meer aan de fysiologische behoeften wordt voldaan, des te meer zal de
persoon proberen te voldoen aan de veiligheidsbehoeften → bevrediging van
behoeften die gecorreleerd zijn
3. Behoeften ergens bij te horen (belongingness needs) → honger naar liefdevolle
relaties met mensen in het algemeen
a. De behoefte van mensen om interpersoonlijke gehechtheden te hebben en
een gevoel van verbondenheid met andere mensen te voelen, wordt als
fundamenteel voor de soort beschouwd
b. Een evolutionaire basis om ze te bevredigen → het vormen van gehechtheid
met andere individuen of groepen kan de overlevingskansen vergroten van
degenen die verbondenheid met anderen ontwikkelen
c. Aangeboren, universeel (te vinden in elke samenleving)
d. Ontbering om ze te bevredigen kan negatieve gevolgen hebben voor individu
i. Sociale uitsluiting is mogelijk de meest voorkomende en belangrijkste
oorzaak van angst, omdat het gepaard gaat met gevoelens van sociale
afwijzing, isolement, eenzaamheid en depressie
ii. Observatie van Maslow: praktisch alle theoretici van psychopathologie
hebben benadrukt dat het dwarsbomen van de liefdesbehoeften als
fundamenteel in het beeld van onaangepastheid
e. Wanneer iemands fysiologische en veiligheidsbehoeften grotendeels
bevredigd zijn, zal men meer aandacht kunnen besteden aan het bevredigen
van zijn of haar behoefte om plezierige interacties met anderen aan te gaan
4. Waarderingsbehoeften (esteem needs) → twee componenten → achting voor jezelf
en het respect dat je van andere mensen krijgt
i. Esteem for self → iemands attitude-evaluatie van en het respect dat hij
of zij heeft voor zijn of haar eigen aard of karakter en de daarmee
samenhangende gevoelens van iemands waardigheid, verdienste of
waarde als persoon
, ii. Esteem voor anderen → gedefinieerd in termen van wat een persoon
ontvangt, dat wil zeggen, de houdingsevaluatie en het respect dat een
persoon ontvangt van mensen met betrekking tot de aard of het
karakter van die persoon en hun gerelateerde gevoelens over de
waardigheid, verdienste of waarde van de persoon als persoon
b. Logische progressie van het bevredigen van de behoefte om ergens bij te
horen naar het zoeken naar waardering, omdat beide aspecten sociale
interactie met zich meebrengen
c. Een mens heeft anderen nodig om mee om te gaan om zich goed te voelen
over zichzelf binnen een netwerk van sociale relaties, die de behoefte aan
zelfrespect kunnen bevredigen
5. Zelfactualisatie behoeften (self-actualization needs) → verlangen van mensen naar
zelfvervulling, namelijk de neiging van hen om geactualiseerd te worden in wat ze
potentieel zijn
a. Hoogste niveau van theoretische hiërarchie
b. Idee om gerichtheid op anderen op te nemen om zelfactualisatie te definiëren
is ongepast omdat het verwarring introduceert → constructies van het zelf en
anderen zijn inherent verschillend
c. Zelfs als aan alle behoeften is voldaan, mogen we verwachten dat er spoedig
een nieuwe onvrede en rusteloosheid zal ontstaan, tenzij de persoon doet
waarvoor hij geschikt is
d. Verlangen naar zelfontplooiing, geactualiseerd worden in wat hij potentieel is,
verlangen om meer en meer te worden wat je bent, om alles te worden wat je
kunt worden
Verklarende variabelen en de vijf behoeften
Familie en emotionele support
Traditionele waarden
Angst en zorgen als facet van neuroticisme
Levensbevrediging
Studie → 386 chinese participanten
Vragenlijsten werden beoordeeld in zes elementen → bevrediging van vijf
hiërarchische behoeften, angst/zogen, emotionele steun van familie, tevredenheid
met het leven, traditionele waarden en demografie
Resultaten ondersteunen de behoeftehiërarchie van Maslow
o Sample kwam uit China → laat zien dat theorie universele behoeften
weergeeft (niet cultureel bevooroordeeld)
o Emotionele steun van het gezin kan een voorspeller zijn geweest omdat het
gezin de sterkste en belangrijkste eenheid is in de meeste samenlevingen
wereldwijd, ook in de Chinese samenleving
o Mensen met een goede gezondheid hebben meer kans om goed te sporten,
eten en slapen en hebben meer (en meer bevredigende) seks
o Aantal broers als voorspeller van bevrediging van fysiologische behoeften
o Echtparen hebben een meer gereguleerd leven
o Mensen die meer onderwijs krijgen, worden mogelijk meer geaccepteerd door
andere leden
o Wanneer iemand kan leven zoals hij dat wil, kan de persoon zijn sensuele
verlangens vervullen, zoals het beste voedsel eten, genieten van
verschillende fysieke gemakken in het leven en vaker seks hebben
, Weiner, 2014. The Attribution Approach to Emotion and Motivation: History, Hypotheses,
Home Runs, Headaches/Heartaches. Emotion Review, Vol. 6, No. 4 (October 2014)
Motivatie en emoties kwamen naar voren als afzonderlijke studiegebieden, maar zijn in feite
inherent met elkaar verbonden
Vroege theorieën over motivatie integreerden emoties alleen binnen het plezier/pijn-
principe, maar herkenden geen specifieke emoties
o Gebrek aan iets (behoefte) wordt geassocieerd met negatieve emoties (pijn)
Emoties vormden de basis voor gemotiveerd gedrag
o Emoties werden geclassificeerd volgens valentie → daar als de positieve
emotie van plezier (geluk) en de negatieve emotie van pijn (ongeluk)
Bangigheid en angst werden ook erkend, maar opgevat als driften op dezelfde
manier als honger en niet besproken als emoties
De studie van prestatie (study of achievement) werd bijzonder prominent, deels
omdat het duidelijk is in de motiverende levens van mensen en deels omdat
prestatieverlangens op dezelfde manier kunnen worden gemanipuleerd als honger en
dorst door experimenteel falen en succes van taken te induceren
o Wat zijn de doelen van prestatiegerelateerd gedrag en hoe kan de omvang of
kwaliteit van deze doelen worden bepaald?
Atkinsons theorie van prestatiemotivatie (Atkinson’s theory of achievement
motivation) introduceerde meer specifieke emoties
o Aanmoedigingswaarde of beloning voor prestatiegedrag is geen materieel
goed, maar is in plaats daarvan een affect-trots op prestatie
o Aangenomen werd dat prestatieverlangens geassocieerd waren met zowel
negatief als positief affect
Latere attributietheorieën suggereren dat gevoelens worden bepaald door gedachten,
en in het bijzonder door causale overtuigingen
o Op hun beurt sturen de gevoelens het gedrag (motivatie)
o → attributie → emotie → stuurt actie
Hulp nodig → controleerbare oorzaak → woede → geen hulp
Hulp nodig → oncontroleerbare oorzaak → sympathie → hulp
Mogelijke emoties zijn niet alleen trots na succes, maar ook bewondering, afgunst etc
Bij waargenomen mislukking kan de emotionele reactie schaamte zijn, maar ook
woede, medelijden, leedvermaak, sympathie en nog veel meer
Attributietheorie (attribution theory) → Fritz Heider (1958) introduceerde de attributietheorie
in de psychologie
Attributie verwijst naar een reeks onderwerpen, constructies, ideeën en benaderingen
van psychologie in plaats van een geïntegreerde theorie
Kern van attributieanalyse is oorzaak van een gebeurtenis of uitkomst
Oorzaak-emotierelaties vormen de kern van de attributiebenadering van de studie
van affect
Aanname → gevoelens worden bepaald door gedachten