Dit document is de samenvatting van de literatuur dat online staat en de aantekeningen van de lessen. Daarnaast zijn ook alle vragen met gemaakte antwoorden zichtbaar. Ik heb mijn tentamen behaald met een 9.0
Huishoudens noemde in 2019 drie redenen waardoor zij moeite hadden met rondkomen:
1. De uitgaven stijgen terwijl de inkomsten gelijk blijven
2. De vaste lasten zijn te hoog
3. De inkomsten zijn te laag
Een onbetaalde rekening is niet meteen een betalingsprobleem. Om te bepalen of er bij een
huishouden sprake is van lichte betalingsproblematiek hanteert het Nibud een definitie die verder
gaat dan enkel onbetaalde rekeningen. Er is sprake van lichte betalingsproblemen indien:
Een enkele keer de huur meer dan 10 dagen te laat is betaald
Regelmatig een aanmaning ontving
Regelmatig geen geld op kunnen nemen
Regelmatig niet genoeg geld op de rekening voor een AI
Brieven van incassobureaus ontving
Ect
Indien betalingsproblemen ernstig zijn, wordt er gesproken van problematische schulden. Een
geregistreerde problematische schuldsituatie heeft relatief vaak een duurzaam karakter. De
schuldsituatie vaak een langere tijd bestaat en mensen er dus niet eventjes last van hebben.
Schuldenproblematiek hangt vaak samen met armoede.
Volgens het CBS is er sprake van problematische schulden als tenminste 1 persoon in een huishouden
voldoet aan een van de volgende criteria:
Volgt een Wsnp traject
Volgt een BKR registratie minnelijk traject
Heeft een BKR registratie betalingsacherstand
In het CCBR opgenomen met grondslag verkwisting
Heeft ten minste 6 maanden geen zorg premie betaald
Heeft een betalingsachterstand van Wet Mulder-boete
Heeft langer dan 27 maanden een toeslag schuld van ten minste 50 euro
Heeft langer dan 15 maanden een schuld van ten minste 50 euro
Heeft een betalingsregeling bij Duo.
Schulden kunnen lastig zijn om op te lossen. Huishoudens die moeite hebben met rondkomen wonen
gemiddeld vaker in een huurhuis, hebben vaker een lager inkomen en zijn vaker afhankelijk van een
uitkering. Vaak hebben huishoudens tussen de 15 en 65 jaar eerder last van schulden dan mensen
van 65+. Ook zit er een onderscheid tussen het opleidingsniveau en gezinssamenstelling. Onder de
groep met geregistreerd problematische schulden zijn huishoudens met als belangrijkste
inkomstenbron een eigen onderneming of een bijstandsuitkering oververtegenwoordigd. Daarnaast
zijn een ook belemmeringen. Veel volwassenen hebben ook moete met de taal of rekenen. Bij de
aanpak van schulden is het van belang om alert te zijn op de leesvaardigheid van degenen die om
hulp vraagt. Een aanpak waarin he toplossen van schulden en beter leren lezen samengaan werkt wel
versterkend. Burgers dienen hier echter wel digivaardig voor te zijn, wat in sommige gevallen niet van
zelfsprekend is. Het gegeven dat een grote groep is die de basale digitale vaardigheden mist om met
de overheid en andere te communiceren is een aandachtspunt bij de aanpak van schulden. Daarnaast
is een groep die vaker hulp nodig heeft de mensen met een licht verstandelijke beperking.
,Sinds 2001 is de gerechtsdeurswaarderswet gewijzigd. Hierdoor konden deurwaarders gaan
concurreren door heel Nederland in plaats van een afgeschermd gebied. Een gerechtsdeurwaarder
heeft bij een deel van zijn werkzaamheden de opdracht om onafhankelijk te zijn.
De schuldhulpverlening heeft zich er op gerecht dat steeds meer op eigen verantwoordelijkheid en
zelfredzaamheid van de schuldenaar werd gerekend. De toename van hulpbehoefte viel samen met
een periode waarin gemeentes veel moesten bezuinigen. Er wordt ook wel gesproken van de
participatiemaatschappij. De drie ontwikkelingen samen leidden ertoe dat gemeenten steeds hogere
eisen gingen stellen aan schuldenaren. Om een aanvraag in te dienen moesten ze steeds meer zelf
uitzoeken en ordenen.
Disciplinering à er van de burgers grotere prestaties worden gevraagd terwijl ze daar niet meer voor
terugkrijgen. Een voorbeeld is dat studenten vroeger een studiebeurs kregen die ze mochten houden
en deze nu terug moeten betalen.
Onder praktische uitvoering wordt verstaan de manier waarop schuldeisers invulling geven aan
incasso en gemeenten en andere partijen aan schuldhulpverlening. De belangrijkste kritiekpunten ten
aanzien van de praktische uitvoering van de incasso waren:
Schuldeisers stellen eigen voorwaarden en houden daarbij geen rekening met de vroeg of het
budget toereikend is
Schuldeisers proberen elkaar te verdringen
Er worden te vaak te hoge bedragen in rekening gebracht bij incasso
Belangrijkste kritiekpunten ten aanzien van de praktische uitvoering van de schuldhulpverlenigen:
De schuldenaren weten niet dat er schuldhulpverlening beschikbaar is
Er worden te veel administratieve handelingen aan hen gevraagd
Doorlooptijden zijn te lang
Te veel en te grote verschillen in de uitvoering bij de gemeenten
Er worden te weinig mensen naar een wettelijke schuldsanering toe geleid
Er zijn te veel en te grote verschillen tussen rechtbanken in de uitvoering van de WSNP
Het besef dat schuldenaren te zwaar onder druk werden gezet en de schuldhulpverlening niet
toegankelijk genoeg was, heeft geleid tot beweging bij tal van partijen. Ook schuldeisers en andere
partijen zijn sinds 2017 aan het zoeken naar verbeteringen. Bij de introductie bestond de brede
schuldenaanpak uit ruim veertig voornemens verdeeld over drie actielijnen:
1. Problematische schulden voorkomen: preventie en vroeg signalering
a. Vroeg signalering achterstanden vasts lasten
b. Terugdringen laaggeletterdheid
c. Voorkomen stapelen incassokosten
2. Ontzorgen en ondersteunen
a. Informatie opvragen over schuldenaar
b. Vereenvoudigen berekening beslagvrije voet
c. Kleinschalige pilots
3. Zorgvuldige en maatschappelijke verantwoorde incasso
a. Betalingsregeling voor boetes
b. Verbreding beslagregister
Overlevingsschulden spelen met name bij lage en middeninkomens. Overlevingsschulden ontstaan
als een huishouden te lang moet rondkomen van een te laag inkomen. Doordat er te weinig resevers
zijn. Ook een oorzaak is dat vaste lasten stegen. De huurprijzen werden hoger maar ook de
zorgkosten worden hoger.
Compensatieschulden is sprake van weinig geld, maar de schulden zijn opzich wel te vermijden. Ze
maken ze omdat ze stressvolle situaties zitten waar ze dit willen compenseren. Dit doen zij
doormiddel van de aanschaf van luxegoederen.
Aanpassingsschulden kunnen ontstaan als mensen plotseling minder inkomen krijgen of als de vaste
lasten flink stijgen. Ze moeten dan hun uitgaven aanpassen aan de nieuwe situatie en dat lukt dan
vaak niet.
Overbestedingsschulden ontstaan als mensen consequent te veel uitgeven. Ze weten wel hoeveel er
beschikbaar is, maar elke maand geven ze meer geld uit dan ze hebben.
Bureaucratische schulden onstaan als gevolg van het bureaucratische onvermogen van een
huishouden om zaken met de overheid goed te regelen.
Voor de meeste schuldenaren spelen er een combinatie van schulden samen. Het gegeven dat
iemand financieel gedrag vertoont, zal ook samenhangen met psychologische factoren. Als mensen
hun administratie niet bijhouden, is de kans op problemen groter, als mensen niet goed weten waar
belangrijke papieren liggen, is de kans groter. Als mensen minder voorruit plannen, is de kans groter.
Schulden zijn zelden een opzichzelfstaand probleem. Bij veel huishoudens spelen er naast schulden
ook andere problemen. Mensen met schulden maken bijvoorbeeld langer gebruik van een uitkering.
Ook belemmerd schulden om werk te vinden. Bij loonbeslag geeft de deurwaarder aan je werkgever
of de uitkeringsinstantie van je uitkering de opdracht om een deel van je inkomen of salaris in te
houden. Om hierover te vertellen bij in toekomstige werkgever kan veroorzaken dat je niet wordt
aangenomen. Een werkgever merkt vaak dat er sprake is van schulden, er is sprake van een hogere
ziekteverzuim, slechte concentratie op het werk, verzoeken om overuren of een voorschot voordat de
deurwaarde is geweest. Voor ongeveer een derde zijn voor werkgevers financiële problemen een
reden om een tijdelijk contract niet te verlengen.
Financiele problemen kunnen relaties met geliefden, familie en bekenden onder druk zetten. Er is
vooral kennis hoe relaties met geld om gaan. 2/3 veegt alle inkomens bij elkaar op. Daarbij maakt het
niet uit of een van de partners meer verdient. Uit onderzoekt blijkt dat indien er een beroep wordt
gedaan op de schuldhulpverlening bij ruim 2/3 het sociaal netwerk kleiner wordt door de financiële
problemen. Door schulden kunnen ook gevolgen hebben voor de gezondheidssituatie. Er is niet
voldoende geld voor gezond eten, voldoende te sporten.
Soorten schulden:
Overlevingsschulden
o Laag inkomen
o Geen reserves
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper amberarentz1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,66. Je zit daarna nergens aan vast.
