Mims Medical Microbiology, 6th edition.
Chapter 21
Urineweg infecties zijn een van de meest voorkomende infecties, vooral bij vrouwen; 20-30%
van de vrouwen krijgt er mee te maken. Bacteriële infectie gaat meestal via de urethra naar de
blaas en kan vanuit hier zelfs doorgaan naar de nieren. Ook kunnen ze zich verspreiden naar
de bloedstroom. Net als de meeste zijn ze op te delen in 2 soorten:
- Community acquired
- Hospital acquired (dmv bijv katheters)
Hieronder een overzicht van de belangrijkste oorzaken.
Enterococcus Ziekenhuis UTI, aids, antibiotica resistent
Virale oorzaken van UTI zijn zeldzaam maar er zijn associaties met Hemorrhagische cystitis en
andere nier syndromen. Bepaalde virussen kunnen uit de urine worden teruggewonnen in
afwezigheid van UTI:
- Polyomavirus, JC en BK
- Hoge CMV
Hierdoor worden urine samples goed onderzocht. Er zijn maar weinig parasieten die UTI’s
veroorzaken. Een paar hiervan zijn:
- De schimmel Candida spp. En Histoplasma capsulatum
- De protozoa Trichomonas vaginalis
- Infecties met Schistosoma haematobium
Een variatie van mechanische factoren berieden UTI voor. Alles dat een normale urine stroom
of volledige blaasleging verstoort leidt tot verhoogde kans. Door seks kunnen er meer bacteriën
terechtkomen. Bij onbesneden mannen ook.
Zwangerschap, prostaathyperplasie, nierstenen en tumoren zijn de meest voorkomende
factoren die volledige blaaslediging beperken. Verhoogd volume van urine wordt gezien als een
verhoogde kans op infecties. Infectie kan wanneer het in de nieren terecht komen zorgen voor
,schade en afbraak van nierweefsel. Wanneer er neurologisch functieverlies van de blaas
optreedt ook. Nierinfecties worden vaak gezien bij Diabetes Mellitus.
Zoals eerder genoemd zorgt catheterisatie vaak voor UTI’s. Tijdens de plaatsing kunnen er
namelijk bacteriën in de blaas komen. Ook zorgt het ervoor dat de normale
beschermingsmechanismen van de blaas afnemen. De kans op urineweginfecties bij een
katheter verhoogt met de dag met 3-10%.
De meeste pathogenen zijn niet in staat de urinewegen te koloniseren behalve bepaalde
serotypes van E.coli. Een gezond urinewegstelsel is resistent tegen bacteriële kolonisatie. Dit
doet het door de Ph-waarde, chemische content en spoeling mechanismen. De rol van
humorale immuniteit bij UTI’s is slecht begrepen. Na infectie kunnen IgC en IgA antilichamen
worden waargenomen in urine.
Symptomen van een UTI zijn de volgende:
- Dysurie: pijnlijke urinelozing
- Urinaire urgentie: Sterke aandrang om te plassen
- Vaker dan 7 keer per dag urineren
UTI’s in ouderen en bij katheters zijn vaak asymptomatisch. De urine is troebel door pyuria
(pus) en bacteriën en kan bloed bevatten. Aan de hand van labonderzoek wordt de diagnose
gesteld.
De sympoten van UTI’s kunnen ook bij andere ziektebeelden voorkomen. Pyuria komt
bijvoorbeeld ook door chlamydia, tuberculose en antibiotica voor UTI’s.
Acute bacteriële prostaatontsteking veroorzaakt koort en lokale symptonen zoals pernineum en
lage rug pijn, dysuria en meer urineren.
Bij een bovenste UTI zijn de nieren en de urineleiders aangedaan. Nierbekkenontsteking
veroorzaakt koort en lage UT symptonen. Staphylococci zijn een veel voorkomende oorzaak.
Wanneer het vaker optreedt treedt er functieverlies van nierweefsel op.
Labonderzoek bij UTI’s zijn noodzakelijk. Hierbij is het belangrijk dat de urine snel wordt
opgenomen en getransporteerd. Er wordt vaak gebruik gemaakt van een MSU sample. Nadat
de labia en glans zijn gereinigd moet het eerste beetje urine niet opgenomen worden waarna
urine steriel kan worden opgenomen. Omdat urine een groeibasis is moet het snel onderzocht
worden. Als er antibiotica is gebruikt in de afgelopen 48 uur moet dit duidelijk vermeld zijn op de
aanvraagformulieren. Bij een katheter wordt er uit de katheter tube urine afgenomen.
Als er M. tuberculosis en Schistosoma haematobium moet worden aangetoond moeten er
speciale samples worden afgenomen. Diagnose van bacteriuria vereist quantificatie van de
bacterië.
Afhankelijk van de klinische evaluatie van de patiënt wordt ongecompliceerde UTI meestal
behandeld met orale antibacterïeel voor 3 dagen.
Ongecompliceerde verdwijnt vaak binnen 4 weken bij 40% van de patiënten maar antibioticum
kan symptomen verminderen. Toediening hiervan is afhankelijk van het medicijn en klinische
evaluatie. De keuze dient gemaakt te worden afhankelijk van de vatbaarheidstest. Nadat de
behandeling is gestopt dient een check-up plaats te vinden. Ook wordt er aangeraden veel te
drinken om spoeling te herstellen.
Dreiging van gecompliceerde UTI omvat vaak een antibacterieel middel. Systemische
behandeling dient voorgezet te worden tot symptonen afnemen. Vaak is de behandelling
, minstens 10 dagen. Bij een hospitalUTI kan er sprake zijn van antibioticaresistentie. De katheter
dient dan verwijderd te worden.
Richtlijn katheterisatie
Vermijd katheterisatie wanneer mogelijk
Houd de plaatsingsduur minimaal
Plaats ze met asyptische techniek
Zwaartekracht drain
Gesloten steriel drainage systeem
Was handen voordat je t werk gaat
UTI kan voorkomen worden door regelmatig te urineren en goede katheterisatie.
● UTI’s zijn een van de meeste voorkomende bacteriële infecties, vooral bij vrouwen
● De meeste UTI’s zijn acuut
● Vaak zijn ze endogeen ontstaan met koloniserende bacteria die de urinewegen in gaan.
E.Coli is het predominante pathogeen, Gram-negatief vooral bij hospital UTI’s
● Structurele of mechanische factoren net als katheterisatie geven aanleg tot UTI.
● Lage UTI komt vaak met acute verhoogde urinatie en dysuria. Asymptomatische infectie
komt veel voor bij zwangerschap en kinderen.
● Hoge UTI, pyelonephritis heeft een ernstigere presentatie dan lage UTI met koorts en
loin pain. Als hoge UTI vaker optreedt ontstaat nierschade.
● Bacteriologie bevestiging van de diagnose vereist kwantitatieve methodes.
● Korte behandeling met orale antibiotica is effectief voor lage UTI, pyelonephritis vereist
langer behandeling.
● Hospital UTI komt vaak door resistante Gram - bacteriën en behandeling dient bepaald
te worden aan de hand van antibiotica gevoeligheidstests.
Chapter 25
Centrale zenuwstelsel infecties zijn meestal overgedragen via bloed of infecterende stoffen via
perifere zenuwen. Om de blood-borne invasie te voorkomen zijn er natuurlijke barrières. De
invasie vindt plaats op 2 plekken:
- De bloed-hersen barrière dat encefalitis veroorzaakt
- De bloed-CSF barrière die hersenvliesontsteking veroorzaakt
De bloed-hersen barriere bestaat uit strak gebonden endotheliale cellen die omringd zijn door
glia-cellen. Bij de bloed-CSF bij de plexus choroideus zijn er ook endotheelcellen maar dan met
fenestraties. Pathogenen kunnen deze barriere oversteken door:
- Overgroeien, cellen die de barriere vormen infecteren
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper stijsche. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,56. Je zit daarna nergens aan vast.