AK SE 1 , 5 havo
Credits: Lisa Verhoef
Stof: H1, H4, H6 (5 havo boek)
H1 §1 Globalisering: One world?
Globalisering/mondialisering is het proces waarbij gebieden en samenlevingen
closer worden. Door dat proces veranderen de inrichting en functie van
gebieden. Zo was Shanghai een échte Chinese havenstad, gericht op China. Nu
is het een wereldstad met een Westerse uitstraling (inrichting) en een
belangrijke speler (functie) in de internationale economie.
De globalisering komt door de transport- en informatietechnologie. Bij
transporttechnologie gaat het om alle technologie die nodig is grondstoffen,
goederen en mensen te vervoeren. Bij informatietechnologie, ook wel
communicatietechnologie genoemd gaat het om de technologie voor het
uitwisselen van informatie.
3 belangrijke ontwikkelingen sinds 1980:
1. Reistijden zijn flink minder geworden.
2. Transport en communicatie zijn goedkoper, doordat schepen en
vliegtuigen meer mee kunnen nemen en de uitvinding van de containers.
3. De infrastructuur is beter geworden
Dat de globalisering zo snel gaat komt door de multinationale ondernemingen.
Ze hebben namelijk vestigingen over de hele wereld, die met elkaar verbonden
zijn. Dit zorgt voor tijd-ruimtecompressie: Het afnemen van de relatieve
afstand tussen gebieden, de tijd en ruimte worden als het ware in elkaar
gedrukt. Maar in niet alle gebieden verloopt dit proces even snel. Daardoor
ontstaan centrum-periferie-relaties.
1492- Columbus ontdekt Amerika
1500-1800: Handelkolonialisme (begin globalisering), daardoor winst wat
geïnvesteerd kan worden in onderwijs, scheepvaart en wetenschap. En het
plaatsen van handelsposten over de hele wereld.
1850-1950- uitbuiten koloniën door de industriële revolutie. Want er zijn
grondstoffen nodig en de bevolking groeit snel. Ook is er politieke macht in
koloniën. afzetmarkt.
§1.2 Economische globalisering: Oorzaken
Wereldbeeld rond 1950:
Politiek: west vs. oost
Kapitalisme vs. communisme
Economisch: Noord vs. zuid
Rijk vs. arm
Ontwikkeld vs. Onderontwikkeld
1989 val van de Berlijnse muur
Wereldbeeld nu:
Economische macht bij grote multinationals zoals Facebook en
oliemaatschappijen.
Tijd-ruimtecompressie arbeidsdeling tussen landen
Opknippen v/d productieketen (halffabricaten samenvoegen)
Na het instorten van het communisme en toen China bij de WTO
(Wereldhandelsorganisatie) ging, werd de vrijemarkteconomie leidend.
Gevolgen hiervan zijn:
De productie en uitwisseling van goederen en diensten wordt
internationaler.
Gebieden economisch hechter worden (moet je wel gunstig liggen)
Think global, act local is een slogan om mensen aan het denken te zetten over
welke impact hun acties hebben op het milieu.
, De vrijhandel wordt steeds meer gestimuleerd.
Maar als er in een land een economische crisis is, zie je dat ze gelijk
protectionistische maatregelen nemen. Door bijvoorbeeld de eigen economie
af te schermen.
NAFTA = Canada, VS en Mexico
BRICS-landen = Brazilië, Rusland, India, China, South Afrika
Triade= Noord-Amerika, EU, Japan (centrum)
Nic´s = New industrializing countries
De rest behoort tot de periferie
§1.3 Economische globalisering: gevolgen
Er zijn 3 gebieden die samen de wereldeconomie beheerden. Dat zijn Noord-
Amerika, De EU en Japan, ook wel de triade genoemd.
Maar hun mondiaal netwerk wordt bedreigd door snel groeiende landen in
Azië. Dit verschuiven van het economisch zwaartepunt heet global shift.
De periferielanden zijn de grondstofleveranciers. Daarbij is gevaar voor
ruilvoetverslechtering: Een land moet steeds meer exporteren om een
gelijkblijvende import te kunnen betalen.
Gevolgen van de snelle globalisering:
Een nieuwe internationale arbeidsverdeling: cirkel diensten, landbouw
en industrie.
De maakindustrie is verplaatst naar de periferie. Multinationals proberen
daar ook de markt te veroveren.
De locatie wordt sneller aangepast als er bijvoorbeeld nieuwe regels zijn
over lonen.
Multinationals gaan zich alleen met hun eigen business bemoeien.
Globalisering is overal merkbaar. Als er olieproblemen zijn in het
Midden-Oosten , stijgt de prijs voor benzine hier in NL.
Economische globalisering leidt tot sociale en regionale ongelijkheid.
De arme mensen in rijke landen voelen zich slachtoffer van de globalisering
omdat hun banen verdwijnen door robotisering, verplaatsen van fabrieken en
concurrentie uit lagelonenlanden.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper LisaVerhoef. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,99. Je zit daarna nergens aan vast.