Samenvatting van alle hoorcolleges van het vak psychologie 3.2 gegeven in het tweede jaar van de opleiding voeding en diëtetiek aan de Hogeschool van Amsterdam
Stressoren: externe stressvolle stimuli of situaties. Het zijn niet alleen traumatische dingen
zoals 9/11 maar ook het telkens terug komen van financiële problemen.
Traumatische stressoren: bedreiging van de geestelijke en of lichamelijke veiligheid,
gevoelens van angst en hulpeloosheid.
- Natuurrampen: catastrofale gebeurtenissen en de reactie daarop kan effect
hebben op lichamelijke en geestelijke gezondheid
- Terrorisme: veranderde beleving bedreiging op lange termijn. Het is express
gedaan, de kwaadwilligheid maakt het voor de slachtoffers moeilijk te accepteren
Chronische stressoren: er is langdurige tijd sprake van verhoogde arousal, er is geen
ontspanning . Maatschappelijk, burn-out, major life event of juist dagelijkse ergernissen en
frustraties
Stress: Een lichamelijke of psychische respons op een uitdaging of een bedreigende situatie
Cognitieve beoordeling: interpretatie van stressor en hoe je daar mee omgaat.
Trauma media: indirect traumatisering door zien + herhaling. Als je de beelden van 9/11
vaak ziet wordt je steeds banger. Maar ook het zien van video’s van collega’s die iets ernstig
hebben meegemaakt kan voor stress zorgen
Persoonlijke verlies: rouw omdat er een deel van identiteit en toekomstplannen verloren
gaat
Miskenning rouw: niet door anderen ondersteund
PTSS: posttraumatische stress stoornis: verlate reactie op stress na een trauma, emoties
cognitie en gedrag
Verschillende perspectieven op stress:
- Biologisch: aanleg voor angst of juist bestand tegen stress
- Behavioristisch: effectieve / aangeleerde reacties. Heeft niet met gedachtes te maken
alleen gedrag
- Ontwikkeling: Verschil omgaan met leeftijd, wie zijn in welke situaties nou meer
gestresseerd
- Sociaal cultureel: mensen zijn na een ramp in Japan veel rustiger dan na een ramp in
Amerika dit door persoonlijkheidstrekken
- Cognitief: interpretatie van stress. Je kunt de situatie niet veranderen, jou gedachte
erachter wel.
Wat zijn de lichamelijke effecten van stress?
Psychologische reactie, 5 fases:
1. Geschokt, gevoelloos, verward
2. Automatisch handelen: je doet het als vanzelf alsof er niks gebeurd is
3. Samenwerken: om het weer goed te maken
, 4. Inzinking: nog positief, er wordt geld ingezameld bijv. dan komt het besef dit is een
hele nare periode waarvan de periode enorm kan verschillen
5. Herstel: niet alleen weggestopt
Van belang bij de verwerking zijn levensverhalen.
Reacties op stress:
- Boos: wekt de verkeerde reactie op. Mensen worden ook boos op jou ipv dat ze een
arm om je heen slaan
- Agressie
- Angst
- Apathisch: je doet helemaal niks meer
- Depressief
- Niet meer goed kunnen denken
Er moet wel een kleine uitdaging zijn, als het stress niveau te laag is daalt ook het
prestatieniveau. Maar als het stressniveau te hoog wordt gaat dit ook ten koste van de
prestatie. Bij een gemiddeld stress niveau is de prestatie hoog.
Evolutionair: hoe sneller de reactie op stressoren, hoe groter de overlevingskans.
- Toen: en nu soms. Directe stress, in de aanval of oorlog voeren
- Nu: chronische stress door het verliezen van je baan of zorgen over relatie
Maar de biologische reactie op stress is niet veranderd. De vraag is dus hoe passend de
evolutionair biologische reacties op de tegenwoordig meer chronische stressoren zijn.
Stress / arousal: lichamelijke reactie met fysiologische verschijnselen
- Korte termijn: voordeel is het vestigen van de aandacht
- Lange termijn: schadelijk door fysieke en psychische klachten
Fight of flight reactie: is over het algemeen het zelfde bij een mens, maar wel een kleine
cognitieve beoordeling, er wordt gekeken naar de situatie. Lichaam bereid zich hierop voor
met behulp van het sympathisch zenuwstelsel.
Tend and befriend: sociale ondersteuning zoeken en geven. Vooral sprake van bij vrouwen
Stress reductie door alcohol, drugs, roken en eten: meer afweer (ontsnappen) dan
copingsmechanisme (effect mee om te gaan)
Fase van stress: algemeen aanpassingssyndroom
- Alarmfase: activatie (voorbereiden vechten of vluchten. Is van korte duur)
- Weerstandsfase: aanpassen aan aanwezigheid van die stressor
- Uitputtingsfase: normaal niveau er moet rust en herstel zijn. komt dit niet dat is er
een grote kans op ziekte
Bijv tijdens de oorlog, in de concentratie kampen werd er gedeald met die stressor. Toen ze
thuis kwamen bleek de situatie hier ook volledig gewijzigd en is er geen ruimte voor herstel.
, Wie is het meest kwetsbaar voor stress?
Stressor Ziekte
persoonlijkheid:
type A/B, locus of Strategie coping:
control, optimisme, probleem-
weerbaarheid, Stress emotiegericht,
veerkracht cognitief herzien,
sociaal vergelijken,
positieve emoties,
betekenis vinden
Sociaal vergelijken kan neerwaarts of opwaarts. Als hij zoveel baantjes zwemt voor kanker
kan ik het misschien ook wel.
Positieve keuzes ten aanzien van levenswijze:
- Sociale ondersteuning
- Lichaamsbeweging
- Voeding en dieet
- Slaap en meditatie
Type A gedragspatroon:
- Meer arousal en vaker (interpretatie)
- Langduriger ongeduld
- Competitief
- Agressief en vijandig
- Workaholics en perfectionistisch
Type B gedragspatroon:
- Ontspannen levenshouding
- Minder arousal
- Acceptatie van bepaalde omstandigheden
- Genieten
Locus of control: relatief stabiel gedragspatroon
- Verwachting vermogen om het leven te beinvloeden
- Internaliseren: verwachting grote invloed, gaat om enige mate van controle
- Externaliseren: verwachting van kleine invloed
- Doet het SES effect teniet
Aangeleerde hulpeloosheid:
- Er wordt niet gereageerd op negatieve stimuli indien geleerd is dat het toch geen
effect heeft
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lolaboogaard. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.
