Samenvatting klinische psychologie aan de UU. Het is ingedeeld per hoorcollege + elementen van het boek. Ik heb door deze samenvatting een 8.7 gehaald.
Samenvatting klinische psychologie - UU
Hoorcollege 1 - Klinische theorieën en theoretische referentiekaders (1) - KP
Klinische psychologie is niet alleen het classificeren van stoornissen maar ook diagnose
stellen, behandelingen bekijken, onderzoek doen en kijken naar preventie. Met de klinische
psychologie kijk je naar abnormaliteiten. Het is een toepassingsgerichte discipline. Leiden en
disfunctioneren staan centraal.
Er zijn 6 verschillende benaderingen van psychopathologie.
- Neurobiologische benadering
- Leertheoretische benadering
- Cognitieve benadering
- Psychodynamische benadering
- Humanistische benadering
- Systeembenadering
Neurobiologische benadering van psychopathologie.
Hippocrates (460-370 v.C.) wordt gezien als de vader van de Westerse geneeskunde. Hij
legde namelijk het verband tussen geestelijk en lichamelijk functioneren. Hij besefte dus dat
geestesziekten (mentale stoornissen) een ziekte waren van de hersenen. Nu zien we ook
dat mentale stoornissen kunnen ontstaan door disfunctioneren van onze hersenen. Dit idee
kreeg een boost in het begin van de 20e eeuw, waarna mensen syphilis kregen en dat
veroorzaakte dementia paralytica. Uiteindelijk is ontdekt dat als deze mensen een antibiotica
kregen, hun psychisch lijden ook zou worden teruggedraaid. Deze ontdekking heeft veel
vertrouwen gewekt dat psychisch lijden zou kunnen worden opgelost door de biologie te
begrijpen. Momenteel denken we dat dit deels klopt, we denken dat psychische stoornissen
wel veroorzaakt worden door meer dan biologie.
In de jaren 70 kwam Buikhuisen aan met de theorie over crimineel gedrag dat het ten
grondslag aan de biologie zou liggen. Hij kreeg veel negatieve publiciteit van tegenhangers
die stelden dat criminaliteit door iemands nurture zou komen. Hij is gestopt met zijn studie.
Tegenwoordig denken we dat nature interacteert met nurture en beide van belang
zijn om gedrag te verklaren.
- Genotype: genetische bagage van een individu (genen)
- Fenotype: observeerbaar gedrag / een interactie tussen je genen en je omgeving.
Diathese stressmodel: Volgens het diathese-stressmodel wordt de kans dat iemand een
mentale stoornis krijgt, bepaald door de kwetsbaarheid (diathese) van de persoon en de
mate van de stress in de omgeving. Wanneer je een
hoge genetische kwetsbaarheid hebt, dan hoef je minder
stress te hebben om toch een psychische aandoening te
krijgen. Bij een lage genetische kwetsbaarheid moet je
meer stress ervaren om een psychische aandoening te
krijgen.
Voor biologisch onderzoek wordt er veel gebruikgemaakt
van MRI en fMRI-scans. MRI-scans bekijken de
anatomische structuur, richten zich op protonen in
waterstofkernen, hebben een hoge en ruimtelijke
resolutie en worden gebruikt voor experimentele
doeleinden. fMRI-scans bekijken daarentegen de
,metabolische functie, berekenen het zuurstofniveau, hebben een hoge
resolutie over lange afstanden en worden gebruikt voor diagnostische
doeleinden.
Ook is voeding erg belangrijk voor je mentale gezondheid. Goede voeding
voedt de juiste bacteriën in de darmen en die kunnen aanzetten tot
neurotransmitters stoffen zoals serotonine, dat is het gelukshormoon. Je voelt
je dus gelukkiger als je juiste voeding neemt. Voorverwerkt voedsel is niet
gezond omdat de juiste bacteriën er zijn uitgehaald. Door een psychotische
aandoening ga je ongezonder eten omdat het brein-darmstelsel bidirectioneel
is. Antipsychotica inhibeert het hongergevoel dus je gaat ook meer eten,
hierdoor kun je je steeds slechter gaan voelen en zwaarder worden.
Leertheoretische benadering van psychopathologie (20e eeuw).
2 belangrijke wetenschappers binnen de leertheoretische benadering van
psychopathologie zijn Thorndike en Pavlov. Thorndike kwam met operant conditioneren.
Operant conditioneren is een leerproces waarbij een respons in een bepaalde context
gevolgd wordt door een bekrachtiger (reinforcer) of bestraffer (punisher). Er is dus een
situatie, gevolgd door een response en dat heeft een outcome. Vanuit deze theorie wordt
gedacht dat we psychopathologie kunnen verklaren en behandelen. Een voorbeeld is bij een
angststoornis, de techniek die wordt gebruikt is exposure met responspreventie. Bij een
responspreventie wordt veiligheidsgedrag geblokkeerd; de neutraliserende activiteit wordt
niet meer uitgevoerd.
,Je wilt door een schema te maken mensen laten inzien dat de negatieve gevolgen groter zijn
dan de positieve gevolgen.
Een andere vorm van conditioneren is de klassieke conditionering van Pavlov. Je
hebt eerst een onvoorwaardelijke prikkel, die leidt tot een onvoorwaardelijke reactie, dan
komt een voorwaardelijke prikkel en dan wordt de onvoorwaardelijke reactie een
voorwaardelijke reactie. Klassiek conditioneren kan leiden tot psychopathologie: ofwel bij het
ontstaan van aan craving: bij het zien van een glas wijn
krijg je er al zin in, dan wel bij het ontstaan van een fobie.
Een behandeling die wordt toegepast bij fobieën door
klassieke conditionering is COMET: competitive memory
training. Dit is een behandeling met
contraconditionering. Het COMET-protocol kan worden
gebruikt voor auditieve hallucinaties, dit heeft dan 2 fases:
1. Inhoudelijke betekenis van de stem corrigeren
2. Afstand nemen van de stem.
Een voorbeeld is wanneer een stem in je hoofd telkens
zegt ‘jij bent slecht op school', dat je dan telkens terugdenkt aan een moment waar het wel
erg goed ging op school. Je verandert de inhoudelijke betekenis van de stem. Daarna kan je
afstand nemen van de stem.
Cognitieve benadering van psychopathologie
De manier waarop mensen informatie verwerken en selecteren speelt een belangrijke rol bij
het ontwikkelen van psychische stoornissen. De bedenker van deze theorie was Aaron
Beck. Het idee is dat je schema´s opbouwt in je kindertijd en dat de aard van het schema
afhankelijk is van je ervaring en je cognitieve vermogen (in eerste instantie egocentrisch als
klein kind). Als schema’s eenmaal zijn gevormd zijn ze niet makkelijk veranderbaar. Echter;
disconfirmerende ervaringen kunnen schema’s aanpassen. Psychische stoornissen komen
voor uit de wijze waarop mensen informatie selecteren en verwerken, een schema
beïnvloedt de selectie van informatie. Dit geeft een selectieve interpretatie en hierdoor
beïnvloedt een schema een herinnering.
De cognitieve triade van Beck, ook bekend als de
negatieve triade, is een cognitief-therapeutische kijk op de
drie sleutelelementen die leiden tot psychische
problemen; de persoon zelf, de omgeving en de
toekomst.
Een voorbeeld van een aandoening die door cognitieve
gedragstherapie kan worden behandeld is een
dwangmatige-persoonlijkheidsstoornis (obsessieve
compulsieve psychiatrische stoornis). Je streeft naar
perfectie, je werk gaat ten koste van je interpersoonlijke
relaties. Dit komt vaak door de opvoeding: precieze
ouders die kinderen verantwoordelijk maken en hoge eisen stellen.
, Ook sociale angst of depressie
kan worden behandeld met
cognitieve gedragstherapie.
Eigenlijk alles dat komt door
negatieve denkschema’s die je
vroeger hebt opgebouwd.
Psychodynamische benadering van psychopathologie (19-20e eeuw)
Freud was een van de belangrijkste personen binnen de psychodynamische benadering van
psychopathologie. Hij maakte onderscheid tussen de verschillende structuren in de mind.
Hij zei dat de geest bestaat uit het superego, het ego en het id.
- Superego: je geweten, is deels bewust en deels onbewust. Je superego wordt
gestuurd door morele principes.
- Ego (ik): is deels bewust en deels onbewust; het is een middelaar tussen je
superego en je id. Je ego wordt gestuurd door realiteitsprincipes
- Id (Es): je driftmatige motor en deze is onbewust. Je id wordt gestuurd door plezier
principes.
Freud stelde dat deze 3 structuren in de mind in evenwicht moeten zijn om geen psychische
problematiek te krijgen.
Bij psychoanalytische behandeling beoog je de regie van het id in verhouding met het ego
en superego te vergroten. Je moet het in een goede verhouding brengen. Je hebt
afweermechanismen die je probeert te benoemen in je psychoanalyse. Het ID bedient zich
van afweermechanismen tegen angst. Afweermechanismen worden ingezet als het ID in
conflict komt met het ego en superego.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper michellezwagerelise. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,96. Je zit daarna nergens aan vast.
