Geschiedenis van de sociale wetenschappen
Hoorcollege 1 – inleiding
Tentamen gaat focussen op inzicht en het toepassen van de stof, minder op kennis.
Tentamenvragen zijn Nederlands en is een open boek tentamen.
Centrale boodschap: sociale wetenschap is mensenwerk, we moeten leren kijken naar wetenschap
als een geïnstitutionaliseerde praktijk.
“Science is, despite all its flaws, the best way of gaining insight into the world.”
Thema’s die Jack David Eller aankondigt in zijn boek:
“the best way to think of the project at hand is “sociology of knowledge”, that is, the social
organization of knowledge-making and knowledge-transmitting.”
“humans must organize themselves in some way to produce and disseminate knowledge, different
disciplines know different things each is a particular way of knowing.”
“An interesting and important question is whether science is the only way of knowing […] music, art,
literature, and perhaps religion have their own way of knowledge and their own unique and valuable
ways of knowing.” gaat over de kunst.
“there are those who contend that only the natural sciences produce knowledge, in the form of
theories and laws. Such people may reject the “social sciences” as poor imitations.” gaat over de
status van onze sociale wetenschappen t.o.v. exacte wetenschap.
“Then there are those who assert that science is itself not a universal but a culturally-specific way of
knowing.” in hoeverre je achtergrond invloed heeft op de wetenschap die je krijgt. Deze
achtergrond maakt uit.
“Finally, there are those who say that the current way of organizing knowledge –the contemporary
academic disciplines, the existing school and university systems, and the traditions of article writing
and book publication– are not the best way to construct and transmit knowledge.” Meer
fundamentele vragen: hoe zit de wetenschap in elkaar, is deze wel goed, etc.
In dit college gaan we verder in op de status van de sociale wetenschappen.
Coronacrisis:
De status van sociale wetenschappen werd bijvoorbeeld tijdens de coronacrisis in twijfel getrokken,
mensen wisten niet wat ze wel en niet moesten geloven en wat nou echt het goede was om te doen.
Christian Drosten: “Ich habe Besseres zu tun“ -> mensen vragen hulp, maar hij heeft altijd wat beters
te doen.
,Hoe wetenschappers worden gepresenteerd heeft ook invloed op hoe mensen vertrouwen in hen
hebben en hoe serieus ze worden genomen.
Oostvaardersplassen:
Is een natuurgebied in de polders waar wilde dieren zijn uitgezet. Er stond een hek om dit gebied en
de dieren gingen verhongeren in de winter. Mensen gingen voer geven omdat ze het zielig vonden.
Het punt is dat de overheid uit wetenschappelijk onderzoek weet dat het niet goed is om deze
beesten bij te voeren. het dus wetenschappelijk bewezen dat het bijvoeren van dieren niet goed is
toch kiest de overheid door de protesten en druk van mensen om alle dieren af te schieten.
Scientific arguments against feeding animals: Fodder taken by strongest animals, Fighting and stress
in the her, Early rut: faster population growth, Digestion switched off from winter condition, Hay has
too much protein, Feeding makes the animals aid dependent on humans.
Status of science: societal prestige (maatschappelijk gezag) of science Quantitative
measurements: 90. judge, 88. medical doctors, 77. higher education teaching professionals, 74.
physicists, chemists, 71. sociologists, anthropologists, political scientists, 16. domestic helpers and
cleaners. wetenschappers hebben nog een relatief hoge status.
Definitie van wetenschap = de intellectuele (hersenen) en praktische activiteit die de systematische
studie omvat van de structuur en het gedrag van de fysieke en natuurlijke wereld door middel van
observatie en experimenten". het is een proces, een activiteit en een methode die je doet om de
werkelijkheid te begrijpen.
Onderzoek = het systematisch onderzoeken en bestuderen van materialen en bronnen om feiten
vast te stellen en tot nieuwe conclusies te komen.
De beste betekenis van wetenschap: “Science is the more or less systematic search for knowledge
by experts, who react to earlier knowledge and share their ideas with others.”
Kennis, inzicht, de zoektocht hiernaar (activiteit/proces), de poging van de wetenschap om
het goed te doen (het is niet altijd systematisch), het gebeurd door experts, en het is
cumulatief (nieuwe kennis bouwt altijd voort op al bestaande kennis, je moet het altijd delen
met anderen.
Eller on science
Scientific knowledge inexorably “progresses,” that is, each day science has more and better
knowledge than the day before;
Scientific knowledge is superior to other forms of (or spurious claimants to) knowledge
because of its “method”; and
Scientists are particularly conscious of both’ (Eller 2017: 10)
Je bent nooit helemaal 100% zeker, daarom moet je bewust ervan zijn dat je progressie maakt.
Is social science a science?
General law on gases
, n∗T
pressure¿
V
n= number of moles
T= temperature
V= volume
Bij sociale wetenschap kan je niet zulke harde, vaste formules opzetten en bij exacte
wetenschappen wel.
‘’Conclusion’’ :
- Premise of this course: science is, despite all its flaws, the best way of gaining insight into the
world.
- Status of science seems to be declining slowly
- But still high (Rathenau Institute) and it has received a boost by the Corona crisis
- Science is an institutionalised practice (see definitions of science)
- Exact sciences have a higher status, but social sciences is in some respects fundamentally
different because of the agency of our research subjects
, Hoorcollege 2 – institutionalisering
“herhaling vorig hc”
Wetenschap ziet er in eerste instantie uit als een methode uitvoeren dat
leidt tot resultaten, maar in dit vak ziet het er zo uit:
The research outcome (‘the research that we get’) is determined
by far more than a good methodology.
Research is done in a societal context which influences the
outcomes in many ways.
De status van wetenschap is belangrijk, want dit geeft meer kracht aan de wetenschap.
Doel van dit hc:
“wetenschap is een geïnstitutionaliseerde praktijk”, maar wat is institutionalisering?
Wetenschap ziet er heel natuurlijk en feitelijk uit dus het ziet er ingewikkeld uit en alsof de
wetenschap vast staat, maar we kunnen hier wel iets aan veranderen, alleen als we snappen
hoe deze institutionalisering werkt.
Before we can look critically at the daily practice, we must first deconstruct this process of
institutionalization.
Institutionalisering = ‘bevroren antwoorden’ op terugkerende en fundamentele vragen = we zitten
als samenleving met bepaalde fundamentele vragen en problemen en als je hier antwoorden op
vindt en van deze antwoorden gebruikt maakt, dan ben je een institutie geworden.
Voorbeelden:
- Elke samenleving moet zichzelf reproduceren, dus kinderen grootbrengen. Dit vraagt
investeringen van de ouders, tijd, geld, emoties, etc. Daarnaast hebben veel mensen
seksuele behoeftes. Dit lijkt tot spanningen in de samenleving. oplossing hiervoor is een
huwelijk om je te binden. Dit is zo’n ‘bevroren antwoord’.
Je hebt grote en kleine instituties:
Grote instituties: formal institutions that are an important part of society (state of law,
education, parliamentary, democracy, free press, health care, etc.).
Kleine instituties: small issues or things that by routine have become anchored in our minds
and the way we see the world. (de vuilnisophaaldienst, museum en het gedrag van mensen
in het museum, of in Spanje een siësta etc.)
Peter Berger & Thomas Luckmann, 1967, The social construction of reality: A treatise in the
sociology of knowledge: ‘The basic contentions of the argument of this book are implicit in its title
and subtitle, namely, that reality is socially constructed and that the sociology of knowledge must
analyse the process in which this occurs’. Leidraad voor het gehele college. De realiteit
(wetenschap) is een sociaal construct. Er moeten dus geanalyseerd worden hoe dat proces van die
sociale constructie van wetenschap verlopen is.