Ecosysteem: Is een gebied waar organismen (planten, dieren, mensen) en de niet-
levende omgeving (zoals water, bodem, lucht) samen een geheel vormen.
Belangrijke begrippen
1. Ecologie:De wetenschap die onderzoekt hoe organismen met elkaar en met
hun omgeving omgaan.
2. Biotische factoren:Alle levende organismen in een ecosysteem, zoals
planten, dieren en micro-organismen.
3. Abiotische factoren:Niet-levende elementen, zoals temperatuur, licht,
water, en bodem.
4. Voedselketen:Een reeks organismen waarin elk organisme een voedselbron
is voor het volgende:
Producenten: Planten die door fotosynthese hun eigen voedsel maken.
Consumenten: Dieren die planten (of andere dieren) eten.
Reducenten: Schimmels en bacteriën die dode organismen afbreken en voedingsstoffen
terugbrengen in de bodem.
1. Voedselweb:Een netwerk van meerdere voedselketens die met elkaar
verbonden zijn.
2. Energiebalans:Energie stroomt door het ecosysteem van producenten naar
consumenten. Bij elke stap gaat een deel van de energie verloren als warmte.
3. Biodiversiteit:De variatie aan planten, dieren en micro-organismen in
een ecosysteem. Hoe meer biodiversiteit, hoe stabieler het ecosysteem.
4. Niche:De rol of functie van een organisme in het ecosysteem
(bijvoorbeeld: een specht eet insecten uit boomschors).
5. Levensgemeenschap:Alle organismen die in een bepaald ecosysteem
samenleven.
6. Populatie:Een groep organismen van dezelfde soort in een gebied.
Relaties in een ecosysteem
1. Symbiose:Een langdurige relatie tussen twee soorten.
Mutualisme: Beide soorten hebben voordeel (bijvoorbeeld bijen en bloemen).
Commensalisme: Eén soort heeft voordeel, de ander geen nadeel (bijvoorbeeld vogels
in een boom).
Parasitisme: Eén soort heeft voordeel, de ander nadeel (bijvoorbeeld teken op een
hond).
1. Predatie:Het eten van een organisme door een ander organisme
(bijvoorbeeld een vos die een konijn eet).
2. Competitie:Organismen strijden om dezelfde bronnen, zoals voedsel,
licht of water.
Cycli in de natuur
1. Koolstofkringloop:Koolstof wordt continu uitgewisseld tussen de lucht
(CO₂), planten, dieren en de bodem.
2. Waterkringloop:Water verdampt, condenseert tot wolken, valt als regen
en stroomt terug naar rivieren en oceanen.
3. Stikstofkringloop:Stikstof in de lucht wordt door bacteriën omgezet in
voedingsstoffen voor planten.
Menselijke invloed op ecosystemen
1. Milieuvervuiling:
Pesticiden en afvalstoffen kunnen ecosystemen verstoren.
Plastic vervuiling in oceanen bedreigt dieren zoals vissen en schildpadden.
1. Klimaatverandering:
Hogere temperaturen beïnvloeden ecosystemen wereldwijd.
Dieren en planten kunnen uitsterven als hun leefomgeving te snel verandert.
1. Ontbossing en habitatverlies:
Het kappen van bossen voor landbouw of steden vermindert biodiversiteit.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper 20585S. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,89. Je zit daarna nergens aan vast.