Het bestuursrecht geeft regels voor de bestuurstaak van de overheid
Inhoud bestuurstaken
o De bestuurstaak van de overheid behartigt het algemeen belang, dat wil zeggen het belang
dat we als samenleving gemeenschappelijk hebben.
o Wat wel of niet tot het algemeen belang hoort en hoe zwaar de overheid in elke
bestuurstaak moet investeren bepaalt de politiek.
o Bij het besturen voert de overheid feitelijke handelingen (voorbeeld: wegen aanleggen,
brand blussen, vuilnis ophalen) uit en besluiten/rechtshandelingen (voorbeeld: over
uitkering, studiefinanciering, bestemmingsplan)
Algemeen en bijzonder bestuursrecht
o Algemeen bestuursrecht vind je regels die gelden voor het hele bestuursrecht en hoe je een
procedure kan starten (algemene wet bestuursrecht (AWB), WOB)
Algemeen bestuursrecht → Formeel → de regels over de procedure
o Bijzonder bestuursrecht richt zich op de inhoud van de wet (vreemdelingenrechte,
belastingrecht)
Bijzonder bestuursrecht → Materieel → geeft de inhoudelijke regels over de
rechten en plichten
Bronnen van bestuurstaken
o Internationale verdragen en Europees recht
o Wetten (o.a. grondwet, AWB en bijzondere wetten)
o Provinciale en gemeentelijke verordeningen
o Jurisprudentie
o Gewoonte
Rechtspersonen
o Privaatrechtelijke rechtspersonen → opgericht door mensen en/of organisaties
o Publiekrechtelijke rechtspersonen → deze zijn ontstaan op grond van de wet om een deel
van de overheidstaak uit te voeren (gemeente, provincie en het rijk)
Publiekrechtelijke rechtspersonen worden ook openbare lichamen genoemd
Bestuursorgaan (A- en B-organen)
o Het bestuursorgaan voert een deel van de bestuurstaak van de overheid uit
o Wat is een bestuursorgaan ? (Art. 1:1 AWB)
1. Een orgaan van een rechtspersoon dat krachtens publiekrecht is ingesteld
(burgemeester, college van B&W, gemeenteraad, gedeputeerde staten,
provinciale staten, ministers, etc.) = A-organen
2. Een ander persoon of college met enig openbaar gezag bekleed (bijvoorbeeld
CBR, apk-keuringsstations, etc.) = B-organen
In (Art. 1:1 lid 2 AWB) lees je wie GEEN bestuursorgaan zijn (vanwege scheiding
wetgevende, uitvoerende en rechtsprekende macht)
, Zelfstandige bestuursorganen (ZBO)
o Deze bestuursorganen voeren zelfstandig een bepaald deel van de overheidstaak uit en
worden daarom 'Zelfstandige bestuursorganen (ZBO's) genoemd
o Er zijn veel meer publiekrechtelijke rechtspersonen dan gemeente, provincie en Rijk.
Denk aan DUO, UWV, Kamer van Koophandel, etc.
Belanghebbende (Art. 1:2 AWB)
o Belanghebbende is de (rechts)persoon die door een besluit rechtstreeks in zijn belangen
worden geraakt
o Er moet dus sprake zijn van een direct verband tussen het besluit en het belang van de
belanghebbende en er moet sprake zijn van eigen belang
Legaliteitsbeginsel
o De bevoegdheid van de overheid om op te treden, moet gebaseerd zijn op de wet.
Specialiteitbeginsel
o De overheid mag de bevoegdheid alleen gebruiken voor het doel waarvoor de wet deze
bevoegdheid heeft afgegeven
De bevoegdheid van een bestuursorgaan
o Attributie
Een bevoegdheid van de wet toekennen aan een bestuursorgaan
In de wet krijg het bestuursorgaan de bevoegdheid een bestuurstaak uit te voeren.
o Delegatie (Art. 10:13 AWB)
Een bestuursorgaan kan een bestaande bestuursbevoegdheid overdragen aan een
ander bestuursorgaan
Mag alleen als de wet dit mogelijk maakt!
o Mandaat (Art. 10:1 AWB)
De bevoegdheid om namens het bestuursorgaan besluiten te nemen
Het bestuursorgaan blijft zelf verantwoordelijk voor het besluit dat door de
mandataris (meestal ambtenaar) is genomen in naam van het bestuursorgaan.
Eigenlijk een praktische werkverdeling
Het verschil tussen delegatie en mandaat
Delegatie Mandaat
Delegataris oefent de bevoegdheid zelfstandig Mandataris oefent bevoegdheid uit naam en
en onder eigen verantwoordelijkheid uit. onder verantwoordelijkheid van de mandans
uit.
Besluiten gelden als besluiten van de Besluiten van de mandataris gelden als
delegataris besluiten van de mandans
Delegatie is alleen mogelijk als de wet dit Voor mandaat is geen wettelijke grondslag
toelaat nodig
Delegans mag zijn bevoegdheid niet meer zelf Mandans mag bevoegdheid ook zelf blijven
uitoefenen uitoefenen
o Delegans: degene die zijn bevoegdheid overdraagt aan een ander bestuursorgaan
o Delegataris: degene die, na delegatie zelfstandig en onder eigen verantwoordelijkheid de
bevoegdheid heeft een bestuurstaak uit te voeren
o Mandans: degene in wiens naam het besluit wordt genomen
o Mandataris: degene die namens en onder verantwoordelijkheid van de mandans de
bestuurstaak uitoefent
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper kylieq1410. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,00. Je zit daarna nergens aan vast.