1 FA-MA107 Polyfarmacie – Samenvatting casussen
Casus 1 – Vrouw met psychische problematiek
Patiëntgegevens
Geslacht: vrouw
Afkomst: Kaukasisch
Leeftijd: 40 jaar
Lengte: 175 cm
Gewicht: 62 kg
BMI: 20,2 kg/m2
Roken: nee
Alcohol: - EH/dag
Valrisico: laag (o.b.v. zelfredzaamheid, cognitie, co-morbiditeit, polyfarmacie)
Medische voorgeschiedenis (bron HIS)
Episode Datum Actueel ja/nee)
Angststoornis 2008 Actueel
Nervositeit/spanning 2020 Actueel
Slaapproblemen 2020 Actueel
Reflux oesofagitis 2020 Niet actueel
Eczeem 2018 Actueel
IJzergebreksanemie 2023 Actueel
Medicatie (bron AIS)
Geneesmiddel Dosering Start/stopdatum Initiële voorschrijver
Temazepam 20 mg 1 x daags 1 caps zonodig Sinds 2020 huisarts
Antagel 1 -3 x daags 15-30 ml ac Gestopt in 2020 huisarts
Omeprazol 20 mg 1 x daags 1 capsule Sinds 2020 huisarts
Oxazepam 10 mg 1-3 x daags 1 tablet zonodig Sinds 2020 huisarts
Citalopram 40 mg 1 x daags 1 tablet Sinds 2008 huisarts
Desoximetason emulsie 1 x daags aanbrengen op de Sinds 2018 dermatoloog
0,25 % met salicylzuur 10% behaarde hoofdhuid
Clobetasol zalf 0,05% 1-2 x daags aanbrengen Sinds 2018 dermatoloog
Ferrofumaraat 1 x daags 200 mg Sinds 1 maand huisarts
Meetgegevens (bron HIS)
Parameter Waarde Datum Referentie (streef/
normaalwaarden (N))*
Bloedd syst. 125 mmHg 21/02/23 <140 mmHg
Bloedd dia. 80 mmHg 21/02/23 nvt
2
BMI 20,2 kg/m 21/02/23 20-25 kg/m2
Kalium 4,0 mmol/l 21/02/23 3,5-5,0 mmol/l (N)
Natrium 139 mmol/l 21/02/23 136-144 mmol/l (N)
eGFR 93 ml/min/1,73m2 21/02/23 >60 ml/min/1,73m2
Hb 6,7 mmol/L 1 maand geleden vrouwen: 7,5-10 mmol/l
6,8 mmol/L 2 dagen geleden
,2 FA-MA107 Polyfarmacie – Samenvatting casussen
Farmaceutische anamnese - verslag
De 40-jarige mevrouw L stelt het gesprek met jou als apotheker erg op prijs. Ze was namelijk zelf ook al van
plan om contact op te nemen, met de vraag of zij de oxazepam die zij gebruikt kan afbouwen.
Ze gebruikt het nu al sinds 2020, het jaar waarin haar huwelijksproblemen tot een climax kwamen en zij een
echtscheiding heeft aangevraagd. De echtscheiding ging gepaard met een hoop ellende en heeft erg veel stress
bij haar veroorzaakt. Ze kon de stress niet goed onder controle krijgen maar inmiddels heeft ze een stabiele
relatie en haar leven weer aardig op de rit. Ze wil graag stoppen met het gebruik van oxazepam. Ze gebruikt het
nu 2 maal daags, ’s ochtends bij het opstaan en ’s middags bij de lunch. Ze heeft een sterke wil en het is haar
destijds - ondanks de echtscheiding - ook gelukt om te stoppen met roken. Ze rookte al sinds haar 16e, het
begon met een paar sigaretten per dag maar vanaf haar 20e rookte ze toch wel een pakje per dag. Ondanks de
echtscheiding in dat jaar wilde ze echt graag stoppen met roken omdat een familielid die ook zijn hele leven
had gerookt was overleden aan de gevolgen van longkanker.
Mevrouw wil graag stoppen met oxazepam omdat ze zo vermoeid is. Die vermoeidheid linkt ze zelf aan de
oxazepam door de gele sticker op het doosje. De huisarts heeft voor de zekerheid ook even haar Hb
gecontroleerd, dit bleek een maand geleden verlaagd te zijn. De huisarts vermoedde dat dat kwam door de
hevige menstruaties die mevrouw ervaart. Ze merkt dat ze richting de overgang gaat en dat uit zich is steeds
heftiger menstruaties. De huisarts heeft haar daarom ijzertabletten meegegeven, maar daar merkt ze helaas
nog niet veel van, ook al heeft ze de innameinstructies goed opgevolgd. Haar Hb was ook nog niet hoger
geworden.
Over de angststoornis wil mevrouw niks kwijt, behalve dat het nu goed gaat. Aan de citalopram wil ze dan ook
verder liever niks veranderen. Ze is erg huiverig dat haar angsten weer terugkomen als ze stopt met citalopram.
Of het nu kwam vanwege het feit dat ze gestopt was met roken of door de stress rondom de echtscheiding
(2019), mevrouw sliep slecht en had ’s nachts last van zuurbranden. Inmiddels had de huisarts temazepam 20
mg voorgeschreven i.v.m. de slaapproblematiek en had mevrouw zelf Antagel gekocht vanwege het
zuurbranden ‘s nachts. Temazepam gebruikt mevrouw sindsdien elke nacht. Omdat de klachten erger werden,
behalve zuurbranden in de slokdarm ook een branderig gevoel in de bovenbuik, raadpleegde ze de huisarts die
omeprazol 20 mg voorschreef. De klachten van zuurbranden verdwenen maar op een of andere manier voelde
mevrouw zich erg onrustig overdag en de huisarts schreef oxazepam 10 mg 1-3 x daags 1 tablet. De bedoeling
was dat mevrouw hiermee zou stoppen als de echtscheiding eenmaal achter de rug was.
Een jaar of 5 geleden is mevrouw naar de dermatoloog geweest met klachten van hevige eczeem op haar
hoofdhuid en armen en benen. De dermatoloog heeft toen een lotion en een zalf voorgeschreven die erg goed
hielpen. Mevrouw gebruikt deze nog steeds in de perioden waarin het eczeem opvlamt. De assistente van de
huisarts herhaalt dan het recept voor de lotion en de zalf als mevrouw dat aanvraagt. Afgelopen winter
bijvoorbeeld had mevrouw de zalf en lotion vrijwel elke dag nodig. Nu het weer mooier weer is, gebruikt
mevrouw niks voor het eczeem en dat gaat nu goed.
,3 FA-MA107 Polyfarmacie – Samenvatting casussen
Ordentabel
Episode/probleem Medicatie Lab/meetwaarde Behandeldoel
Angststoornis Citalopram 1dd 40 mg Natrium = 139 mmol/l (SSRI kan leiden Angstklachten verminderen, kwaliteit van leven
tot SIADH) verbeteren.
Nervositeit/spanning Oxazepam 1-3dd 10 mg zn Nervositeit/spanning verminderen, kwaliteit van leven
verbeteren.
Slaapproblemen Temazepam 20 mg 1dd zn Slaapdagboek? (wanneer gaat het Slaap verbeteren, dagelijks functioneren verbeteren.
wel/niet goed, zijn er aanwijsbare
redenen voor).
Eczeem Desoximetason emulsie 0,25% met TIS-score? (kan helderheid geven over Verdwijnen van de klachten die bij eczeem horen.
salicylzuur 10% 1dd aanbrengen op de mate van eczeem)
de behaarde hoofdhuid
Clobetasol zalf 0,05% 1-2dd
aanbrengen
Indifferente crème?
Ijzergebreksanemie Ferrofumaraat 1dd 200 mg Hb = 6,8 mmol/l (7,5-10 mmol/l) Opheffen anemie (waardoor opheffen klachten als
aanwezig).
Reflux oesofagitis (niet actueel) Antagel 1-3dd 15-30 ml (gestopt) Verminderen klachten zuurbranden/maagzuur.
Staat wel in de tabel, want er wordt nog Omeprazol 1dd 20 mg (wordt nog wel
medicatie voor gebruikt. gebruikt).
, 4 FA-MA107 Polyfarmacie – Samenvatting casussen
FTP’s
FTP 1: onderbehandeling eczeem: patiënt gebruikt geen indifferent middel.
FTP 2: overbehandeling met temazapam vanwege langdurig gebruik.
FTP 3: overbehandeling met oxazepam. Reden spanning voorbij, maar oxazepam nog in gebruik.
FTP 4: overbehandeling met omeprazol. Geen refluxklachten meer, maar nog wel omeprazol in gebruik.
FTP 5: overbehandeling met SSRI vanwege langdurig gebruik. Patiënt wil alleen niet stoppen, dus geen FTP.
FTP 6: geen effectieve behandeling ijzergebreksanemie: ondanks ferrofumaraat nog lage Hb-waarde en
vermoeidheid.
FTP 7: mogelijke vermoeidheid door citalopram of oxazepam.
B: Citalopram vaak, oxazepam vaak (vooral aan begin behandeling).
A: te laag ijzer.
T: onbekend, lijkt sinds kort. Citalopram al erg lang in gebruik, oxazepam korter.
M:
Aantekeningen les
Gemiste FTP’s:
- FTP: overbehandeling eczeem: te hoge klasse corticosteroïden zonder toezicht dermatoloog.
- FTP: onjuiste dosering van ferrofumaraat: dagelijks gebruik niet zinvol volgens NHG.
- FTP: anemie mogelijke bijwerking van omeprazol -> omeprazol kan leiden tot verminderde vit B12 opname,
wat kan leiden tot anemie. Alternatieve verklaring is vegetarisch/veganistisch dieet.
