Voeding en behandeling
Ziekte van Crohn
- hoort bij IBD (inflammatory bowel disease)
- komt in het hele lichaam voor
- kan op elke leeftijd beginnen, maar vaak 15-25
- oorzaak: - afweersysteem gaat aan door darmbacterie
→ dit gebeurt abnormaal heftig
→ hierdoor verwoesting van lichaamseigen weefsels
Inflammatie
Acuut vs chronisch
Lokaal vs systemisch
Pijn: Het ontstoken gebied is waarschijnlijk pijnlijk, vooral tijdens en na het aanraken. Er
komen chemische stoffen vrij die zenuwuiteinden stimuleren, waardoor het gebied
gevoeliger wordt.
Roodheid: Dit treedt op omdat de haarvaten in het gebied gevuld zijn met meer bloed dan
normaal.
Immobiliteit: Er kan enig functieverlies optreden in het gebied van de ontsteking.
Zwelling: Dit wordt veroorzaakt door vochtophoping.
Warmte: Er stroomt meer bloed naar het getroffen gebied, waardoor het warm aanvoelt.
Waarom? > niet duidelijk
- genetisch
- omgevingsfactoren
Waar? > overal
- meestal einde ileum, begin colon
- of rectum
,Crohn heeft ‘losse’ ontstekingen (skip lesions). Het zit over de hele darmwand en kan
hierdoor door de wand heen en hechten aan bijvoorbeeld organen of huid. Hierdoor
ontstaan ook fistels en soms littekenweefsel in de darm (stenose). Hierdoor gaat de
doorstroom moeilijker.
Symptomen:
- pijn, diarree, bloed in ontlasting
- opnameproblemen → gewichtsverlies, bloedarmoede
- artitis, huidaandoeningen (erythema nadosum), uveltis, galwegen.
Behandeling:
- ontstekingsremmers (corticosteroiden)
- afweeronderdrukkers (azathioprine, methotrexaat, infliximab)
- chirurgische verwijdering probleemgebieden > heeft geen voorkeur, want het geneest
niet.
Colitis ulcerosa
- hoort ook bij IBD
- betekent ‘ontstoken dikke darm met zweren’
- komt elke leeftijd voor, maar meestal 15-25 jaar
- er kunnen ook periodes van remissie zijn
- oorzaak: onbekend
→ genetisch
→ auto-immuun (T-cellen vallen darmcellen aan)
Waar? > rectum en terug (1 lang stuk)
Symptomen:
- diarree, bloed & slijm, vaak naar de wc, buikpijn (linksonder), incontinentie, pijn bij
ontlasting
- afvallen, moe, koorts
- bloedarmoede (anemie)
- artitis, oogontsteking, huidafwijking, lever/galweg afwijkingen
Complicaties
- Toxisch megacolon (dikke darm zet op door afvallen spierspanning weg)
→ dodelijk: electrolytenstoornis of perforatie
- Lange termijn: vernauwen darm, darmkanker (na 8 jaar ziekte)
Behandeling: afhankelijk van ernst.
- mesalazine (pentasa) → plaatseling ontsteking remmen,
- steroiden (budesonide, prednison), azathioprine, cyclosporine → remmen nog
sterker
- biologicals (infliximab, adalimumab)
- colectomie → deel van dikke darm weg.
,Overzicht crohn vs. colitis
, Diverticulose
- meest voorkomende aandoening van colon
- patienten > 40 jaar
- meestal linkszijdig colon (descendens)
- oorzaak: ontsteking van de diverticuli (divertikels)
Symptomen: soms pijn obstipatie en diarree
Risico: abcesvorming, vorming van fistels en stenose
→ bij perforatie: peritonitis
Behandeling: vocht, voedingsvezels, diverticulitis → antibiotica
IBS
- irritable bowel disease → prikkelbaar darm syndroom (PDS)
- geschat 1,5 tot 2,5 miljoen mensen in NL
- 75% vrouw, alle leeftijden
- management meestal via huisarts
Diagnostiek PDS
- Rome criteria IV en medisch interview
● De symptomen moeten al langer dan 6 maanden bestaan
● De patiënt moet gemiddeld minstens 1 dag per week in de afgelopen 3 maanden
buikpijn hebben gehad
● En de patiënt moet tenminste 2 van de volgende 3 symptomen hebben:
> De buikpijn is gerelateerd aan de ontlasting
> Een verandering van de frequentie van de stoelgang: diarree of obstipatie
> De vorm van de stoelgang is veranderd: te hard of te waterig
- uitsluiten andere pathologie
- algemeen bloedonderzoek
- onderzoek naar coeliakie
- schildklier functie
- lactose intolerantie
- feceskweek, bij diarree
- fecaal calprotectine → meet de hoeveelheid calprotectine in de ontlasting. Dit is een
ontstekingsremmend eiwit dat zich in ontstekingscellen bevindt.
- abdominale echografie