Hoofdstuk 7: stemmingsstoornissen:
7.1
Stemmingsstoornissen zijn langer durende ontregelingen van de gemoedstoestand.
Het gaat hierbij om toestanden van neerslachtigheid of juist overmatige opgewektheid, die veel
intenser en langer duren dan gemiddelde schommelingen in het humeur dat een mens ervaart.
Een stemmingsstoornis is geen kwestie van zich triest voelen als iets tegenzit of blij zijn als iets mee
valt.
Het betreft een ernstige toestand die vrijwel elk aspect van het menselijk bestaan kan beïnvloeden.
Stemmingsstoornissen uiten zich doorgaans in gevoelsmatige, lichamelijke en gedragsmatige
kenmerken en houden verband met wijze en de inhoud van het denken.
Er spelen bij het ontstaan en de instandhouding van stemmingsstoornissen sociale factoren mee en
kunnen stemmingsstoornissen op hun beurt allerlei sociale consequenties hebben.
In loop der tijd zijn stemmingsstoornissen verschillend ingedeeld en zijn er verschillende
verklaringsmodellen voor ontworpen.
7.2
In de DSM-5 worden stemmingsstoornissen geclassificeerd in 8 categorieën van de depressieve
stemmingsstoornissen en in 7 categorieën van de bipolaire stemmingsstoornissen.
Depressieve stemmingsstoornissen:
- Disruptieve stemmingsstoornissen.
- Depressieve stoornis.
- Persisterende depressieve stoornis (dysthymie).
- Premenstruele stemmingsstoornis.
- Depressieve stemmingsstoornis door een middel/medicatie.
- Depressieve stemmingsstoornis door ene somatische aandoening.
- Andere gespecificeerde depressieve stemmingsstoornis.
- Ongespecificeerde stemmingsstoornissen.
Bipolaire stemmingsstoornissen:
- Bipolaire-I-stoornis.
- Bipolaire-II-stoornis.
- Cyclothyme stoornis.
- Bipolaire stemmingsstoornis door een middel/medicatie.
- Bipolaire stemmingsstoornis door een somatische aandoening.
- Andere gespecificeerde bipolaire stemmingsstoornis.
- Ongespecificeerde bipolaire stemmingsstoornis.
Binnen deze categorieën kunnen stemmingsstoornissen nog verder nader worden gespecificeerd
naar ernst, beloop en het al of niet voorkomen van bepaalde symptomen.
7.7
Een bipolaire stoornis is een stemmingsstoornis die in essentie wordt gekenmerkt door manische
symptomen of een afwisseling van episoden met voornamelijk manische dan wel depressieve
symptomen.
Oudere literatuur manisch-depressieve-stoornis.
, 7.7.1: Manie:
Manie = toestand met manische symptomen.
Manische mensen zijn dikwijls overdreven uitbundig, opgewonden en tegelijkertijd prikkelbaar en
emotioneel labiel.
Het humeur kan snel wisselen.
Manische mensen hebben een slechte aandacht en concentratie. Ze zijn snel afgeleid door allerlei
irrelevante details.
Manische mensen kunnen zeer impulsief zijn.
Er is meestal sprake van oordeels- en kritiekstoornissen.
Die uiten zich zowel verbaal als in het gedrag.
Bij minstens driekwart van de manische mensen spelen er waangedachten rondom thema’s als
enorme rijkdom of bijzondere gaven en vaardigheden.
Soms is er ook sprake van hallucinaties.
De spraak is versneld en dikwijls luid van toon.
Meestal zijn manische mensen hyperactief.
Ze slapen gewoonlijk slecht en kort.
Bij ernstige kan men soms nachten achtereen doorgaan met van alles en nog wat.
De eetlust is toegenomen en bij momenten schrokkerig.
Het gedrag is onvoorspelbaar.
Vanwege gestoorde impulscontrole en labiliteit van het humeur bestaat er een verhoogd risico op
plotseling agressief of suïcidaal.
Manische mensen zijn ook nogal eens ontremd in seksueel opzicht.
7.7.2: hypomanie:
De hevigheid van manische symptomen kan wisselen.
Vaker is er sprake van mildere symptomen dan van ernstige symptomen.
Indien er tenminste 4 dagen achtereen sprake is van milde symptomen, die niet in duidelijke mate
leiden tot algemeen of sociaal disfunctioneren en die geen klinische behandeling noodzakelijk maken
wordt gesproken van een ‘hypomane episode’ of ‘hypomanie’.
7.7.3: episode met gemengde kenmerken:
Naast manische of depressieve episode kan er bij een bipolaire stoornis ook sprake zijn van een
‘gemengde episode’.
Dit is een toestand waarin depressieve en manische symptomen tegelijkertijd voorkomen.
In praktijk ziet men vaak sterke emotionele wisselingen.
In de DSM-5 kan van een episode ‘met gemengde kenmerken’ worden gesproken als er sprake is van
tenminste 3 depressieve symptomen tijdens de hypomane of manische episode of tenminste 3
hypomane of manische symptomen tijdens een depressieve episode.
7.7.4: bipolaire-I-stoornis en bipolaire-II-stoornis:
Binnen de DSM-5 wordt met betrekking tot bipolaire stoornissen onderscheidt gemaakt tussen de
bipolaire-I-stoornis en de bipolair-II-stoornis.
Een bipolair-I-stoornis wordt gekenmerkt door de aanwezigheid van ten minste 1 manische episode.
Bij bipolair-II-stoornis is er nooit sprake (geweest) van een manische of manisch-psychotische
episode.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper roozie04. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,16. Je zit daarna nergens aan vast.