Eyewitness Memory...................................................................... 3
The Routledge international handbook of Legal and Investigative
psychology........................................................................................... 3
Fawcett, J. M., Russell, E. J., Peace, K. A., & Christie, J. (2011). Of guns
and geese: a meta-analytic review of the ‘weapon focus’
literature. Psychology, Crime & Law, 19(1), 35–66.
https://doi.org/10.1080/1068316X.2011.599325......................................6
Li, C., Wang, J., & Otgaar, H. (2020). Creating nonbelieved memories for
bizarre actions using an imagination inflation procedure. Applied
Cognitive Psychology, 34(6), 1277-1286.................................................8
Marr, C., Sauerland, M., Otgaar, H., Quaedflieg, C. W., & Hope, L. (2021).
The effects of acute stress on eyewitness memory: An integrative review
for eyewitness researchers. Memory, 29(8), 1091-1100.
https://doi.org/10.1080/09658211.2021.1955935....................................9
Identification procedures............................................................ 11
Meisters, J., Diedenhofen, B., & Musch, J. (2018). Eyewitness
identification in simultaneous and sequential lineups: An investigation of
position effects using receiver operating characteristics. Memory, 26(8),
1051-1061. https://doi.org/10.1080/09658211.2018.1464581.................11
Steblay, N., Dysart, J., Fulero, S., & Lindsay, R. C. L. (2003). Eyewitness
accuracy rates in police showup and lineup presentations: A meta-
analytic comparison. Law and Human Behavior, 27(5), 523-540.............14
Steblay, N. K., Dysart, J. E., & Wells, G. L. (2011). Seventy-two tests of the
sequential lineup superiority effect: A meta-analysis and policy
discussion. Psychology, Public Policy, and Law, 17(1), 99.
https://psycnet.apa.org/doi/10.1037/a0021650.....................................16
Wixted, J. T., Mickes, L., Clark, S. E., Gronlund, S. D., & Roediger III, H. L.
(2015). Initial eyewitness confidence reliably predicts eyewitness
identification accuracy. American Psychologist, 70, 515-526,
https://doi.org/10.1037/a0039510........................................................17
Wixted, J. T., Mickes, L., & Fisher, R. P. (2018). Rethinking the reliability of
eyewitness memory. Perspectives on Psychological Science, 13(3), 324–
335). https://doi.org/10.1177/1745691617734878.................................20
Investigative interviewing........................................................... 22
Bull, R., Valentine, T., & Williamson, T. (Eds.). (2009). Handbook of
Psychology of Investigative Interviewing: Current Developments and
Future Directions. Wiley-Blackwell.......................................................22
Kassin, S. M., & Kiechel, K. L. (1996). The social psychology of false
confessions: Compliance, internalization, and confabulation.
Psychological science, 7, 125- 128, https://doi.org/10.1111/j.1467-
9280.1996.tb00344.x...........................................................................24
Meissner, C. A., Redlich, A. D., Michael, S. W., Evans, J. R., Camilletti, C.
R., Bhatt, S., & Brandon, S. (2014). Accusatorial and information-
gathering interrogation methods and their effects on true and false
confessions: A meta-analytic review. Journal of Experimental Criminology,
10, 459-486, https://doi.org/10.1007/s11292-014-9207-6.......................25
The Routledge International Handbook of Legal and Investigative
Psychology (pp. 287-310). Routledge...................................................27
Meissner, C. A., Redlich, A. D., Michael, S. W., Evans, J. R., Camilletti, C.
R., Bhatt, S.,.......................................................................................30
& Brandon, S. (2014). Accusatorial and information-gathering
interrogation.......................................................................................30
, methods and their effects on true and false confessions: A meta-analytic
review.................................................................................................30
Journal of Experimental Criminology, 10, 459-486,
https://doi.org/10.1007/s11292-014-9207-6..........................................30
Victims & juvenile offenders........................................................ 31
Bergseth, K. J., & Bouffard, J. A. (2007). The long-term impact of
restorative justice programming for juvenile offenders. Journal of
Criminal Justice, 35(5), 433-451).
https://doi.org/10.1016/j.jcrimjus.2007.05.006......................................31
Kunst, M., Popelier, L., & Varekamp, E. (2015). Victim satisfaction with
the criminal justice system and emotional recovery: A systematic and
critical review of the literature. Trauma, Violence, & Abuse, 16(3), 336-
358, https://doi.org/10.1177/1524838014555034..................................33
In The Routledge International Handbook of Legal and Investigative
Psychology (pp. 182-196).....................................................................36
Pappas, L. N., & Dent, A. L. (2023). The 40-year debate: a meta-review on
what works.........................................................................................37
for juvenile offenders. Journal of Experimental Criminology, 19(1), 1-30.
https://doi.org/10.1016/j.jcrimjus.2007.05.006......................................37
Minority groups in the justice system........................................... 39
Correll, J., Park, B., Judd, C. M., Wittenbrink, B., Sadler, M. S., & Keesee, T.
(2007). Across the thin blue line: Police officers and racial bias in the
decision to shoot. Journal of Personality and Social Psychology, 92(6),
1006–1023. https://doi.org/10.1037/00223514.92.6.1006.......................39
Hunt, J.S. (2015). Race and Jury Decision Making. In B. L. Cutler & A. P.
Zapf (Eds.), (Vol. 2, pp. 183-206). American Psychological Association.
https://doi.org/10.1037/14462-006.......................................................42
Wiest, J. B., & Duffy, M. (2013). The impact of gender roles on verdicts
and sentences in cases of filicide. Criminal Justice Studies: A Critical
Journal of Crime, Law and Society, 26(3), 347-365.
https://doi.org/10.1080/1478601X.2012.733873....................................44
Wiley, T. R. A., & Bottoms, B. L. (2009). Effects of defendant sexual
orientation on jurors' perceptions of child sexual assault. Law and Human
Behavior, 33(1), 46 60. https://doi.org/10.1007/s10979-008-9131-2........48
Legal decision-making................................................................. 50
The Routledge International Handbook of Legal and Investigative
Psychology Chapter 6..........................................................................50
The Routledge International Handbook of Legal and Investigative
Psychology Chapter 5..........................................................................52
Devine, D. J., Clayton, L. D., Dunford, B. B., Seying, R., & Pryce, J. (2001).
Jury decision making: 45 years of empirical research on deliberating
groups. Psychology, public policy, and law, 7(3), 622.............................54
Detecting deception.................................................................... 57
DePaulo, B. M., Lindsay, J. J., Malone, B. E., Muhlenbruck, L., Charlton, K.,
& Cooper, H. (2003). Cues to deception. Psychological Bulletin, 129(1), 74
118. https://doi.org/10.1037/0033-2909.129.1.74..................................57
Ford, E. B. (2006). Lie detection: Historical, neuropsychiatric and legal
dimensions. International Journal of Law and Psychiatry, 29, 159-177,
https://doi.org/10.1016/j.ijlp.2005.07.001.............................................62
Leins, D. A., Fisher, R. P., & Vrij, A. (2012). Drawing on liars' lack of
cognitive flexibility: Detecting deception through varying report modes.
, Applied Cognitive Psychology, 26, 601-607,
https://doi.org/10.1002/acp.2837..........................................................64
Meissner, C. A., & Kassin, S. M. (2002). “He's guilty!”: Investigator bias in
judgments of truth and deception. Law and Human Behavior, 26, 469-480,
https://doi.org/10.1023/A:1020278620751............................................67
Vrij, A., Edward, K., & Bull, R. (2001). Police officers' ability to detect
deceit: The benefit of indirect deception detection measures. Legal and
Criminological Psychology, 6, 185-196,
https://doi/org/10.1348/135532501168271............................................69
Wessel, E. M., Eilertsen, D. E., Langnes, E., Magnussen, S., & Melinder, A.
(2016). Disclosure of child sexual abuse: expressed emotions and
credibility judgments of a child mock victim. Psychology, Crime &
Law, 22(4), 331–343. https://doi.org/10.1080/1068316X.2015.1109087. .70
Eyewitness Memory
The Routledge international handbook of Legal and Investigative psychology
Wat zijn herinneringen
Herinneringen zijn geen perfecte opnames van gebeurtenissen, maar worden geconstrueerd
en gereconstrueerd op basis van fragmenten van informatie. Deze fragmenten kunnen afkomstig
zijn van de daadwerkelijke gebeurtenis, maar ook van andere bronnen zoals schema's (algemene
kennis over hoe dingen werken), externe bronnen (bijv. andere getuigen of interviewvragen), en
gedachten over de gebeurtenis na afloop.
Herinneringen kunnen veranderen
Wanneer we herinneringen ophalen, reconstrueren we de gebeurtenis, waarbij we proberen oude
en nieuwe informatie in een coherent verhaal te passen Dit kan leiden tot herinneringen die
aanzienlijk verschillen van de oorspronkelijke gebeurtenis.
Factoren die bijdragen aan de vervorming van herinneringen en de ontwikkeling van valse
herinneringen:
Informatie na de gebeurtenis: Informatie die we na een gebeurtenis tegenkomen, kan
onze herinnering beïnvloeden, vooral als de oorspronkelijke herinnering zwak is of als er
tijd is verstreken. (Bijv. gesprekken met andere getuigen, sociale media en herhaalde
interviews zijn)
Invloed van medegetuigen: Getuigen die met elkaar praten over hun herinneringen,
kunnen elkaars herinneringen beïnvloeden wat kan leiden tot ‘memory conformity' =
de verhalen van getuigen gaan steeds meer op elkaar lijken als ze met elkaar praten.
Mensen die elkaar kennen, zijn vatbaarder voor deze invloed.
Vragen stellen aan getuigen: De manier waarop vragen worden gesteld, kan de
antwoorden van getuigen en hun latere herinneringen beïnvloeden. Subtiele
veranderingen in de formulering van een vraag kunnen een grote impact hebben.
Herhaaldelijk dezelfde vraag stellen kan ertoe leiden dat getuigen gaan speculeren of
zelfs informatie verzinnen.
o Forced confabulation effect: getuige kan geen herinnering ophalen over een
bepaald detail – ondervrager blijft vraag herhalen – info verzinnen wegens druk
voor goede antwoord
, Beeldmateriaal: Foto's en video's kunnen herinneringen oproepen, maar ze kunnen ook
leiden tot de ontwikkeling van valse herinneringen (vooral in combinatie met suggestieve
technieken)
Retention-interval: Hoe langer de tijd tussen een gebeurtenis en het moment waarop
getuigen een verklaring moeten afleggen, hoe groter de kans op vervormingen + hoe
meer beïnvloedbaar door suggestiviteit. (deze herinneringen zijn echter vaak niet volledig
ingestudeerd zoals bijv een naam van een schoolvriend)
Verbeelding/visualisatie (belangrijkste factor): Het herhaaldelijk voorstellen van een
gebeurtenis kan leiden tot verhoogd vertrouwen dat de gebeurtenis daadwerkelijk heeft
plaatsgevonden, wat kan leiden tot valse herinneringen. (werk zowel voor including
everyday inconsequential events, autobiographical events ( spilling punch at a wedding),
en more consequential events (e.g., remembering being the victim of satanic ritual abuse).
Plausibiliteit van de gebeurtenis: Gebeurtenissen die plausibel lijken op basis van onze
kennis en ervaringen, zijn gemakkelijker te implanteren als valse herinneringen (namelijk
meer schematische informatie)
Inconsistentie binnen en tussen interviews: inconsistentie niet altijd duidt op
onnauwkeurigheid van de getuige. De manier waarop vragen worden gesteld kan de
antwoorden van getuigen beïnvloeden. Subtiele veranderingen in woordkeuze, de
volgorde van vragen, of de interviewer zelf, kunnen leiden tot inconsistenties in de
verklaringen, zonder dat dit per se wijst op onbetrouwbaarheid. Verschillende factoren
spelen een rol in de interpretatie van inconsistenties
De aard van de consistentie
o Direct contradiction: tegenstrijdigheden op tweede moment van verklaren
(minste betrouwbaar)
Gebeurd minder snel voor centrale details (core details) dan perifere
details
o Reminince: Nieuwe details worden toegevoegd in een latere verklaring
o Omissions: Details die eerder wel werden genoemd, worden later weggelaten.
Cognitieve processen bij geheugenfouten
Source memory judgment: We kunnen in de war raken over de bron van informatie en
onthouden dat we iets hebben meegemaakt terwijl we het ons alleen maar hebben
voorgesteld (vraag of er een barn was rapporteerde barn gezien) of van iemand anders
hebben gehoord (of zelfs gedroomd). Dit werkt zoveel voor objecten als eobjecten met
dezelfde functie/ uiterlijk
fuzzy-trace theory: zegt dat er altijd 2 herinneringen gevormd worden, de Verbatim
herinneringen: gedetailleerde, feitelijke herinneringen (vervagen sneller) en de gist-
herinneringen: algemene interpretaties van gebeurtenissen. Wanneer verbatim
herinneringen zwak zijn, zijn we vatbaarder voor de ontwikkeling van valse
herinneringen die consistent zijn met onze gist-herinneringen.
Hoewel iedereen vatbaar is voor geheugenfouten en valse herinneringen, maken individuele
verschillen sommige mensen kwetsbaarder dan anderen. Factoren zoals leeftijd, intelligentie,
persoonlijkheid, trauma (meer kwetsbaar) en psychopathologie kunnen een rol spelen.
Protocollen ter bevordering van kwalitatieve geheugenrapportages:
