Aantekeningen Verdiepend
privaatrecht
HC 1 – 5 SEPTEMBER 2024
TITEL
Aanwezig
Tentamen: juridische aspecten van schulden de gratis puntjes
Wat is een schuld?
De schuld van de een, is de vordering van de ander
In het goederenrecht kijk je naar de vorderingskant van de schuld dus de pijl is in de
richting van de vordering, niet van de schuld
Heeft o.a. te maken met zekerheidsrechten etc.
Vordering kan worden overgedragen
Goederenrechtelijk is de vordering een object daarom interessant om uit te gaan van de
vordering
Overzicht juridische leerstukken voor het tentamen komt nog van Wibier
Bedrijfsschulden versus individuele schulden
- Rechtspersoon aansprakelijk voor schulden i.p.v. bestuurder – versus – natuurlijke
persoon is gewoon zelf aansprakelijk
- Bij NP: als je schulden hebt kan alles je worden afgenomen art. 3:276 BW
- Bij BV: wordt failliet verklaard en dan is het gewoon klaar
Een faillissement is een beslag
Overheidsschulden zijn ook voorbeelden van schulden de staatsschuld
- Dit gaat via obligaties
- Overheid verkoopt obligaties koper krijgt dan rente
Positief banksaldo = lening van jou aan de bank je hebt dan weer een vordering en een
schuld
Verbintenissenrecht
Een verbintenis is een vermogensrechtelijke rechtsbetrekking tussen twee of meer personen
op grond waarvan de ene partij (schuldenaar) verplicht is tot een bepaalde prestatie, waartoe
de andere partij (schuldeiser) is gerechtigd
Verbintenissenrecht hebben een passieve zijde: schuld
Verbintenissen hebben ook een actieve zijde: vorderingsrecht dat toekomt aan de
schuldeiser en dat een verplichting inhoudt voor de schuldenaar
Schuldeiser is eigenaar van het vorderingsrecht
Definitie eigendom: het meest omvattende recht wat je op een zaak kan hebben
Je mag niet zeggen ik ben eigenaar van een vordering
Je moet eigenlijk zeggen: ik ben rechthebbende van die vordering
Leuke tentamenvraag;
,Waarom mag je naar NL-recht niet zeggen ‘ben eigenaar van een vordering’, leg tevens uit
waarom die uitspraak toch bepaalde dingen kan verhelpen om er zo naar te kijken
Je kun er goederenrechtelijk iets mee, daarom zou je willen kijken als eigenaar, door
overdracht etc.
Terminologie goed kennen!
Wettelijke bronnen van verbintenissen
- OD (6:162 BW)
- Zaakwaarneming (6:198 BW)
- Onverschuldigde betaling (6:203 BW)
- Ongerechtvaardigde verrijking (6:212 BW)
- Intreden ontbindende voorwaarde en ontbinding wegens contract schending
(ongedaan making 6:24 BW en 6:271 BW)
- Wanprestatie (6:74 BW)
- Regres (6:10, 33, 36 BW)
Overgang van vorderingen
- Overdracht
HC 2 – 12 SEPTEMBER 2024
Verbintenisrechtelijke aspecten van schuld en betaling: het
ontstaan van schulden
Aanwezig
Wat heet dit nu allemaal met het verbintenissenrecht te maken?
- Vaak ontstaan schulden doordat een verbintenis wordt aangegaan bijv. koop, hoge
zorgverzekering zonder toeslag, arbeidsovereenkomst die opeens stopt etc.
- Het hebben van een schuld is ook weer verbintenisrechtelijk omdat terugbetaald
zal moeten worden
Het ontstaan van schulden
- Baan kwijtraken
- Ziekte minder inkomen
- Stopzetten uitkeringen
- Toeslagenproblematiek
- Verslavingen (shoppen, gokken, gamen)
- Het erven van schulden
- Inflatie
- Woonlasten
- Oplichting (online)
De consument die online winkelt
Het snel contracteren en de gevolgen..
- Veel e-mails met aanbiedingen en herinneringen
- Shoppen via apps/iPad/laptop (enkel internetverbinding nodig)
- Het gemak van online bestellen (en terugsturen!; art. 6:230 BW)
- Aanvaarding van het aanbod (art. 6:217 lid 1 BW)
Niet alleen bij meerderjarigen..
Art. 1:234 BW:
, - Lid 1: Een minderjarige is, mits hij met toestemming van zijn wettelijke vertegenwoordiger
handelt, bekwaam rechtshandelingen te verrichten, voor zover de wet niet anders bepaalt.
- Lid 2: De toestemming kan slechts worden verleend voor een bepaalde rechtshandeling of
voor een bepaald doel.
- Lid 3: De toestemming wordt aan de minderjarige verondersteld te zijn verleend, indien het
een rechtshandeling betreft ten aanzien waarvan in het maatschappelijk verkeer gebruikelijk is
dat minderjarigen van zijn leeftijd deze zelfstandig verrichten.
Art. 6:230v lid 3 BW: De handelaar richt zijn elektronische bestelproces o zodanig wijze in dat de
consument neen aanbod niet kan aanvaarden dan nadat hem op niet voor misverstand vatbare wijze
duidelijk is gemaakt dat de bestelling een betalingsverplichting inhoudt.
HvJEU 7 april 2022, C-249/21 (Fuhrmann):
‘teneinde in de context van een bestelproces voor het op elektronische wijze sluiten van een
overeenkomst op afstand te bepalen of een op de bestelknop of soortgelijke functie
aangebrachte formulering, zoals de formulering ‘voltooi boeking’, ‘overeenkomst’, met de
woorden ‘bestelling met betalingsverplichting’ in de zin van die bepaling, uitsluitend moet
worden uitgegaan van de woorden op die knop of soortgelijke functie.’
Concl. A_G N.J. Drijber, ECLI:NL:PHR:2023:1082, bij Hoge Raad 28 november 2023,
overweging 3.1:
‘Het derde lid van art. 6:230v BW bevat een extra precontractuele informatieplicht: de tekst
op de bestelknop moet de consument op ondubbelzinnige wijze informeren dat hij door die
knop aan te klikken een betalingsverplichting aangaat.’
Tal van informatieplichten bij koop op afstand
Richtlijn consumentenrechten
Geïmplementeerd in het BW
Art. 6:230m BW:
Lid 1. Voordat de consument gebonden is aan een overeenkomst op afstand of een overeenkomst
buiten de verkoopruimte, dan wel aan een daartoe strekkend aanbod, verstrekt de handelaar de
consument op duidelijke en begrijpelijke wijze de volgende informatie:
a. De voornaamste kenmerken van de zaken of de diensten, in de mate waarin dit….
b. De identiteit van de handelaar, zoals zijn handelsnaam;
c. Het geografisch adres waar de handelaar….
d. Wanneer dat verschilt van het overeenkomstig onderdeel c verstrekte adres….
e. De totale prijs van de zaken of diensten…
f. De kosten voor het gebruik van middelen voor communicatie op afstand…
g. De wijze van betaling, levering, uitvoering, de termijn….
h. Wanneer een recht van ontbinding van de overeenkomst bestaat, de voorwaarden, de
termijn en de modaliteiten…
i. Voor zover van toepassing, het feit dat de consument de kosten van het terugzenden van de
zaken zal moeten dragen…
En zo verder…
Het niet op de hoogte zijn van regels
- Mag ik een online aangekocht product nog terugsturen wanneer ik het heb
opengemaakt?
- https://radar.avrotros.nl/artikel/online-aankoop-uit-de-verpakking-halen-en-uitproberen-mag-dat-30812
- Wat is het herroepingsrecht? Art. 6:230o BW
- HvJ 17 April 2008, ECLI:EU:C:2008:231, nr. C-404/06 (Quelle) -> geen nationale
regeling op basis waarvan een vergoeding mag worden geeist voor het gebruik van
het non-conforme goed tot aan de vervanging ervan door een nieuw goed.
- HvJ 3 September 2009, C-489-07 (Messner) -> geen verzet tegen de verplichting om
een compenserende vergoeding voor het gebruik van het goed wanneer dit heeft
, plaatsgevonden op een wijze die onverenigbaar is met de beginselen van burgerlijk
recht, zoals dat van de goede trouw of van ongerechtvaardigde verrijking.
- Vele online winkelen -> kan voorkomen dat kosten zijn verschuldigd door het
uitproberen.
Voorbeeld: Zalando.nl
Nepkortingen en andere misleidingen
- Dark patterns: ‘tricks used in websites and apps that makes you buy of sign up for
things that you didn’t mean to’ (A. Marthur e.o., ACM 2019 (3) CSCW, p. 81:4).
Dwaling: het niet op de hoogte zijn van wilsgebrek
Principes ACM – leidraad bescherming online consument
1. Richt uw organisatie zo in dat u naleving bevordert
2. Test de effecten van uw online beslisomgeving
3. Geef complete informatie
4. Geef juiste informatie
5. Geef begrijpelijke informatie
6. Geef de informatie voordat consumenten iets kopen
7. Zorg dat de informatie goed vindbaar is
8. Zorg voor een logische en eerlijke vormgeving
9. Zorg voor gunstige standaardinstellingen voor consumenten
10.Houd rekening met de kwetsbaarheid van consumenten
11.Kijk naar het geheel
Buy now pay later
Rapport AFM www.afm.nl/nl-nl/consumenten/themas/lenen/achteraf-betalen
Boek 7. Bijzondere overenkomsten
Titel 1. Koop en ruil
Afdeling 4. Verplichtingen van de koper
Art. 7:26 BW
Lid 1: De koper is verplicht de prijs te betalen.
Lid 2: De betaling moet geschieden ten tijde en ter plaatse van de aflevering. Bij een
consumentenkoop kan de koper tot vooruitbetaling van ten hoogste de helft van de koopprijs
worden verplicht.
Er gaat meer niet goed..
Rb. Midden-Nederland 20 februari 2019, ECLI:NL:RBMNE:2019:638
Kredietverstrekking aan consumenten
- Consument wil een grote aankoop doen, maar moet daarvoor een lening afsluiten
- Wat zijn de regels?