H1: inleiding
● Psychologie = wetenschappelijke studie van menselijk gedrag, de interne processen die
hieraan ten grondslag liggen
Wetenschappelijk: het is geen exacte-wetenschap, niet volledig meetbaar
Methodologie:
- fase 1 → observatie of beschrijving
- fase 2 → hypothese stellen
- fase 3 → onderzoeksplan, beslissen van meetmethode
- fase 4 → dataverzameling en verwerken
- fase 5 → interpretatie
● Gedrag= overt (waarneembaar) en covert (emoties, opinies,…)
● Ind. Gedrag= in kleine kring sociale context
Geschiedenis van de psychologie/psychologie als wetenschap (dia 11-15) niet kennen
Sociale psychologie als instrument in andere disciplines
● Sociale pscyhologie= studie naar hoe gedachten, gevoelens, motivaties en gedrag van
mensen worden beïnvloed door aanwezigheid van anderen en hoe we zelf invloed hebben
op anderen → veel uit dagelijks leven
Bv. hoe kiezen mensen een partner? Van waaruit ontstaan discriminatie en
vooroordelen bij een individu? …
Hoe verschilt het van sociologie?
→ sociologie is ruimere focus op maatschappij, psychologie focust op individu en kleine groep
Effect van reacties van anderen
Filmpje: lach tape maakt mensen sympatieker op tv
Belangrijke fasen in geschiedenis van sociale psychologie
● Jaren van bevestiging (1936-1960)
beurcrash, aandacht maatschappelijke problemen, gedrag wordt bepaald door hoe we de
wereld zien en interpreteren
● Groei en debat (1960-1975)
teleurstellend in oplossen maatschappelijke problemen, kritiek op onderzoeks methodes
omdat ze niet ethisch zijn (milgramm) en worden gedaan in labo’s → niet accuraat
● Methodologisch en inhoudelijk pluralisme (1975-heden)
meer diversiteit en internationalisering, niet enkel labostudies → ook focus op ethiek
Onderscheid maken tussen intuïtie en gezond verstand enerzijds en psychologie als wetenschap
Vb: foute interpretaties van onderzoek in media, nep-wetenschap, verkeerde onderzoeksmethoden,
fraude → fake data en verzinnen van gegevens
1
,Psychologie
Dia 36
H2: Onderzoeksmethoden
Waarom leren we over onderzoeksmethoden?
Ontwikkeling op kritische blik op..
- Persuasieve communicatie
- Onderzoek dat in media wordt gerapporteerd
- Wetenschappelijke studies
- Observatie en praktijkervaring, iets dat je ziet in de praktijk
- Theorie
- Wetenschappelijke literatuur (primaire en secundaire bronnen)
2: Ideeën verfijnen
- Optionaliseren van variabelen= variabelen toegankelijker maken, minder abstract maken
- Afhankelijke en onafhankelijke variabelen
- Conceptuele variabele omzetten naar operationele variabele => concreter maken
Bv. agressie, is dat fysieke of verbale agressie?
Marshmallow test
Drang naar onmiddelijke beloning kunnen uitstellen om een betere beloning te krijgen.
oefening ppt
Meten van variabelen door zelfrapporterting
Enkelvoudige/meervoudige schalen bestaande uit meerdere items, waarin mensen hun gedrag en
gedachten zelf beschrijven
Beperkingen
- Sociale wenselijkheidsvertekening
- Inwilligingstendens (neiging akkoord te gaan met stellingen
- Opletten met suggestieve vragen
- Herinnerings-vertekening
- Effect antwoordschaal (neiging om geen extreme antwoorden te geven)
Meten van variabelen door observatie
- Camera’s, trackers, tijdsregistraties,…
- Ook uitdaging voor validiteit
→ sociale wenselijkheid (als mensen weten dat ze geobserveerd worden)
→ volgorde effect (eerste wordt meesta kritischer beoordeeld dan laatste)
2
,Psychologie
3: Ideeën testen
Beschrijvend onderzoek
Observationeel onderzoek
- Letterlijk kijken wat iemand doet in het experiment
- Vaak gebruik maken van handlanger (medewerker)
- Validiteit verhogen (meerdere observatoren, objectieve registratie zoals camerabeelden)
Archief onderzoek
- Bestaande data gebruiken idpv nieuwe maken
- Handig om te zien wat de impact van beleidsmaatregelen is
Opiniepeiling
- Vaak een steekproef
- Enquêtes
- Hoe representatief de steekproef is= belangrijk!!!
(suggestieve vragen, politieke polls, …) rekening houden met hoe je de steekrpef trekt
Correlationeel onderzoek via correlaties
= overeenkomst tussen verschillende variabelen
- Enkel ordinale/continue variabelen die gemeten kunnen worden
- Niet met categorische variabelen → kan je wel een interactie-effect onderzoeken
- Coëfficiënt tussen -1 en +1
- Gebaseerd op observationeel onderzoek, archief en opiniepeiling
- Positieve correlatie (stijgen en stijgen, dalen en dalen), negatieve correlatie (stijgen en dalen)
Voordelen van correlationeel onderzoek
- Vaak de beste optie als de variabelen niet te manipuleren zijn
- Kan je geen causaal verband in vinden zonder experiment
Beperkingen correlationeel onderzoek
- Kan geen oorzaak-gevolg relatie vaststellen
- Enkel lineaire verbanden
- Longitudinaal onderzoek (duurt lang)
→ mensen op verschillende momenten een enquête laten maken
Experimenteel onderzoek
Controle en volledige toevallige toewijzing zijn basisvoorwaarden
- Controle is belangrijk, onafhankelijke variabele
- Van deze variabele wordt het effect op een andere variabele bekeken (afhankelijke)
CONTROLE
enkel de gemanipuleerde variabele verschillen, andere blijven constant en onveranderd
In labo: invloed andere variabele uitschakelen, reactief (onnatuurlijke stting)
In natuurlijke-setting: invloed van andere variabele in beide groepen, minder controle maar meer
natuurlijke reacties
- Interne validiteit: de zekerheid waarmee we kunne stellen dat een effect op de AV enkel door de
OV wordt veroorzaakt / controlegroep!!!
3
, Psychologie
→ uitdagingen interne validiteit: ethische aspecten in natuurlijke settings, proefleiderseffect
(anders behandelen door bepaalde condities)
oplossing: randomisatie, contact tussen onderzoeker en deelnemer
- Externe validiteit: resultaten verplaatsen op hogere schaal
BEDREIGINGEN
o Lage representativiteit van deelnemers
o Lage representativiteit van taken
▪ Werelds realisme: mate waarin de onderszoekssituatie overeenkomt met de
werkelijkheid
▪ Experimenteel realisme: mate waarin de experimentele situatie als echt wordt
ervaren, ook al strookt die niet met de werkelijkheid
Meta-analyse
20 studies die zeggen dat games leiden tot agressie
→ verschillende resultaten die je tot 1 conclusie moet brengen en verklaren waarom er verschillen
zijn tussen studies
Ethiek en waarden
Alles moet goedgekeurd worden door institutionele beoordelingscommissie
- Geïnformeerde toestemming vragen aan deelnemers
� je moet uitleggen wa je ga doen, maar je mag niet alles delen want dat kan soms effect
hebben op de resultaten , anonimiteit
- Debriefing
� feedback geven, doel van onderzoek duidelijk verschaffen
Conditioneren en leren
Klassieke conditionering
● Behaviorisme= stimulus en response
Pavlov met het hondje
- Ongeconditioneerde stimulus: voedsel
- Ongeconditioneerde respons: niets
- Neutrale stimulus: belletje
→
- Belletje als er voedsel is
→
- Geconditioneerde stimulus: belletje
- Geconditioneerde respons: kwijlen
Verwervingsfase
Herhaalde combinaties van neutrale en ongeconditioneerde stimulus nodig
Extensiefase
Na extincitefase zal de geconditioneerde reactie dalen als de geconditioneerde stimulus wordt
aangeboden zonder de ongeconditioneerde stimulus
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper luciaschroons61. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,66. Je zit daarna nergens aan vast.