Alles wat je moet kennen voor het deel Bacteriologie van Algemene microbiologie: 750 slides samengevat in 96 pagina's - bevat alle slides + notities van alle hoorcolleges
↳ oudste levensvorm op aarde, restanten van bacteriën gevonden als fossielen van 3,5 miljard jaar oud
universele fylogenetische stamboom met de 3 domeinen
(door vergelijkingen van SSU-rRNA-sequenties)
elke tak is een aparte evolutie
evolutielijnen van Eukarya & bacteria kruisen elkaar:
mitochondriën in eukaryote cellen zijn van oorsprong bacteriën
ARCHAE & BACTERIA EUKARYA
cellen beschikken slechts over 1 circulair cellen zijn doorgaans groter; bezitten een
gesloten chromosoom dat vrij in de cel ligt ⟹ duidelijke kern met meerdere chromosomen
prokaryoot omgeven door een kernmembraan ⟹ eukaryoot
Bacteriën = eencellige prokaryoten waarvan de Fungi (gisten & schimmels), protozoa, wormen,
genetische informatie opgeslagen ligt op een planten & dieren (inclusief de mens)
circulair gesloten dubbelstrengs DNA-molecuul
ARCHAEA
= eencellige prokaryote micro-organismen die in de natuur speciale niches innemen
bv. archaea die leven onder hoge temperaturen & druk, zeer lage O₂-concentratie
bv. halobacteria: leven onder zeer hoge zoutconcentratie → geven roze kleur
・structuur & metabolisme lijkt op die van bacteriën
・translatie & transcriptie komen overeen met Eukarya
・spelen geen rol in de geneeskunde
RELATIEVE GROOTTE VAN PATHOGENE MICRO-ORGANISMEN
・lintwormen, rondwormen, zuigwormen, ectoparasieten (luis, teek, vlo): zichtbaar met blote oog
・fungi (gisten), eencellige parasieten (protozoën) & bacteriën: zichtbaar met lichtmicroscoop
・virussen: zichtbaar met elektronenmicroscoop
,OPBOUW VAN DE BACTERIËLE CEL
grootte van bacteriën: 1 µm
SAMENSTELLING BACTERIËLE CEL:
・cytoplasma met vrij DNA, zonder organellen
・cytoplasma-membraan (neemt functie van celorganellen over)
・celwand
・externe / uitwendige structuren: flagel, pili, fimbriae
BACTERIEEL CYTOPLASMA
・nucleoid (niet omgeven door membraan) ⟨ chromosoom & plasmiden
・70S ribosomen (30S + 50S)
hoe hoger S, hoe trager
(Svedberg-eenheid: sedimentatiesnelheid gebaseerd
op grootte, vorm & massa van een molecule)
・reserve-granules
・stofwisseling-intermediairen
・geen celorganellen (functie overgenomen door cytoplasmamembraan)
CYTOPLASMAMEMBRAAN
= fosfolipidendubbellaag zonder sterolen
(uitz. Mycoplasma: hebben geen celwand → hebben wel sterolen voor rigiditeit / stevigheid)
・complexer dan bij eukaryoten (functies van celorganellen)
FUNCTIES:
① transport: actief-passief
・opname voedingsstoffen uit omgeving
◦ passief: vereist geen energie
↳ diffusie (O₂, CO₂, H₂O) vb. osmose
↳ gefaciliteerde diffusie (voor grotere moleculen zoals glucose: membranaire carrier)
◦ actief : vereist energie, meest gebruikte transportvorm
↳ via transportmoleculen of permeasen
・pompen van schadelijke stoffen naar buiten: effluxpompen
② metabolisme
・plaats voor oxidatieve metabolisme (afbraak), bevat cytochromen (rol van mitochondriën)
・binnenzijde membraan → biosynthese van macromoleculen: zowel structurele als secretie functie
(bacterie produceert enorm veel proteïnen: toxines, virulentiefactoren, degradatieve enzymen)
③ biosynthese
・aanmaak macromoleculen (DNA, lipiden, proteïnen) aan binnenzijde membraan
④ mitose
・primitief mitose-apparaat
,CELWAND
→ bepaalt in belangrijke mate de vorm van bacteriën
de ligging vd bacteriën wordt bepaald door hoe cellen zich delen:
・ketens (streptoligging): deling in 1 richting
・trossen, kokken: deling in meerdere richtingen
→ geeft stevigheid en bescherming
→ bacteriën worden pas zichtbaar na kleuring onder lichtmicroscoop
↳ belangrijkste kleuring: kleurreactie volgens Gram (gramkleuring) → kleurt de
peptidoglycaanlaag vd celwand
PEPTIDOGLYCAAN
= basismolecule vd celwand
STRUCTUUR :
・polysacharide ruggengraat ⟨ polymeer van disachariden (NacGlc en NacMur)
・tetrapeptide cross-linking (pentapeptide gekoppeld, eindstandige D-alanine wordt afgehaald →
vrijgezette energie wordt gebruikt voor cross-linking)
・3D structuur
・basisstructuur is gelijk voor alle bacteriën, samenstelling & aantal dwarsverbindingen kan verschillen
G- bacteriën: dun peptidoglycaanlaag ⟷ G+ bacteriën: dikke peptidoglycaanlaag
・peptidoglycaan is hydrofiel
, BIOSYNTHESE:
・aanmaak subunits in cytoplasma (peptidoglycaanlagen worden continu vernieuwd door autolysines)
・transport van subunits doorheen membraan (mbv lipidencarriers naar celwand)
・aan celwand ontstaat transglycosylase (polymerisatie) & transpeptidatie & cross-linking door PBP’s
verschillende groepen antibiotica inhiberen celwandbiosynthese / rol van autolysines
INDELING BACTERIËN OBV DE CELWAND
① grampositieve (G+) bacteriën
・meerdere lagen peptidoglycaan → stevigheid & bescherming
・hebben (lipo)teïchoïnezuren → stevigheid & fungeert als adhesine (= virulentiefactor: maat voor
pathogeniciteit van een bacterie)
・adhesine = structuur op M-O die specifieke adherentie kunnen verzorgen, binden op receptoren (vb.
aanhechting slijmvlies)
lipoteïchoïnezuur verankert helemaal tot in cytoplasmamembraan
teïchoïnezuur verankert in peptidoglycaanlaag
② gramnegatieve (G-) bacteriën
・peptidoglycaan: dunner & minder dwarsverbindingen dan G+ → geen beschermende zeef zoals G+
・hebben lipopolysachariden (LPS): voornaamste bescherming tegen schadelijke invloeden
・hebben porines (‘outer membrane proteins’) → transport van hydrofiele stoffen
・peptidoglycaan & enzymen in periplasmatische ruimte
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper thk111. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €30,96. Je zit daarna nergens aan vast.
