Volledige samenvatting voor de tussentoets van handelsrecht (week 1-4). Internationale koop en vervoerrecht. Samenvatting van literatuur, aanvullende literatuur en jurisprudentie.
Samenvatting Handelsrecht 2024-2025
Week 1 – Internationale Koop Deel I
Hoofdstuk 1 - Inleiding handelsrecht
1.3 Handelsverkeer als geschakelde goederenstroom
Het handelsrecht omvat de volgende rechtsgebieden:
o Handelskoop
o Vertegenwoordiging
o Opdracht
o Waardepapierenrecht
o Betalingsverkeer
o Zee- en vervoerrecht
o (Transport)verzekeringsrecht
o Intellectuele eigendomsrecht
Aan het handelsverkeer ligt veelal een koopovereenkomst ten grondslag.
Handelsrechtelijke instrumenten hebben tot doel om de betreffende prestatie, bijvoorbeeld
betaling van een geldbedrag of levering van goederen, gemakkelijker ook aan een derde te
laten toekomen.
1.4 Samenhang overeenkomsten; het verhaal van de opgeluchte koper
Cognossementen stellen het recht op aflevering veilig.
HR Damco/Meister De vervoerder onder cognossement is aansprakelijk als valse
cognossementen zijn opgemaakt waardoor foutief geleverd wordt.
Hoofdregel van het waardepapierenrecht: de derde houder te goeder trouw mag afgaan op de
in het papier (hier: het cognossement) toegezegde prestatie (art. 8:414 lid 1 en 8:441 lid 1
BW).
1.5 Eigen gezicht van het handelsverkeer; kenmerken
Het beginsel van rechtszekerheid Bronnen van het handelsrecht zijn vaak internationale
verdragen, dit biedt meer perspectief op rechtszekerheid.
Het beginsel van vertrouwensbescherming Gaat in de hand met het beginsel van
rechtszekerheid.
Vlot handelsverkeer Derden mogen afgaan op de schijn van recht die het
toonder-/orderpapier opwekt, hen kan niet worden tegengeworpen wat uit het papier niet
kenbaar is.
Drie- en meerpartijenverhoudingen Derden spelen een grote rol in het handelsrecht. Vaak is
er sprake van een hoofdvervoerovereenkomst en een ondervervoerovereenkomst.
Internationale dimensie Veel internationale verdragen en Europese regelgeving. De rol van
het nationale recht is beperkt.
o Grotendeels van de bepalingen in boek 8 BW zijn geïmplementeerd van internationale
verdragen.
Hoofdstuk 2 - Handelskoop
2.1 Inleiding
Een koopovereenkomst vormt vaak de schakel in een lange keten van overeenkomsten
(‘supply chain’).
Het geheel van privaatrechtelijke verhoudingen bij (vaak) internationale handelstransacties
staat centraal in het handelsrecht.
2.2 Koop - Consumentenkoop - Internationale koop
, Art. 7:1 BW: De verkoper verbindt zich om een zaak te geven en de koper verbindt zich om
een prijs in geld te betalen.
‘Zaak’ = voor menselijke beheersing vatbaar stoffelijk object (art. 3:2 BW) Roerend of
onroerend.
Een koop kan ook vermogensrechten betreffen (art. 7:47 BW).
‘Geven’ = de verkoper heeft de verplichting om de zaak in eigendom over te dragen en af te
leveren (art. 7:9 BW).
o Op het moment van aflevering moet de zaak in overeenstemming zijn met de
overeenkomst (art. 7:17 BW).
o Vanaf dat moment is het risico voor de koper (art. 7:10 BW).
Het ontbreken van een overeengekomen koopprijs tast de geldigheid niet aan (art. 7:4 BW).
Voor consumentenkoop (art. 7:5 BW) gelden aparte regels Dit blijft in dit vak verder buiten
beschouwing.
CISG = Weens Koopverdrag
o In Nederland is het Weens Koopverdrag in 1992 in werking getreden.
o 89 staten zijn partij bij dit verdrag De belangrijkste uitzondering is Engeland.
Het CISG is van toepassing als beide partijen zijn gevestigd in een verdragsstaat of als het
recht van een verdragsstaat toepasselijk is op de overeenkomst (art. 1 lid 1 CISG).
o Sub b ziet op internationaal privaatrecht Komt pas bij de master aan bod.
Hiervoor kijken we naar de Europese Verordening 593/2008 (Rome I). De
hoofdregel is dat partijen zelf een rechtskeuze mogen maken. Gebeurt dit niet,
dan is het recht van de plaats van de vestiging van de verkoper van
toepassing.
o Voor de toepassing van het Weens Koopverdrag moet de TMF-toets uitgevoerd
worden (tevens ook voor de verdragen die behandeld worden in andere weken).
Temporeel (art. 100 CISG) CISG is van toepassing op de totstandkoming
van de overeenkomst (datum van aanbod relevant) en op de overeenkomst
zelf (datum contractsluiting relevant) → partijen moeten op deze datum al
gevestigd zijn in een verdragsluitende staat.
Materieel (art. 1 lid 1 sub a CISG) koopovereenkomst + roerende zaken
Zie ook uitzonderingen in art. 2 CISG
Formeel koper en verkoper gevestigd in verschillende staten (zie art. 10
CISG voor vestiging) + beide verdragsluitende staten.
Het Weens Koopverdrag mag uitgesloten worden (art. 6 CISG).
o Dit gebeurt vooral veel bij de internationale handel in grondstoffen. Engels recht
wordt dan van toepassing verklaard.
2.3 Handelskoop
‘Handelskoop’ is de gebruikelijke naam voor koopovereenkomsten van grote hoeveelheden
grondstoffen.
Partijen moeten afspraken maken over eigendomsoverdracht, levering, risico-overgang,
verdeling van bijkomende kosten, vervoer & verzekering, betaling van de koopprijs.
Het standaardcontract
Brancheverenigingen en vertegenwoordigers stellen vaak standaardcontracten op in een
branche.
Marktprijzen
Bij handelskoop worden de prijsschommelingen voor veel producten op goederenbeurzen
bijgehouden.
Dekkingskoop = het door een koper kopen van producten bij een ander dan zijn contractpartij
welke in gebreke is de producten (tijdig) aan koper te leveren. Door de ruime hoeveelheid
aan grondstoffen kan er geen wanprestatie optreden als er niet geleverd wordt, want dit kan bij
een ander gehaald worden.
, o Het prijsverschil kan wel als schadevergoeding gevorderd worden = abstracte manier
van schadeberekening.
Keten van koopovereenkomsten
Goederen worden vaak aan of tijdens het vervoer door verhandeld, waardoor een
aanvankelijke koper ook weer verkoper wordt Een keten van koopovereenkomsten ontstaat
zo.
Problemen in de nakoming (zoals beschadiging) krijgen zo al snel een domino-effect
Tussenschakels zullen problemen vaak doorschakelen naar hun toeleverancier (bij wie ze
gekocht hebben) of hun afnemer (aan wie ze verkocht hebben).
Transport, verzekering en betaling
In standaardcontracten wordt bepaald wie het transport moet regelen en wie deze kosten moet
dragen. Vaak voorkomende bedingen zijn:
o FOB = ‘Free on Board’ De koopprijs omvat alle bijkomende kosten totdat de
goederen aan boord van het schip zijn geladen. De koper regelt het schip en de kosten
van zeevervoer komen voor zijn rekening.
o CIF = ‘Costs, Insurance, Freigt’ De kosten zijn inbegrepen tot aan het moment dat
het schip aankomt in de loshaven. De verkoper regelt het vervoer en de verzekering
van de goederen.
Een verzekering met minimumdekking tegen transportschade wordt over het algemeen als
voldoende gezien.
Standaardcontracten bepalen wie de verzekering moet regelen.
o Bij FOB is dat de koper. Bij CIF is dat de verkoper.
Ook de verkoper heeft belang bij een verzekering Denk bijvoorbeeld aan het geval dat de
koper de goederen op de juiste gronden weigert.
Wijze van betaling:
o Gelijk oversteken
o Vooruitbetalen
o Leverancierskrediet → De koopprijs wordt pas na de levering van de goederen
betaald.
o ‘CAD (cash against documents) through buyers bank’ = De koper is verplicht om
opdracht te geven aan zijn bank om in eigen naam aan de verkoper een
betalingsgarantie af te geven in de vorm van een accreditief (Letter of Credit = L/C).
Overheden (douane) verlangen steeds vaker documenten bij de invoer en
export van goederen.
Een daarin gespecialiseerd bureau kan certificaten afgeven die bevestigen dat de hoeveelheid
en kwaliteit van de goederen juist zijn.
Cognossement (Bill of Lading = B/L) = Ontvangstbewijs door vervoerder + op de achterkant
staan de vervoersvoorwaarden + bewijs van de vervoersovereenkomst die aanleiding gaf tot de
uitgifte van het cognossement + legitimatiepapier + zakenrechtelijk waardepapier.
o Een bank (die de handelskoop financiert) kan een pandrecht vestigen op het
cognossement.
Overmacht - clausules
Wanneer er sprake is van overmacht (art. 6:75 BW) (onvoorzienbare situaties die niet aan een
van de partijen zijn toe te rekenen) voorzien standaardcontracten in clausules die ontbinding
van de overeenkomst mogelijk maken.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lisaah. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,48. Je zit daarna nergens aan vast.
