Dit document bevat uitgebreide aantekeningen van de colleges van Onderzoekspraktijk aan de UvA (studie Pedagogische Wetenschappen, maar ook Onderwijswetenschappen en pre-master). Het document bevat voornamelijk aantekeningen van de reguliere colleges, en niet (of in ieder geval nauwelijks) aanteken...
College 1
Het vak gaat over single-case experimental design. Dat is een specifiek geval van een case
study. We beginnen met algemene vormen van case studies.
Case studies (gevalstudies)
Wat zijn mogelijke cases? Kan heel erg breed zijn. Bij cases gaat het vaak over enkele of een
beperkt aantal gevallen. Zijn vaak op zichzelf staande gevallen. Is vaak niet heel erg generiek.
- Individuen (bijvoorbeeld delinquente jongeren)
- Organisaties (bijvoorbeeld organisatie die verandering ondergaat)
- Landen (bijvoorbeeld tussen landen)
- Groepen (bijvoorbeeld hangjongeren
- Patiënten (veel case studies in medische wereld)
➔ Allemaal personen
Maar ook:
- Interactievormen
- Beslissingen
- Projecten
- Nieuwe lesmethode
- Onderzoeksopzet
➔ Hoeft niet per se om personen te gaan, kunnen ook gebeurtenissen of processen
zijn.
Wat voor soorten onderzoeksvragen kan een
case study beantwoorden?
In tabel zie je een paar verschillende soorten
onderzoek. Bij een case studie beantwoord je
vooral ‘hoe’ en ‘waarom’ vragen. Als je verder
kijkt zie je dat het een overeenstemming heeft
met experimenten, want daar gebeurt dat ook.
Voorbeeld: sociale uitsluiting
Artikel van Barner-Barry is hier een voorbeeld van. Wat hier gebeurt, is dat er onderzoek is
gedaan op een kleuterschool. Er werd onderzoek gedaan naar leiderschap in eerste instantie.
De onderzoeker zag dat er een jongetje was die antisociaal gedrag liet zien. De andere
kinderen reageerden daarop en sloten Rob uit. Wat hij vervolgens zag, was dat Rob werd
buitengesloten en Rob zich socialer ging opstellen. Interessant is dat onderzoek de theorie
toetst. We dachten vaak dat een groep sociale normen heeft. Maar hier zie je dat elk kind
individueel het kind buitensluit waardoor er collectieve uitsluiting ontstaat. Hoeft niet door
gedeelde normen te plaatsvinden dus. Het gaat hier om een hele theoretische vraag: hoe gaat
uitsluiting te werk? Er wordt op basis van observaties een alternatieve vraag opgeworpen. Er
is een combinatie gebruikt van observatie en meer geïnterpreteerde gegevens. De case is het
groepsproces van sociale uitsluiting. Wat je ziet is dat er een combinatie van gegevens wordt
gebruikt om te onderbouwen dat het om een bepaald proces gaat.
,Generalisatie
De conclusies die getrokken worden in een case studie, gaan direct over de theorie. Dat is een
vorm van generatie: generalisatie direct naar de theorie. Dat is een vorm van generalisatie dat
onder andere een experiment heeft. Je ziet in het plaatje dat de case studie een directe
generalisatie naar de theorie heeft, net als een experiment. Bij vragenlijsten heb je
bijvoorbeeld statistische generalisatie:
generalisatie naar een statistische
populatie. Daarna ga je kijken wat de
implicaties zijn voor de theorie. Bij een case
studie worden direct theoretische
conclusies getrokken.
- Statistische generalisatie
- Generalisatie direct naar de theorie
- Herhaling: replicatie (net als bij
experiment)
Wat ook voor case studies en experimenten geldt, is dat je bij generalisatie naar de theorie
verschillende vormen hebt. Je hebt letterlijke replicatie: je hebt een theorie en kijkt of je het
in een nieuw geval observeert. Je hebt ook theoretische replicatie: je kijkt vanuit de theorie
wat de grenzen van de theorie zijn. Je hebt een theorie en kan proberen andere oorzaken uit
te sluiten. Of je observeert iets voor een groep mensen en dan ga je kijken of het ook voor
een andere groep geldt. Dat is theoretische replicatie. Je gaat kijken wanneer het wel geldt en
wanneer niet. Dat zie je bij experimenten ook vaak.
Soorten case studie
Vaak is het één geval. Je kijkt naar een situatie, groep
of persoon. De context is ook van belang bij case
studies. Er wordt nooit gekeken naar één geval: gaat
om een persoon in interactie met de omgeving. Dan
kan je een case studie hebben waar één case centraal
staat. Je kan ook een case hebben maar dat daar
imbedded in meerdere units zijn. Je onderzoekt
bijvoorbeeld een proces: dynamiek tussen meerdere
directeuren binnen een organisaties. Units kan gedrag
van een directeur zijn en case is de wisselwerking tussen personen. Dat noem je een
imbedded case studie. Dan heb je nog steeds een single case design want de case gaat over
geheel van units. Je kan ook een multiple case design hebben. Dan komen de dingen die met
replicatie te maken hebben aan bod. Als je multiple cases hebt, kan je voor meerdere gevallen
kijken of je hetzelfde tegenkomt. Je kan ook iets verschillende gevallen hebben. Dan kan je
ook multiple cases hebben waar je imbedded in elke case meerdere units hebt.
Doel:
- Exploratief. Het doel is om theorie te vormen vanuit het niets.
- Verklarend. Je wil kijken naar bijvoorbeeld een oorzakelijk verband.
- Beschrijvend. Je hebt al een theorie maar geen causale theorie.
,Selectie van cases
Met de case(s) moet een theorie kunnen worden getoetst. Je moet denken aan theoretische
replicatie. Er moet iets aan de hand zijn met een geval waardoor hij theoretisch interessant
wordt.
Hiervoor kunnen in aanmerking komen:
- Kritieke cases. Zwarte zwanen bijvoorbeeld, de theorie ontkrachten dat alle zwanen
wit zijn. Je verwacht dat de theorie opgaat, maar als de theorie niet opgaat →
ontkracht je de theorie. Je hebt al een theorie en dan vind je iets wat er niet mee
overeenstemt.
- Unieke cases of extreme cases: als iemand bijvoorbeeld een bepaalde aandoening
heel extreem heeft, gaat mijn theorie nog op? Of unieke cases: je leeft vaak niet in een
ideale situatie maar je wil wel onderzoeksmatig werken.
- Representatieve of typerende cases: soms vind je iemand die heel representatief
is/doorsnee is.
- Onthullende cases: bijvoorbeeld een gevalsbeschrijving van iets wat je voor het eerst
observeert zoals een nieuwe ziekte.
- Longitudinale cases: cases die over de tijd zijn gevolgd.
Soorten bewijs in een case study
Case studies zijn ook anders op de manier waarop bewijs wordt verzameld. Kunnen
documenten zijn zoals dossiers maar ook archieven. Wat vaak gebeurt, is dat interviews
gebruikt worden. Vaak ook niet gesloten interviews maar met open vragen zodat er ruimte is
om de breedte van onderwerpen aan bod te laten komen. Wat ook gebeurt, zijn directe
observaties zoals het artikel van Rob. Participantobservatie onderzoeken: iemand die een
poosje meeloopt met een groep, soort imbedded onderzoek. Voorheen gebeurde het ook dat
mensen aanvankelijk niet doorgaven dat ze onderzoeker waren. Een ander soort bewijs zijn
fysieke artefacten: aan slijtsporen kun je zien hoe vaak mensen gebruik maken van bepaalde
objecten bijvoorbeeld. Wat je ziet is dat er een brede range van mogelijke bewijzen in een
case studie opgenomen kunnen worden.
- Documenten
- Archieven
- Interviews
- Directe observatie
- Participant observatie
- Fysieke artefacten
Hoe bewaken van de kwaliteit van een case study?
Er zijn kwaliteitseisen waaraan een case studie moet voldoen. Algehele criteria voor case
studies:
- Constructvaliditeit. Bij case studies wordt constructvaliditeit vaak getoetst door
meerdere bronnen van bewijs: triangulatie. Via verschillende wegen kijk je of een
bepaalde theoretische vooronderstelling opgaat bijvoorbeeld. Vaak ook chain of
evidence: bijhouden in welke volgorde je dingen geobserveerd hebt zodat je kan
onderbouwen hoe je bewijs tot stand is gekomen.
, - Interne validiteit. Pattern-matching bijvoorbeeld: je stelt vooraf een bepaald patroon
op van wat je theoretisch verwacht en gaat kijken of het patroon wat je observeert
past op wat je verwacht. Of je gaat onderzoek doen naar mogelijke rivaliserende
verklaringen om die uit te sluiten. Ook de logic models zijn oorzaak-gevolg ketens
waarbij je duidelijk kijkt wat theoretisch de oorzaak en gevolg is en of je dat ook
observeert.
- Externe validiteit. Als je maar een enkel geval hebt, heb je theoretische onderbouwing
nodig om duidelijk te maken dat je aanwijzingen voor een bepaalde theorie hebt
gevonden. Ideale geval ga je voor externe geval
kijken naar letterlijke replicatie hetzij naar
theoretische replicatie.
- Betrouwbaarheid: als je maar één geval hebt,
moet je wel goed het protocol volgen. Ook een
duidelijke database bouwen wat je geobserveerd
hebt. Dan kan iemand anders kijken of hij/zij tot
dezelfde conclusie komt.
➔ Veel dingen anders bij case studies maar
dezelfde eisen worden gesteld aan
onderzoek.
Single case experiments (boek, H1)
Historische achtergrond ‘single case experiments’
Vroeg experimenteel fysiologisch en psychologisch onderzoek vond plaats op individuen, je
kan ook denken aan conditioneringsonderzoek. Daar was het doel om heel vaak te herhalen.
Als je sterke effecten hebt en je kan iets repliceren, hoef je niet te twijfelen of er een effect is.
Had eigenlijk niks met statistiek te maken, het was gewoon overduidelijk. De statistiek was
ook nog niet ontwikkeld.
De ontwikkeling van de statistiek, waarbij individuen verschillen uitmiddelen, maakte het
vergelijken van groepen populair. Dan kan je groepen vrij systematisch vergelijken.
In de klinische praktijk zijn echter altijd gevalstudies (case studies) gebruikt, maar aanvankelijk
zonder gebruik te maken van vaste designs. Hierdoor kon bijvoorbeeld anekdotisch bewijs
worden aangedragen.
Bij grootschalige vergelijking, bleek het effect van therapie soms niet te onderscheiden van
spontaan herstel. De effecten zijn veel minder groot.
Dit heeft geleid tot het ontwikkelen van methodologie (ontwerp van onderzoek en analyse
van gegevens) voor specifieke gevallen (case studies). Dit was een poging om de twee
werelden weer samen te brengen.
Voorbeeld ‘single case experiment’
Context: plaatje komt uit artikel dat onderzoek doet naar ernstig meervoudig gehandicapten.
Om te beginnen is deze groep al een context waarin single-case onderzoek van belang kan zijn
want het is een hele beperkte groep. Is niet een groep waar je een random steekproef kan
nemen. Het is ook een hele veelzijdige groep. Je hebt hier een context waarin het simpel is
om onderzoek te doen naar een specifieke groep. Er is onderzoek gedaan naar een
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lexaa. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.
