- Sturen als het heel simpel is
- Kopen bij iets ingewikkelder
- Overleggen als het nog ingewikkelder is geworden
Performance/ professionalism/ politics
Money&materials/experts&clients/ideas&attention
Hoe organiseren we dat?: productivity/professional autonomy/ political agendas
Wat streven we na? efficiency/quality/legitimacy
COLLEGE 3
Wat npm doet? Sterk inzetten op performance alsof datgene wat publieke/private ondernemingen
heel simpel zijn, blijkt vaak niet zo te zijn.
Als het moeilijk is in politics is het voor de professional dus ook moeilijk en dus overal
Laatmodern????? Verschillende factoren hebben verschillende opvattingen, waaronder professionals
D. osborn heeft samen met Gaebler het idee van npm op de agenda gezet ‘steering, not rowing’,
S osborn is er tegen->npg.
Kern steering not rowing: de ander doet niet precies wat jij wil dus je moet hem prikkelen
Hood 1991- a public management for all seasons: erg belangrijk!!
1. Aanwijsbare manager: je hebt iemand nodig om de schuld aan te kunnen geven
2. Expliciete prestatie indicatoren om te bepalen of uitvoering voldoet
3. En ook sturing daarop>beloning als je prestaties haalt
4. Daartoe ook opbreken van systemen in units met eigen verantwoordelijkheid voor een deel-
resultaat: om ‘manageable’ units te maken.
5. Competitie: om te stimuleren van verbetering productie en efficiëntie
6. Ook intern prestatiesturing ipv directe sturing: om ook intern te prikkelen
7. Zuinig gebruik van hulpbronnen en beperking directe kosten: do more with less
Gaat eigenlijk om 2 tegenovergestelden:
- Niet-sturing: incentives zijn nodig om individuele keuzes in lijn te brengen met beleidsdoelen
- Wel-sturing: management of sturing is nodig om de uitvoerder de goede kant op te krijgen
Npm is gericht op 3 soorten doelen:
1. Sigma: keep it lean and purposeful-(Noordegraaf performance)
2. Theta: keep it honest and fair
3. Lambda: keep it robust and resilient (soort professionalism)
- Sigma staat tegenover theta en lambda. Sigma=niet-sturing
- Rechtszekerheid en rechtvaardigheid (theta values) en robuustheid vd uitvoering(lambda)
- Theta: kan burgerschap afdoende worden waargemaakt?
, - Lambda: is de uitvoeringsorganisatie in orde?
- Vereisen beide controle uitvoeringsproces->wel sturing
- Het is moeilijk om alle 3 te behalen NPM is vooral sigma, in praktijk lopen andere 2
erdoorheen
Osborn en gaebler: uitvoerder doet alleen wat ik wil als ik hem prikkel, dus betaal voor specifieke
prestatie. Hood zegt werkt niet automatisch zo, want uitvoerder maakt zelf allerlei beslissingen
daarom zien we in praktijk bij NPM niet allen de zuivere sturingsvorm maar ook theta en lambda
Besturen is het overbruggen van afstand doelstelling en uitvoering
Rationalisatie vs heuristics
Heuristics: mindert concreet, wanneer is een land veilig->asielaanvraag
Quasimarkt: bijvoorbeeld zorgverzekering, niet helemaal een markt want er zijn restricties
Performance gaps(gap tussen duiding van de input en de outcome) soort zelfde als
disconnects/performance paradox:
Entrepreneurial reform: sluit aan bij y-organisatie
Powell & DiMaggio: isomorfie: we zien bewegingen waarbij vormgelijkheid ontstaat
- Coersive isomorfism: er is allerlei regulering die maakt dat actoren ongeveer op dezelfde
manier gaan gedragen->zorgverzekeringen
- Normative isomorfism: heel veel bazen hebben geleerd dat sturen via organisatieprikkels
goed werkt, prestatiestureng->onderwijs/trainingen
- Mimetic isomorfism: nadoen van andere organisaties
Volgend college:
3 vormen logica volgend noordegraaf zijn performance, politics en professionalism
Prestatie paradox: be careful what you wish for, you might just get it. Is wat je wil wel echt exact wat
je wil?
2 belangrijke artikelen:
- Hood & Peters: ‘into the age of paradox’->breed perspectief
o Merton: ‘unintended consequences’
Productieparadox: we monitoren alsof iets simpele productie is maar da is
nie, bv uni is niet zo makkelijk als studiepunten
Managementparadox: depolitisering leidt tot politisering, vb belastingdienst
Tocqueville-paradox: dat wat we vervangen blijken we net zo hard zelf te
doen bijvoorbeeld controle op controle
o Culturele theorie: verassingen
Egalitarisme: NPM is samenwerken->maar competitie alom
Individualisme: NPM is marktprikkels en keuzevrijheid->maar toezicht alom
Hiërarchie: we hebben een goed systeem voor meting en controle-
>opportunistisch gebruik
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper mk1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,46. Je zit daarna nergens aan vast.