PD SAMENVATTING
PATHOLOGIE
Neoplasie: ongecontroleerde groei & functie van cellen t.g.v. schade aan het DNA.
Adaptatie: aanpassingen op cellulair niveau om cel te laten overleven ondanks schade
aan het DNA.
Celdood: adaptatie voldoet niet & cel kan niet overleven.
Ontsteking: reactie op weefselniveau om schade te beperken & op te ruimen.
Pneumonie: ontsteking alveolair weefsel
Emfyseem: te veel lucht in longweefsel, permanente overrekking alveoli met destructie
van septa. Met name bij ventielwerking door partiële bronchiale obstructie (bijv. door
exsudaat)
Atelectase: te weinig lucht in longweefsel, donker van kleur door minder luchtinhoud.
Met name bij obstructie in luchtwegen of compressie vanuit thorax.
Alveolair oedeem: ophoping van vloeistof in alveoli, op sectie zichtbaar als schuim in
trachea.
Interstitieel oedeem: ophoping van vloeistof in interstitium, op sectie zichtbaar als
gelei in septa.
Distribu Aanvoer Type pathogeen Exsudaat Kenmer
tie ken
Bronchopne Craniove Aerogeen Bacteriën, CA, voedsel Purulent Craniove
umonie ntraal ntraal
Interstitiële Diffuus Aerogeen/ A: virus, stof, gas Plasmacyt Verwijdd
pneumonie hematogeen air e
H: bacteriën, virus,
interstitia
parasieten, toxinen,
cytokinen
Embolische Multifoca Hematogeen Tromboembolie (fibrine), Purulent
pneumonie al infarcten, necrose, (omgeven
hemorrhagie, indien door
chronisch abcessen hyperemie
)
Granulomat Multifoca Aerogeen/ (myco)bacteriën, Necrotisch Geelgroe
euze al hematogeen schimmels, parasieten ne
pneumonie (tuberculose) haarden
Pyogranulo Caudove Aerogeen/ Parasieten Eosinofiel caudoven
mateus ntraal hematogeen traal
Glomerulitis: ontsteking van glomerulus, op sectie zichtbaar als rode, gezwollen stippen.
Glomerulonefritis: glomerulitis met secundaire veranderingen in renale tubuli &
interstitium.
Nefritis: ontsteking van nieren
Nefrolithiase: vorming van calculi of nierstenen.
Nefrose: vorm van acute tubulaire beschadiging, niet veroorzaakt door ontsteking.
Nierischemie: wigvormig, wit necrosegebied door obstructie van aanvoerend bloedvat.
Nierinfarct: Onomkeerbare nierischemie. Anemisch indien bleek, acuut indien
hemorragisch.
Papillaire necrose: necrose op overgang merg-cortex, duidt op NSAID-intoxicatie.
Sepsisnier: bacteriëmie trombusvorming coagulatiepathie gevoeligheid
bloedingen & vastlopen trombussen petechiën (PLAT) in o.a. nier.
Hydronefros: obstructie nierbuisje ophoping urine verdringing normaal weefsel
cyste.
,Cyste: holte gevuld met waterig materiaal, omringt door (wit) epitheel.
Cholangiohepatitis: ontsteking van galgangen & leverparenchym
Cholangitis: ontsteking van galgangen
Cholecystitis: ontsteking van galblaas
Cholestase: verminderde galstroom ophoping afvalstoffen
Cirrose: vergevorderde fibrosering waarbij normale architectuur lever is aangetast.
Hepatitis: ontsteking leverparenchym
Pancreatitis: ontsteking & necrose van pancreas
Verkregen portosystemische shunt: shunt die protale vene omleidt, door portale
hypertensie
Zonale tekeningen: veroorzaakt door hepatocellulaire degeneratie, necrose of stuwing.
1. Orgaanbeschrijving
a. Vorm
b. Kleur
i. Rood: hemorrhagie, stuwing, hyperemie
ii. Wit: necrose, calcium, witte bloedcellen, fibrose, bindweefsel
iii. Geel/bruin: bilirubine, vet, fibrine, pus
iv. Groen/bruin: gal pigment, ijzer, necrose
v. Zwart: melanine
c. Structuur: verheven, plat, ingetrokken
d. Consistentie: vloeibaar, zacht, stevig, hard
e. Sneevlakte: glanzend, helder, troebel, dof, uitpuilend, ingezonken
2. Mucosa: glad, glanzend, vochtig, doorschijnend
3. Morfologische diagnose
a. Orgaan
b. Gradering: mate van aandoening & verspreiding
c. Duur: acuut, subacuut, chronisch
d. Distributie: focaal, multifocaal, diffuus, bilateraal, unilateraal
e. Type exsudaat (indien ontsteking)
i. Transsudaat: helder vocht
ii. Seroangineus: helder vocht met bloed
iii. Sereus: helder vocht met eiwit
iv. Serofibrineus: helder vocht met fibrine
v. Chylus: melkachtige lymfe
vi. Catharraal/muceus: slijm
vii. Purulent: m.n. ontstekingscellen (dik, geel, visceus)
viii. Fibrineus: gecoaguleerd niet-levend eiwit (dik, elastisch, dof, vel,
aftrekbaar)
ix. Bindweefsel: levend eiwit (dik, niet-elastisch, glanzend, niet
aftrekbaar)
x. Fibrinopurulent: gelobde immuuncellen (dik, elastisch, dof, vel)
xi. Lymfoplasmacytair: macrofagen, lymfocyten & plasmacellen
(chronisch)
f. Laesie (indien aanwezig): verspreiding, vorm, unilateraal/bilateraal
g. -itis/-pathie/-ose/tumor
, BACTERIOLOGIE
Monstername
Kies een acute fase representant in zo vroeg mogelijk stadium, het liefst vóór AB gebruik.
Monster afnemen op infectieplaats voor grootst mogelijke kans op aantonen pathogeen,
waarbij contaminatie wordt vermeden dankzij schoonmaken/desinfecteren. Neem
voldoende materiaal af, zorg dat dit zo min mogelijk kan veranderen tijdens transport &
laat zo spoedig mogelijk onderzoeken.
Urine: spontaan (mid-stream), katheterisatie of blaaspunctie. Grens tussen contaminatie
& bacteriële cystitis ligt bij 10.000 bacteriën/mL urine. Nadelen katheterisatie zijn
contaminatie eigen flora & kans op blaasontsteking door ascenderende infectie. Nadelen
blaaspunctie zijn invasiviteit, voldoende vulling vereist & kans op aanprikken van darm.
Ectoparasieten: pincet/kam, plakband, oppervlakkig afkrabsel of diep afkrabsel
Schimmels: haar of vacht met schone tandenborstel, Woodse lamp bij enkele stammen
M. canis. Bij P & LH veel saprofytische schimmels uit hooi,
daarom eerst desinfecteren.
Maken grampreparaat
1. Op voorwerpglaasje enten
Monster Entmethode
Swab Bij 1 op 1/3 van plaat opbrengen, daarna met öse 2 & 3
enten
Losse urine Plastic standaard öse in urine dopen, daarna 1, 2 & 3
enten.
Uricult Enkele kolonies afnemen, bij 1 öse opbrengen, daarna 2
& 3 enten.
Feces …
Pus Bij 1 öse opbrengen, daarna 2 & 3 enten.
Melk Bij 1 öse opbrengen, daarna 2 & 3 enten.
Punctaat Bij 1 3 druppeltjes/1 grote druppel opbrengen, daarna 2
& 3 enten.
Peptonflesje Bij 1 3 druppeltjes/1 grote druppel opbrengen, daarna 2
& 3 enten.
Voedingsbod Druppel fysiologisch zout mengen met kolonie
em
2. Aan lucht laten drogen, daarna 3x door vlam halen voor fixatie.
3. Kleuren volgens gram
a. 60s kristalviolet spoelen 60s jodiumopl. spoelen 60s ontkleuren
met fuchsine spoelen drogen
b. Grampositieven hebben peptidoglycaanlaag & houden
kleuring goed vast (blauw). Gramnegatieve hebben
dunne celwand & houden kleuring niet vast (roze).
Bacteriën van enkele dagen oud kunnen roze lijken door
afbraak van de celwand.
4. Beoordelen onder microscoop op aanwezigheid bacteriën,
grampositief/gramnegatief, coccen/staven, rein- of mengcultuur. Daarnaast
aantallen bepalen.
