Ethiek
Deze toetsmatrijs blok 3 Acute Zorg 2023/2024 bevat de volgende onderdelen: voordelen zorg,
theorieën en ontwikkelingspsychologie.
Voordelen zorg
• De student herkent voordelen en stereotypen in de zorg.
Etikettering en stigmatisering
Een proces waarbij mensen op grond van uiterlijk of gedrag worden gecategoriseerd en op
grond van die categorie worden benaderd (= etikettering).
Stigmatisering is een proces van uitgesproken negatieve etikettering. Eén kenmerk wordt
uitgelicht. Deze mensen worden niet als volwaardig mens gezien (denk aan een blinde man).
Gestigmatiseerde persoon staat altijd in een onzekerheidspositie; hoe wordt hij/zij getaxeerd,
minder interacties en invloed op zelfwaardering.
Vooroordeel
Een vooroordeel is een negatieve attitude t.a.v. een persoon die behoort tot een sociale groep.
Discriminatie
Discriminatie is het ongelijk behandelen, achterstellen of uitsluit van mensen op basis van
(persoonlijke) kenmerken.
Referentiekader
Een referentiekader beïnvloedt hoe we informatie interpreteren, beslissingen nemen,
communiceren en omgaan met anderen. Het kan leiden tot verschillende perspectieven,
standpunten en gedragingen tussen individuen en culturen.
Je communicatie wordt sterk beïnvloed door je referentiekader, het geheel van denkbeelden,
overtuigingen, gewoonten, waarden en normen dat je in de loop van je leven opbouwt en van
waaruit je de wereld om je heen interpreteert en beoordeelt. Je referentiekader wordt bepaald
door de mensen met wie je omgaat.
, Medicatie(lijst)
Deze toetsmatrijs blok 3 Acute Zorg 2023/2024 bevat het onderdeel medicijnen (lijst).
Medicatie
• De student kan de verschillende medicijnen van dit blok uitwerken.
Pijn op de borst (hartinfarct)
Indicaties Contra-indicaties Bijwerkingen
Acetylsalicylzuur o Koorts en pijn bij griep o Maagklachten en/of maagpijn bij eerder Maagdarmstoornissen
en verkoudheid en na gebruik, ulcus pepticum (= maagzweer), zoals maagpijn,
vaccinatie maag-darmbloedingen, maag- misselijkheid, braken en
o Hoofdpijn en Offlabel: darmperforatie, gastritis (= dyspepsie (= verstoorde
migraine-aanval maagslijmvliesontsteking) spijsvertering in het
o Kiespijn o Optreden van astma-aanval, urticaria (= bovenste deel van het
o Menstruatiepijn netelroos of galbulten), angio-oedeem (= spijsverteringskanaal).
o Spit vochtophoping van weefsel buiten de
o Spier-, zenuw- en bloedvaten), neuspoliepen (= goedaardige
gewrichtspijn zwellingen van het neusslijmvlies) of rinitis
o Reumatische pijn (= ontsteking van neusslijmvlies) na
gebruik van salicylaten of andere NSAID’s.
Zorgt voor minder pijn, o Ernstige nier- en leverinsufficiëntie
remt ontstekingen en o Ernstig hartfalen
verlaagt koorts. o Hemorragische diathese (= verhoogde
bloeddingsneiging)
o Hypoprotrombinemie (= laag
protrombine-gehalte – speelt rol bij
bloedstolling)
o Mastocytose (= teveel mestcellen/witte
bloedcellen)
Nitroglycerine • Acute aanvallen van • Verhoogde intracraniële druk (= druk in de Hoofdpijn (meestal in het
angina pectoris schedel), bijv. bij hoofdtrauma of begin van de
• Profylaxe (ter hersenbloeding behandeling, verdwijnt
voorkoming) van • Ernstige anemie doorgaans bij langdurig
aanvallen van angina • Acuut falen van de bloedsomloop, gebruik), duizeligheid,
pectoris door bijv. waaronder shock somnolentie (= verlaagd
inspanning • Ernstige hypotensie (systolische bloeddruk bewustzijn en
• Offlabel (er zijn geen < 90 mmHg) slaperigheid, zonder
andere middelen die • Cardiogene shock (= direct verminderde daadwerkelijk te slapen).
werken): acuut hartfunctie, het hart knijpt minder goed Hypotensie. Tachycardie.
hartfalen samen en heeft niet voldoende kracht) Asthenie (=
• Offlabel: acuut • Hypertrofische obstructieve krachteloosheid).
coronair syndroom cardiomyopathie (= verdikte hartspier,
waardoor bloed niet meer goed vanuit de
, Maakt bloedvaten wijder, linker kamer in de goed lichaamsslagader
waardoor het bloed gepompt kan worden)
minder krachtig het hart
binnenstroom en het hard
daardoor minder hard
hoeft te werken.
Heparine o Behandeling van o Heparine-geïnduceerde trombocytopenie Hemorragie (=overvloedig
trombo-embolische (HIT) type II bloedverlies), hematoom.
aandoeningen, totdat o Actieve ernstige hemorragie, die voldoet Erytheem (= roodheid van
een effectieve aan één van de volgende criteria: de huid). Verhoogde
antistolling is bereikt o Levensbedreigende bloeding transaminasewaarden.
met orale o Optredend op een kritieke locatie
anticoagulantia of in een orgaan
o Profylaxe van stolling o Klinische bloeding leidend tot een
bij extracorporale hemoglobineverlaging van 1,24
circulatie, bijv. dialyse, mmol/l of meer
CVVH of hartchirurgie o Klinische bloeding leidend tot
o Diffuse intravasale transfusie van min. 2 eenheden
stolling rode bloedcellen of volbloed
o Bloeding in operatiegebied
Antistollingsmedicijn. leidend tot heroperatie, een
ongebruikelijke medische
interventie ter verlichting
o Risicofactoren voor ernstige hemorragie,
zoals ongecontroleerde ernstige
hypertensie, ernstige leverinsufficiëntie,
intracraniële bloedingen of verwondingen,
operaties aan het centraal zenuwstelsel,
ogen of oren, retinopathie door diabetes
of hypertensie en abortus imminens.
o Septische endocarditis (= ontsteking)
o Neuraxisblokkade (= verdoving van het
zenuwstelsel met een ruggenprik) bij
patiënten die heparine toegediend krijgen
als behandeling
Statines
Naam: Simvastatine, Rosuvastatine en Atrovastatine
Beschrijving: Verlaagt het cholesterol en andere vetten in het bloed, vermindert
aderverkalking en verlaagt de kans op hart- en vaatziekten.
Indicaties: 1. Primaire hypercholesterolemie
2. Homozygote familiaire hypercholesterolemie
3. Gemengde dyslipidemie, indien dieet en andere maatregelen alleen
niet voldoende zijn
Eigenschappen: Statines zijn cholesterolverlagers die het cholesterolgehalte in het bloed
effectief kunnen verlagen. Dit type cholesterol medicatie werkt door ervoor te
zorgen dat de aanmaak van cholesterol in de lever afgeremd wordt.
Werking: Statinen (cholesterolsyntheseremmers), ook wel HMG-CoA-reductaseremmers
genoemd, remmen: competitief het enzym HMG-CoA-reductase, dat een
, essentiële rol speelt bij de biosynthese van cholesterol in de lever. Hierdoor
neemt o.a. het aantal LDL-receptoren in de lever toe; dit bevordert de LDL-
opname uit het bloed. Ze vertragen het proces van slagaderverkalking. Om de
werking van statines te optimaliseren, is het beter om ze ’s avonds in te
nemen voor het slapen gaan. De cholesterolproductie in ons lichaam vindt
vooral ’s nachts plaats.
Bijwerking(en) - Doorgaans veroorzaken statines gemakkelijk spierpijnen of -krampen,
(1,2 en 3) die van voorbijgaande aard kunnen zijn. Als deze klachten blijven
aanhouden, zal een aanpassing in de dosering meestal een oplossing
kunnen bieden.
- Maag- en darmklachten
- Vermoeidheid
- Hoofdpijn
- Duizeligheid
Vpk.
aandachtspunten
ACE-remmers (remmers van angiotensine-converterend enzym)
Naam: Enalapril, Lisinopril en Perindopril
Beschrijving: Verlaagt de bloeddruk en verbetert de pompkracht van het hart. Het wordt
onder meer gebruikt bij hoge bloeddruk en hartfalen.
Indicaties: Enalapril: hypertensie, hartfalen, ter preventie van symptomatische hartfalen
bij een asymptomatische linkerventrikeldisfunctie.
Lisinopril: kortdurende behandeling (6 weken) en beginnende nefropathie bij
hypertensie patiënten met DM type 2.
Perindopril: hypertensie, hartfalen en stabiel coronair vaatlijden bij een
eerder doorgemaakt myocardinfarct en/of revascularisatie.
Eigenschappen: ACE-remmers (remmers van angiotensine-converterend enzym) blokkeren de
effecten van hormoon dat uw nieren van nature produceren, angiotensine II
genaamd. Door het effect van angiotensine II te blokkeren, zorgen ACE-
remmers ervoor dat uw bloedvaten zich verwijden en op die manier wordt uw
bloeddruk verlaagd.
Werking: Ace-inhibitoren behoren tot de middelen die inwerken op het renine-
angiotensinesysteem. Ze remmen (inhiberen) enzymes die in het lichaam
zorgen dat de bloeddruk stijgt (Angiotensine Conversie Enzymen of ACE). Ze
voorkomen hiermee de omzetting van angiotensie-I tot angiotensine-II
waardoor de bloedvaten verwijden.
Bijwerking(en) De meest hinderlijke bijwerkingen bij ACE-remmers zijn droge kriebelhoest en
(1,2 en 3) duizeligheid.
Vpk.
aandachtspunten
ARB’s (angiotensinereceptorblokker)
Naam: Candesartan, Irbesartan en Losartan