1. INLEIDING KLIMAATVERANDERING
Het IPCC (Intergovernmental Panel on Climat Change)
= Bron van informa,e over klimaatverandering (sinds 1989, opgericht door WMO en UNEP = World
Meteorological Organiza,on & United Na,ons Environment Programme)
Ze verzamelen objec,eve informa,e over:
• De oorzaken van klimaatverandering
• De impact op de leefomgeving en socio-economische gevolgen
• Mogelijke ac,e om klimaatverandering tegen te gaan (mi,ga,e) en om ons aan te passen aan
klimaatverandering (adapta,e)
De rapporten van het IPCC moeten door alle landen worden goedgekeurd en mogen enkel informa,e
bevaPen die is gepubliceerd in wetenschappelijke ,jdschriQen met peer review. Het zijn
consensusrapporten die een samenvaTng bieden van de huidige kennis. De inhoud ervan is geenszins een
overdrijving. In tegendeel, gezien het consensusrapporten zijn, zijn ze eerder conserva,ef.
Het natuurlijk broeikaseffect
Zonder atmosfeer zou het te koud zijn om te overleven op aarde. De atmosfeer bevat broeikasgassen die de
warmte vasthoudt, dit heet het natuurlijk broeikaseffect.
Energie van zon = licht en warmte.
• De helQ van de zonnenstralen weerkaatst thv de atmosfeer
of wordt geabsorbeerd, de andere helQ bereikt het
aardoppervlak.
• Door reflec3e zal een deel van de stralen die het
aardoppervlak bereiken terug naar de ruimte weerkaatsen =
albedo-effect van de aarde.
Uiteindelijk zal iets minder dan de helQ van de zonnenstralen
effec,ef het aardoppervlak opwarmen.
Door deze opwarming zal de aarde warmte beginnen uitstralen,
onder de vorm van langgolvige infraroodstraling.
Een deel van deze stralen ontsnapt vanuit de atmosfeer en wordt de ruimte in gestraald. Het andere deel
van de stralen wordt gevangen door de broeikasgassen. Deze stralen worden alle rich3ngen uit gestuurd
en bereiken opnieuw de aarde = con3nue uitwisseling van langgolvige stralen, dit veroorzaakt opwarming.
De atmosfeer zorgt dus voor een warmteisolerende werking = het natuurlijk broeikaseffect. Dit zorgt voor
een gemiddelde temperatuur van 15° aan het aardoppervlak. Zonder zou het een 33° kouder zijn.
, Het versterkt broeikaseffect
= Veroorzaakt door de mens à Verwarmen huizen, reizen, werken in fabrieken, …
Verbranding fossiele brandstoffen om dit te kunnen doen = aardgas, steenkool en aardolie
Fossiele brandstoffen: gevormd door planten- en dierenresten die lang geleden bedolven raakten door slip.
Als deze te snel bedolven raakten gingen ze niet volledg roPen en konden de vrijgekomen gassen niet
ontsnappen. De planten- en dierlijke resten zouden na miljoenen jaren samengeperst worden tot steenkool,
aardgas of aardolie.
Nu haalt de mens deze stoffen in grote hoeveelheden naar boven om dit te kunnen verbranden. Bij de
verbranding komen grote hoeveelheden koolstofdioxide vrij in de atmosfeer. De natuur kan dit opslaan in
oceanen en planten, maar door de grote hoeveelheden kan de natuur niet meer volgen. De koolstofcyclus
raakt verstoord en de hoeveelheid CO2 in de atmosfeer blijQ toenemen.
De mens stoot ook andere krach3ge broeikasgassen uit, wat steeds meer warmte kan vasthouden wat het
natuurlijk broeikaseffect zal versterken. Hierdoor s,jgt de temperatuur aan het aardoppervlak.
Bij een s,jging van meer dan 2°C zullen er enorme nadelige effecten zijn (momenteel s,jging van 0,74°C) =
kri,sche grens
Basisprocessen klimaatverandering
Wat bepaalt ons klimaat?
Stralingsbalans bepaalt klimaat, hangt af van 3 factoren:
• Inkomende zonnenstraling
• Mate waarin zonnestraling wordt omgezet warmte
• Mate waarin de warmte wordt vastgehouden
Verandering in inkomende zonnestraling kunnen gevolg zijn van
verandering in zonne-ac,viteit of van veranderingen van de baan van
de aarde rond de zon. Van de stralingen die de aarde bereikt wordt een
deel gereflecteerd door ijs, wolken, … dit zal dan niet worden omgezet
in warmte en helpt dus ook niet bij de opwarming.
De overblijvende stralingen die niet gereflecteerd worden zal
geabsorbeerd worden door het land en de oceanen. Deze straling zal
wel worden omgezet in warmte, maar deze blijQ niet op de aarde,
anders zou het water op aarde gaan koken. Het zal terug de ruimte in
verdwijnen als infrarode straling of warmtestraling (= rode pijlen)
Een deel van deze warmtestraling zal geabsobeerd worden door
broeikasgassen en zal de ruimte niet bereiken. Deze warmte wordt
opnieuw afgegeven, deels naar de ruimte en deels opnieuw naar het aardoppervlak.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper elyenavansant2003. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €14,49. Je zit daarna nergens aan vast.