Dit arrest heeft betrekking op de vraag wanneer bij strafbare poging sprake is van het
vereiste begin van uitvoering. Het criterium is of naar de uiterlijke verschijningsvorm
sprake is van een begin van uitvoering.
Wormerveerse brandstichting (HR 24 oktober 1934) – hoofdstuk 4/college 2
Dit arrest heeft betrekking op het onderscheid tussen medeplegen en medeplichtigheid.
Het criterium is of er sprake is van een volledige en nauwe samenwerking tussen de
mededaders. Is daarvan geen sprake en heeft de medeverdachte puur een
ondersteunende rol, dan is hij medeplichtige. Uit latere jurisprudentie blijkt dat
medeplegen en medeplichtigheid moeilijk zijn te onderscheiden. Als er twijfel is en de
rechter acht medeplegen bewezen, dan moet hij dat oordeel in zijn vonnis motiveren.
Containerdiefstal (HR 17 november 1981) – hoofdstuk 4/college 2
Om medepleger te zijn hoef je je niet per se fysiek op de plaats delict te bevinden. De
medepleger kan ook bijvoorbeeld op afstand telefonisch aanwijzingen geven en dan
medepleger worden.
Een ‘kleurling’ (Surinamer) komt ’s nachts uit een café richting twee surveillerende
agenten hollen. In dit café wordt grootschalig in harddrugs gehandeld. De agenten
houden hem aan en dwingen hem zijn hand, die hij krampachtig gesloten houdt, te
openen. In zijn hand bevindt zich een wikkel met cocaïne. Juridisch is sprake van
onderzoek aan het lichaam. Daarvoor moet de kleurling als verdachte kunnen worden
aangemerkt (er moet zelfs sprake zijn van ernstige bezwaren). Volgens het Hof is geen
sprake van voldoende feiten en omstandigheden om de kleurling als verdachte aan te
merken. Hierbij speelde vermoedelijk een belangrijke rol dat de man in de richting van de
politie holde en niet wegvluchtte.
Damrak (HR 16 december 1983) – hoofdstuk 5/college 4
Twee donkere mannen stappen in een auto bij twee blanke mannen. Het is de politie
ambtshalve bekend dat de kans dan groot is dat de Opiumwet wordt overtreden. Als ze
de auto naderen, hollen de donkere mannen weg. De auto van de blanke mannen wordt
doorzocht en er worden drugs gevonden. Volgens de Hoge Raad was sprake van
voldoende feiten en omstandigheden om de blanke mannen als verdachten aan te
kunnen merken en dus hun auto te mogen doorzoeken. Het belangrijkste verschil met het
Hollende Kleurling-arrest is misschien wel dat de donkere mannen wegholden van de
opsporingsambtenaren terwijl de hollende kleurling naar ze toe rende. Geen logische
reactie voor een dader van een drugsdelict.
Salduz (EHRM 20 november 2008) – hoofdstuk 5/college 4
Op grond van artikel 6 EVRM moet de verdachte voldoende toegang hebben tot
rechtsbijstand. De Nederlandse regeling voldeed hier niet aan. Naar aanleiding van dit
arrest creëerde het College van Procureurs-Generaal drie categorieën strafbare feiten (A-,
B en C feiten waarbij A-feiten de ernstigste zijn) met elk een omschreven recht op
,rechtsbijstand. Minderjarigen hebben altijd recht op rechtsbijstand voorafgaand en tijdens
het verhoor en kunnen hier niet van afzien.
Het WvSv bevat geen definitie van het begrip verhoor. Volgens de Hoge Raad is het elke
vraag die door een opsporingsambtenaar wordt gesteld aan een als verdachte
aangemerkt persoon omtrent diens betrokkenheid bij een strafbaar feit.
Letale longembolie (HR 12 september 1978) – hoofdstuk 3/college 2
Dit arrest gaat over de vraag wanneer voldoende causaal verband bestaat tussen het
handelen van de dader en het strafbare gevolg. Het criterium dat de Hoge Raad hier
formuleert is de redelijkheid.
Opticien (HR 15 oktober 1923) – hoofdstuk 3/college 2
Dit arrest gaat over overmacht als noodtoestand als rechtvaardigingsgrond voor het
handelen van de dader. Van overmacht als noodtoestand is sprake als de dader een
keuze moest maken tussen het zich houden aan de strafwet of het voldoen aan een
zwaarwegende, ongeschreven maatschappelijke verplichting. In dit geval had de opticien
na de wettelijk voorgeschreven sluitingstijd een bril verkocht aan een zwaar bijziende
patiënt. Door bewust de sluitingstijd te overtreden en aldus een strafbaar feit te plegen,
om de klant te kunnen helpen, was sprake van overmacht als noodtoestand als
rechtvaardigingsgrond.
Meta Hofman – hoofdstuk 3/college 2
Noodweer is een proportionele reactie op een onmiddellijke en wederrechtelijke inbreuk
op het lijf of goed van de dader. Dit levert een rechtvaardigingsgrond op. Meta Hofman
bedreigde een agent in een smalle keuken met een aardappelschilmes. De agent kon niet
weg want achter hem stond zijn collega. Het weglopen van een bedreigende situatie
hoort ook niet. Hij kon ook niet in de benen van Hofman schieten want daarvoor was de
afstand te kort.
Veearts (HR 20 februari 1933) – hoofdstuk 3/college 2
Een veearts pleegt een strafbaar feit door gezond vee in aanraking te brengen met
mond- en klauwzeer besmet vee. Hij voert aan dat hij door dat te doen het gezonde vee
juist beschermt: het werkt als een soort primitief vaccin. Door zijn handelen beschermt hij
dus hetzelfde rechtsbelang als waarop de strafbepaling ziet. Dit levert de
rechtvaardigingsgrond ‘afwezigheid van materiële wederrechtelijkheid’ op.
Bijlmer noodweer – hoofdstuk 3/college 2
Bijlmer noodweer is een misleidende naam: het gaat om noodweerexces. Dat is een niet-
proportionele reactie op een onmiddellijke en wederrechtelijke inbreuk op lijf of goed.
Nadat Annemarie S. al eerder is overvallen, koopt ze een pistool. Als ze voor haar
portiekflat opnieuw wordt overvallen, schiet ze de dader uiteindelijk dood. De stress van
de overval speelde een belangrijke rol bij het oordeel van de Hoge Raad dat sprake was
van de schulduitsluitingsgrond noodweerexces. Zie ook het arrest Meta Hofman
hierboven.
Getuige Piet Geus (HR 16 december 1983) – hoofdstuk 6/college 4
Een man is getuige van een strafbaar feit en geeft een valse naam op. Dit arrest draait
om de vraag of een getuige mag worden staandegehouden (net als een verdachte). De
Hoge Raad oordeelde dat dat inderdaad is toegestaan maar dat als de getuige
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper danique_van_dijk. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,66. Je zit daarna nergens aan vast.