Dit is een samenvatting van het vak inleiding in de forensische psychologie. Aan de hand van deze samenvatting heb ik Quizlet kaartjes gemaakt waarmee de stof geoefend kan worden. Deze zijn inbegrepen bij deze samenvatting. Super fijn om mee te leren!!
Wat is klinische forensische psychologie?
● Wetenschap die zich bezighoudt met ...
• Afwijkend (antisociaal) gedrag
• Persoonlijkheid
• Cognities
• Preventie en interventie
• Diagnostiek
• Snijvlak met de andere takken van psychologie (medische,
biologische, ontwikkelings, sociale)
Het forensische werkveld
• Politiebureau en huis van bewaring
• Gevangenis en penitentiair psychiatrisch centrum (PPC)
• Pro-Justitia rapportage (NIFP: Nederlands Instituut voor Forensische
Psychiatrie en Psychologie)
• Zorginstellingen:
• Forensisch psychiatrische poliklinieken deeltijdbehandeling
• Forensische woonbegeleiding (F-RIBW) – Niveau 1
• Forensisch psychiatrische afdelingen (FPA) – Niveau 2
• Forensisch psychiatrische klinieken (FPK) – Niveau 3
• Forensische verslavingszorgklinieken (FVK)
• Forensisch Psychiatrische centra (FPC) = TBS kliniek – Niveau 4
Huis van bewaring: iemand is in hechtening in afwachting van het proces
PPC: afdeling in een gevangenis waar mensen met psychische stoornissen worden
verzorgd
Hangen of leven: Kevin
• https://www.youtube.com/watch?v=2kp_mEFEswk
• Criminele carrière start vaak op jonge leeftijd
• Hoe eerder de fout in, hoe hardnekkiger
de problemen
• Blijvende problematiek:
moeite krijgen van een baan
• Wat kunnen we hier aan doen?
,Cursus opbouw
De oorsprong van de ‘Forensische Psychologie’
• Hippocrates (460-377 v. Christus)
● werd als medicusom advies gevraagd als iemand een delict had gepleegd
○ er werd toen al gekeken naar verminderd/ontoerekenings vatbaarheid en de
mate van straf die iemand krijgt
• Middeleeuwen (ca. 500-1500)
● Onder curatele van familie
○ familie werd verantwoordelijk gesteld voor de daden van 'onnozele'.
● Machtiging voor opsluiting
○ zodat die persoon geen delicten meer zal plegen
• Voor de Verlichting
● 15e eeuw: dolhuizen → voorloper van forensische psychiatrie
● Bezeten: heksenvervolging (m.n. 16e en 17e eeuw)
○ eerdere verklaring voor iemand die niet zou sporen
○ gingen op bedevaartstocht
■ kerken afgaan en vastbinden in de kerk → anders opstoken
● Johannes Wier (1515-1588) → forensische wetenschap
○ 'Misschien moeten we het in de hersenen gaan zoeken?’
○ ging kijken naar mentale problemen
Een ommekeer: de Verlichting
• 18e eeuw: Franse Revolutie – het verlichte denken
● iedereen is gelijk voor de wet
• 1810: Code Pénal (FR)
● strenge voorloper van het wetboek
● eerst was er veel machtsmisbruik en willekeur omdat er nog geen regels bestonden
→ daarom werd er gekeken naar frankrijk en hun Code Pénal
• 1809 in NL: Crimineel Wetboek;
,1811: Code Pénal (NL)
• 1886: invoering Wetboek van Strafrecht
• Meer aandacht psychische afwijkingen
● Natuurwetenschappelijke benadering
• Engeland: ‘Moral treatment’
• Enkele wettelijke regelingen voor opsluiting psychisch gestoorden
19e eeuw
• Pinel: ‘manie sans délire’ = gemoedstoestand zonder aantasting
van het verstand
● vroeger dachten ze: alle mensen die delicten plegen zijn onnozele
● pinel zei: nee dat klopt niet
○ mensen met een normaal iq kunnen ook delicten plegen door een
persoonlijkheidsproblemen of affectieve problemen
• Steeds meer rechtszaken waarin de dader niet gestraft werd op grond van de geestelijke
toestand
● daarom werd er een speciale wet ontwikkeld de krankzinnigewet
• 1841: eerste Krankzinnigenwet: toezicht en verbetering
● hier werd psychische zorg verleend
• 1884: nieuwe Krankzinnigenwet, later in 1993: Wet Bijzondere
Opnemingen in Psychiatrische Ziekenhuizen (BOPZ)
Vier verklaringen van psychische stoornissen → paper sherman
• Erfelijkheid (hoe men vroeger dacht, klopt nu niet altijd meer!!!)
● Psychologische kenmerken geërfd van voorouders (deels onzin)
○ nu weten we, is een interactie van nature en nurture
• Erfelijkheid van crimineel gedrag
• Immoreel gedrag af te leiden uit uiterlijke kenmerken (onzin!)
● hoog voorhoofd
● unibrow
● diepliggende ogen
• Degeneratie (onzin!)
● met de nieuwe generaties is er een verslechtering van bepaalde kenmerken wat
zorgt voor immoraliteit
• Evolutie (onzin!)
● stilstand in de evolutie zorgt voor immoraliteit
• Neurologische verklaringen (klopt wel!)
● denk aal phineas cage
→ de start van de criminologie
Strafrecht jeugdigen in 19e / 20e eeuw
• Eerder: geen onderscheid tussen kind en volwassene
• Tijdens Code Pénal: ‘zonder oordeel des onderscheids’
● kon de rechter oordelen
● jongeren kunnen het onderscheid tussen goed en fout nog niet zo goed maken
, ○ kinderen onder de 16 verminderde straf
● Bij het wetboek van strafrecht 1986
○ kinderen onder de 10 jaar geen straf meer
• 1905: invoering Kinderwetten
● iedereen onder de 18 mindere straf mate
• Waarom deden ze dit? → Van straffen en wreking naar verbetering
Staat in het teken van de verschuiving naar moderne strafrechtschool:
belang dader, niet de daad:
• Gericht op herstel/ verbetering
• Rechtvaardige straf
→ Mildere straffen, maar garantie veiligheid burge
20e eeuw
Voorstel Van Hamel
• Lichtere vergrijpen: maatregel of straf ter afschrikking
• Zwaardere vergrijpen: behandeling en verpleging van lange duur
• Zeer zware gevallen: terbeschikkingstelling van de regering; behandeling van 10 jaar en
daarna verder overweging
• 1928: “Psychopathenwetten” – opname strafrecht: tbs van de Regering (TBR) en
verpleging
• Veel nieuwe instellingen → Stopwet in 1933
● niet meer voor lichte vergrijpen
Ontwikkeling na de tweede wereldoorlog
• Commissie naoorlogs strafrecht: genuanceerde opvattingen
● veel leden hebben zelf in de gevangenissen gezeten
● delicten kunnen soms context gebonden zijn
• Utrechtse school: Baan, Pompe en Kempe, internationaal
toonaangevend
● meer integratie tussen praktijk en wetenschap
● hier vanuit is het pieter baan centrum opgestart
• Betere zorg voor gevangenen en ook speciale zorg voor
gedetineerden met een psychische stoornis.
• Jaren ’60 – toename duur tbs maatregel
• Ca. 1995: introductie Longstay-afdelingen
Basiswetgeving TBS
• In 1971 ontstond een veranderde tijdgeest met meer nadruk op
zelfbeschikking en tolerantie van andere leefstijlen (antipsychiatrie).
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ambercoolen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,98. Je zit daarna nergens aan vast.
