3.14 SMZ 2 Onderdeel E: Kindertandheelkunde hoofdstuk 12 (195-205): cariës en fluoride
Inleiding
o Hoge frequentie fluoride behouden door steeds kleine hoeveelheden te
gebruiken want deze beïnvloeden steeds de- en remineralisatie.
o Fluoride, daalt in de eerste 30 minuten na aanbod exponentieel af.
o In 3-6 uur tijd daalt de hoeveelheid ppm’s naar het niveau van voor de
toepassing.
o Wanneer 2x per dag fluoride wordt toegepast blijft de concentratie in
de tandplaque verhoogd.
o Er vormt een fluoridereservoir van CaF2 in plaque-, interstitiële vloeistof en op het glazuuroppervlak.
o Bij een lage pH lost het CaF2 op waardoor extra fluoride vrijkomt.
o Fluoride geeft pre-eruptief, geen cariës remmend effect, er wordt geen ‘weerstand’ tegen cariës opgebouwd.
o Werking fluoride is plaatsspecifiek en retentie van F- in speeksel, tandplaque en interstitiële vloeistof zou zo lang mogelijk moeten
duren.
Pre-eruptief effect
o Fluoridepreparaten met een systemisch effect zijn niet langer de eerste keuze.
o European Academy for Paediatric Dentistry (EAPD) aanbevolen hoeveelheid fluoride moet gebalanceerd
worden tussen schatting van cariësrisico en mogelijk risico voor toxische effecten van fluoride.
o Gebruik van f- door aanstaande moeders om gebit van kind te beschermen is niet evidence based.
Fluorose:
o Bij een geringe overdosis tijdens de pre-eruptieve
mineralisatie en maturatie van de elementen kan
tandfluorose ontstaan.
o De aanvaardbare dagelijkse inname is 0,05mg
fluoride/kg lichaamsgewicht.
o Minimale fluorose kan ontstaan wanneer F-
concentratie in bloed gedurende langere
perioden regelmatig stijgt boven 0,1 ug/ml
(normale waarde 0,01 ug/ml).
o Deze waarde bij kinderen bereiken Bij
kinderen tot 5 jaar kan fluorose ontstaan bij een
inname van 0.5 mg in een keer (bv. fluoride
tabletten).
o Gebruik F- in tandpasta verhoogt kans op
fluorose minder dan gebruik in vorm van tabletten of druppels.
o Bij 2-3% van kinderen.
Intra- en interindividuele verschillen:
o Hoe iemand of een enkel element reageert op fluoride is verschillend vanwege het feit dat fluoride zich niet homogeen door de mond
verspreid (zoals tabletjes komen vaak eenzijdig terecht).
o Kinderen die na het tandenpoetsen 1 slokje water nemen, daarmee spoelen en vervolgens 2 uur lang niet eten/drinken, hebben 25%
minder kan op het ontwikkelen van cariës dan de controlegroep.
o Alleen uitspugen van tp leidt niet tot minder cariës.
o 1x poetsen zonder spoelen is bijna even effectief als 2x poetsen met grondig spoelen.
Grondig spoelen F- wegspoelen uit plaquevloeistof en overige F- reservoirs (mucosa) waardoor tijd van fluoride om de- en
remineralisatie aan te gaan wordt ingekort.
o Onderzoek: hoeveelheid F- in speeksel na tandenpoetsen (en naspoelen) is bij personen met geringe activiteit 2x zo hoog als bij
anderen.
12.3: effect spoelactiviteiten na tandenpoetsen op F- retentie in
speeksel.
Beïnvloeding van de- en remineralisatie:
o Wanneer de pH onder de kritieke waarde daalt, is de plaque en interstitiële
vloeistof onderverzadigd t.o.v. het glazuur en kan glazuur oplossen.
o Wanneer de pH stijgt boven de kritieke waarde, is de plaque en interstitiële
vloeistof oververzadigd waardoor reprecipitatie van opgeloste mineraal kan
plaatsvinden.
o In rust (pH neutraal), zijn plaque- en interstitiële vloeistof oververzadigd en
zal er altijd een (re)mineraliserende werking zijn.
o De onder- of oververzadiging bepaalt of het glazuur in oplossing gaat, en niet de
pH.
o De oplosbaarheid van gefluorideerd-(fluorhydroxyapatiet)/glazuur speelt een rol.
o Mate van oververzadiging bepalat de snelheid van (re)precipitatie.
Calcium en fosfaat kunnen met fluoride reprecipiteren tot gefluorideerd hydroxyapatiet, i.p.v. oplossen vindt dan ombouw
plaats.
Gaat door totdat pH <0,5 en lager is plaque- en interstitiële vloeistof ook onderverzadigd voor gefluorideerd
hydroxyapatiet (waardoor het glazuur in aanwezigheid van fluoride kan demineraliseren), zal glazuur in aanwezigheid van
fluoride per zuurstoot minder oplossen.
Acute intoxicatie:
o In zuur milieu van maag wordt waterstoffluoride gevormd: H- + F+ HF (pKa 3,4: kan maag- en darmslijmvlies etsen.
Gevolg: buikpijn, misselijkheid, braken, transpiratie, diarree.
o Wanneer veel F- in de bloedbaan terecht komt, wordt vrij calcium gebonden waardoor hypocalciëmie kan ontstaan (tetanie,
convulsies, ademhalingsproblemen, hartritmestoornissen, hartstilstand kunnen optreden).
Hoogste concentratie F- na een halfuur bereikt.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper suusjevan. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,49. Je zit daarna nergens aan vast.