Samenvatting
Samenvatting sv deel celbiologie
- Vak
- Instelling
Samenvatting v onderdeel celbiologie. Het is een combinatie van slides + boek + eigen notities
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 38 pagina's
Voorbeeld 4 van de 38 pagina's
In winkelwagen
In winkelwagen
gesponsord bericht van onze partner
Verkoper
Volgen
callensflorence
Voorbeeld van de inhoud
CELBIOLOGIEKarakterpunten levende cellen (basiseenheid in biologie)
- Georganiseerde soep
- Sterke organisatie
- Homeostase
regulatorische begrippen = parameters binnen lichaam stabiel houden (bufferzone)
- Groei en ontwikkeling
- Opname van energie en materie + transformatie
- Reproductie
- Respons tov stimuli (intern + extern)
- Adaptatie aan omgeving
Sporen leven op aarde
- In rotsen (Australië & Zuid-Afrika)
- 3,4-3,5 miljard jaar geleden
- Microfossielen (lijkend op bacteriën) ontstaan v foto-autotrofie = zelf voedsel door fotosynthese
- nCO2 + nH20 + E (CH2O)n + nO2 (in aanw v fotosynthetisch pigment)
- Cellen met eenvoudige structuur
CM omgeven door celwand
Cytosol katabolische & anabolische activiteit
- Prokaryoten (2 domeinen)
Archaea
Bacteria
- Eukaryoten (uit voorouders archaea)
Verschillende cellen = morfologische diversiteit (bloedcellen, eicel en zaadcel)
ook functionele diversiteit
Vb verschillende cellen
- Splijtingsgist (gist vr bier)
- Zenuwcel zoogdier (axon)
- Paramecium (haartjes, eet bacteriën)
- Kroonblad
- Macrofaag (opeten bacteriën, vrijlaten stoffen)
Uit prokaryoot (geen celcomparimentering) ontstonden eukaryoten (wel celcompartimentering) organismen
- Interne cytomembranen + kernmembranen groter volume eukaryote cel
- Uit ancestrale archaea met cytoskelet (zonder wand) motorisch systeem spontaan bewegen
Cytoskelet geeft steun aan grotere cel
- Complexe organisatie genoom scheiding ruimte transcriptie & translatie diversificatie EW,
celtypes & organis
- Ontstaan mitochondria, microbodies (peroxisomen) & plastiden
interiorisatie v respiratie & energieproductie
Mitochondria
- Resultaat endosymbiose (opname v aerobe bacterie omgeven door membraan anaerobe eukaryote
cel)
- Anaerobe bacterie opgenomen
- Vorm dag v vandaag
- Functie = energieproductie
Plastiden
- Resultaat endosymbiose (opname fotosynthetische prokaryoot en aerobe eukaryote cel)
- Functie = maken chemische verbindingen bv vetten, suikers
1
, Prokaryoot Eukaryoot
- Uitsluitend ééncellig - Ééncellig/meercellig
- CM + celwand - Enkel CM bij dieren
- Geen kern - Kern
- Cirkelvormig chromosoom in cytosol - Chromosomen in kern
- Niet gecompartimenteerd - Organellen
- Deling door doorsnoering - Deling door mitose of meiose
Bacteriën = prokaryoot
Virus = complex v EW & nucleïnezuren in staat indringen v levende cellen + vermenigvuldigen)
1. DE CHEMISCHE BOUWSTENEN VAN CELLEN
Organisme MEEST uit H2O (mens 70%)
- H2O belangrijk functie v cel
Koolwaterstoffen (methaan, ethaan, …) = apolair = hydrofoob = waterafstotend
Koolstof-zuurstofverbindingen (alcoholen, ketonen, ..)
Koolstof-stikstofverbindingen (amines, amides, …) opname water NH3+
Sulfhydryl groepen (SH-groepen)
Hydrofiel (waterminnend, oplosbaar in water) - hydrofoob (waterafstotend, aangetrokken tot MB)
1.1. Polysachariden uit suikers (monosachariden)
MONOSACHARIDEN DISACHARIDEN POLYSACHARIDEN
- zijn koolhydraten - ontstaan uit 2 - amylopectine = vertakking v
- covalente bindingen C & H20 monosachariden zetmeel
- ringstructuren - maltose (glucose + glucose) - glycogeen
aldehyde/keton reageert - lactose (galactose + glucose) - zetmeel
met hydroxylgroep - sucrose (fructose + glucose) - cellulose
- isomeren
- (CH2O)n bv C6H1206
- vooral energiebron
Suiker derivaten
- Gaan nieuwe eigenschappen meebrengen
- Bv glucuronzuur: ipv OH groep nu COOH groep
2
, Hybriden = EW covalent gebonden aan PS
- Glycoproteïnen = eiwitten met covalent gebonden koolhydraatketens
- Subclasse proteoglycanen = complex eiwitten en glycosaminoglycanen
Glycosaminoglycanen of GAG’s
- Kraakbeen
- Kraakbeen, cornea (hoornvlies)
- Epitheel (bloedvaten), zenuw- en bindweefsel
Glycogeen = EW met covalent geb koolhydraatketens
Proteoglycanen = EW-koolhydraat cambinaties + gespecialiseerde polysacharideketens (GAGs)
1.2. Lipiden = vetten uit vetzuren
- Horen niet in rijtje thuis niet gevormd door stapsgewijs polymerisatie
Vetzuren - Koolwaterstofketen (hydrofoob) met eindstandige zuurfunctie gehecht
aan carboxylgroep
- verzadigd/onverzadigd (geen, 1 of meer dubb bindingen)
- zeer lang
- beïnvloedt fluïditeit v CM
Triclyceriden - = triacylglycerols
(vetten) - gebonden aan 3 vetzuurketens
- belangrijk
- esters clycerol
- glycerol = ‘backbone’ = polyalcohol
Fosfolipiden - glycerol ‘backbone’
- fosfaat + R (alcohol) op eindstandig koolstofatoom = fosfoglyceriden
- sfingolipiden
- hydrofiele kop + hydrofobe vetzuurstaarten
- membraan dubbele fosfolipidenlaag
Glycolipiden - vergelijkbaar met fosfolipiden
- koolhydraatgroep ipv fosfaatgroep
- R groep = suiker
Steroïden - cholesterol = belangrijkste vertegenwoordiger in lichaam
- 4 koolstofringen
- cortisol = gemaakt in bijnieren
- aldosteron = gemaakt in bijnier, functioneert in nier
belangrijke rol aantrekking water, ionen
Terpenen - carotenoïden als provitamine A
- geproduceerd door planten
- fysiologische + terapeutische effecten
- bv taxol, menthol, artemisinine (behandeling malaria), …
1.3. Proteïnen = eiwitten uit aminozuren
- Lineaire polymeren
- Residu = individueel AZ
Opbouw AZ
- 20 AZ (bestaan > 60)
- Welbepaalde sequentie = peptiden
- Lange ketens (tot 4000 AZ) = polypeptide
- 3D structuur
- Basisstructuur v eiwit - centraal gebonden C-atoom
- aminogroep (NH2)
- carboxylgroep (COOH)
- waterstofatoom (H)
- variabele groep (restgroep R) onderscheiden
3
, NIET POLAIR BASISCHE ZUREN POLAIR
Geen lading, Pos geladen, Neggeladen, hydrofiel Niet geladen,
hydrofoob hydrofiel hydrofiel
Alanine (Ala, A) Lysine (Lys, K) Aspardaat (Asp, D) Met N-groep
Valine (Val, V) Arginine (Arg, R) Glutamaat (Glu, E) Asparagine (Asn, N)
Leucine (Leu, L) Histidine (His, H) Glutamine (Gln, Q)
Isoleucine (Ile, I)
Proline (Pro, P) Met OH-groep
Phenylalanine (Phe, P) Serine (Ser, S)
Methionine (Met, M) Threonine (Thr, T)
Tryprophan (Trp, W) Tyrosine (Tyr, Y)
Glycine (Gly, G)
Cysteine (Cys, C)
AZ in optische isomeren
- Stand belangrijk
- L = levus = linksdraaiend
- D = dexter = rechtsdraaiend
Peptidebindingen (binding tussen 2 AZ)
- Polypeptide ruggengraat (-N-C-C-N-) met zijketens
- Start aan N terminus, eindigen aan C-terminus
Opbouw eiwit
1) Primair = AZ sequentie
2) Secunair = α -helix en β -plaat (gebaseerd op H-bruggen)
- Opvouwing
- Soms bijgestaan door moleculaire chaperones
3) Tertiair = interacties zijketens (3D schikking)
4) Quaternair = multiproteïne complexen
- Foute opvouwing = defect eiwit
- Aantal & positie subunits
3D-structuur
Vormen 3D structuur v EW = conformatie spontaan
1) Globulaire eiwitten = vormen bol (hydrobe kern, hydrofiele buitenzijde)
2) Fibreuze eiwitten = vezelige eiwitten (bv keratine(haar, nagels), elastine (ligamenten),
collageen (bindweefsel))
3) Membraaneiwitten = moeten doorheen membraan
4) Ongestructureerde eiwtten (IDP = intrinsic disordered proteïns)
Denatureren = eiwit verliest structuur bij temp stijging = omkeerbaar
Renaturatie = terug naar vorm door temp daling = onomkeerbaar
1.4. Nucleïnezuren uit nucleotiden
DNA = desoxyribonucleïnezuur RNA = ribonucleïnezuur
- Monosacharide desoxyribose (5-C) - Monosacharide ribose
- Fosfaatgroep - Fosfaatgroep
- Organische stikstofbase (A,T,C,G) - Organische stikstofbase (A,U,C,G)
- Dubbele helix - Enkelstreng
- Complementaire basenparing - tructurele functie
- Genetisch materiaal - Functie coderen DNA
Purines = A, G
Pyrimidines = C, T, U
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper callensflorence. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €21,86. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 50990 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen