Inhoud
1.1 BRONNEN VAN HET AANSPRAKELIJKHEIDSRECHT........................................................................................................5
1.1.1 Situering burgerlijke aansprakelijkheid...................................................................................................5
1.1.2 Situering van de risicoaansprakelijkheid.................................................................................................6
1.1.3 Situering van de strafrechtelijke aansprakelijkheid................................................................................6
1.2 AFBAKENING VAN HET ONDERWERP........................................................................................................................7
2.1 INLEIDING...........................................................................................................................................................8
2.2 DE DADER MOET EEN FOUT BEGAAN HEBBEN............................................................................................................8
2.2.1 Objectief onrechtmatige daad................................................................................................................8
2.2.2 De ernst van de fout speelt geen rol.....................................................................................................10
2.2.3 Onrechtmatige daad en strafrechtelijk misdrijf....................................................................................10
2.2.4 Rechtvaardigheidsgronden...................................................................................................................11
2.2.5 Schuldbekwaamheid.............................................................................................................................12
2.2.6 Beperkingen van de persoonlijke aansprakelijkheid.............................................................................14
2.2.7 Vermoedens van aansprakelijkheid (As voor andermans gedrag).......................................................17
2.2.8 Aansprakelijkheid van publiekrechtelijke rechtspersonen....................................................................21
2.3 DE DADER MOET SCHADE VEROORZAAKT HEBBEN....................................................................................................22
2.3.1 Bewijs van de schade............................................................................................................................22
2.3.2 Door het aansprakelijkheidsrecht beschermde belangen.....................................................................23
2.3.3 Soorten schade......................................................................................................................................26
2.4 HET CAUSAAL VERBAND TUSSEN EEN FOUT EN EEN SCHADE.......................................................................................29
2.4.1 Algemeen..............................................................................................................................................29
2.4.2 Pluraliteit van oorzaken........................................................................................................................29
2.4.3 Uitzondering op de equivalentieleer.....................................................................................................30
3.1 ALGEMEEN.......................................................................................................................................................31
3.2 AANSPRAKELIJKHEID VOOR EIGEN NIET-TOEREKENBAAR GEDRAG................................................................................31
3.3 AANSPRAKELIJKHEID VOOR EIGENRECHTMATIG HANDELEN. COMPENSATOIRE AANSPRAKELIJKHEID....................................31
3.3.1 Onteigening...........................................................................................................................................31
3.3.2 Opeising.................................................................................................................................................32
3.3.3 Recht van uitweg: erfdienstbaarheid....................................................................................................32
3.3.4 Burenhinder...........................................................................................................................................32
3.4 RISICOAANSPRAKELIJKHEID...................................................................................................................................33
3.4.1 Aansprakelijkheid van de aansteller voor fouten gepleegd door de aangestelde................................33
3.4.2 Aansprakelijkheid voor dieren die men onder bewaking heeft.............................................................35
3.4.3 Aansprakelijkheid van de eigenaar van een gebouw............................................................................35
3.4.4 Objectieve aansprakelijkheid voor brand en ontploffingen..................................................................36
3.4.5 Aansprakelijkheid voor gebrekkige zaken.............................................................................................36
3.4.6 Productaansprakelijkheid......................................................................................................................37
4.1 ALGEMEEN.......................................................................................................................................................38
4.2 PRECONTRACTUELE AANSPRAKELIJKHEID (1E EN 2DE STADIUM)...................................................................................38
4.3 CONTRACTUELE WANPRESTATIE (3DE STADIUM).......................................................................................................40
4.3.1 Schuldenaar moet toerekenbaar zijn....................................................................................................40
4.3.2 Schuldenaar moet een fout begaan hebben.........................................................................................40
4.3.3 Afwezigheid van overmacht..................................................................................................................41
4.3.4 Ingebrekestelling door de schuldeiser...................................................................................................43
4.4 BESCHIKBARE SANCTIES EN MIDDELEN VAN RECHTSHERSTEL.......................................................................................45
4.4.1 Dwanguitvoering of gedwongen uitvoering.........................................................................................46
4.5 SANCTIES BIJ WEDERKERIGE CONTRACTEN..............................................................................................................48
4.5.1 Exceptio non-adempleti contractus (niet-uitvoeringsexceptie)............................................................48
4.5.2 Ontbinding van het contract.................................................................................................................48
4.5.3 Contractuele regeling inzake wanprestatie en haar gevolgen.............................................................49
4.6 INLEIDING.........................................................................................................................................................51
4.7 TUSSEN CONTRACTSPARTIJEN GELDT DE CA............................................................................................................51
4.8 UITZONDERING: TUSSEN CONTRACTSPARTIJEN KAN KEUZE WORDEN GEMAAKT..............................................................52
Hogeschool Gent 1
,Aansprakelijkheidsverzekering samenvatting
4.9 CO-EXISTENTIE..................................................................................................................................................52
4.9.1 Algemene regel.....................................................................................................................................52
4.9.2 Uitzonderingen......................................................................................................................................53
4.10 ALGEMEEN.....................................................................................................................................................53
4.11 HERSTEL IN NATURA.........................................................................................................................................53
4.12 UITVOERING BIJ EQUIVALENT: SCHADEVERGOEDING...............................................................................................54
4.12.1 Schade moet integraal worden vergoed.............................................................................................54
4.12.2 Schadevergoeding wordt verhoogd met interesten............................................................................58
4.12.3 De benadeelde heeft de vrije beschikking over de schadevergoeding................................................58
4.13 VERGOEDING VAN LICHAMELIJKE SCHADE.............................................................................................................59
4.13.1 Principes..............................................................................................................................................59
4.13.2 Tijdelijke schade..................................................................................................................................60
4.13.3 Blijvende schade..................................................................................................................................62
4.13.4 Overlijden van het slachtoffer.............................................................................................................62
4.13.5 Vergoedingswijzen..............................................................................................................................66
4.14 LEIDING VAN HET GESCHIL EN DE RECHTSBIJSTANDSVERZEKERING.............................................................................69
4.14.1 Leiding van het geschil........................................................................................................................69
4.14.2 Rechtsbijstandsverzekering.................................................................................................................69
4.15 BETALING DOOR DE VERZEKERAAR VAN DE HOOFDSOM, INTRESTEN EN KOSTEN..........................................................74
4.16 VRIJE BESCHIKKING OVER DE SCHADEVERGOEDING.................................................................................................74
4.17 KWITANTIE TER AFREKENING..............................................................................................................................74
4.18 SCHADELOOSSTELLING DOOR DE VERZEKERDE.......................................................................................................74
4.19 HET EIGEN RECHT VAN DE BENADEELDE...............................................................................................................74
4.20 TEGENSTELBAARHEID VAN DE EXCEPTIES, NIETIGHEID EN VERVAL VAN RECHT..............................................................75
4.20.1 Verplichte burgerlijke aansprakelijkheidsverzekering........................................................................75
4.20.2 Niet-verplichte burgerlijke aansprakelijkheidsverzekering.................................................................75
4.21 RECHT VAN VERHAAL VAN DE AANSPRAKELIJKHEIDSVERZEKERAAR OP DE VERZEKERINGSNEMER EN/OF OP DE VERZEKERDE. 76
4.22 ALGEMEEN.....................................................................................................................................................77
4.23 WETGEVING....................................................................................................................................................77
4.24 WIE ZIJN DE VERZEKERDE PERSONEN?.................................................................................................................78
4.24.1 De verzekeringnemer en zijn samenwonende echtgenoot.................................................................78
4.24.2 Alle bij de verzekeringnemer inwonende personen............................................................................78
4.24.3 Studenten............................................................................................................................................78
4.24.4 Het huispersoneel en de gezinshelp(st)er...........................................................................................78
4.24.5 Personen die belast zijn met de bewaking van kinderen en dieren....................................................78
4.25 VOORWERPEN VAN DE WAARBORG.....................................................................................................................79
4.25.1 Wettelijke waarborgen.......................................................................................................................79
4.25.2 Uitbreiding van de wettelijke waarborg.............................................................................................79
4.25.3 Bijkomende/facultatieve waarborgen................................................................................................79
4.26 OMVANG VAN DE WAARBORGEN........................................................................................................................80
4.26.1 Verzekerde bedragen..........................................................................................................................80
4.26.2 Vrijstelling...........................................................................................................................................80
4.26.3 Uitsluitingen........................................................................................................................................80
4.27 TERRITORIALE GELDIGHEID VAN DE VERZEKERING...................................................................................................82
4.28 SCHADEAFWIKKELING.......................................................................................................................................83
4.29 RECHT OP VERHAAL/SUBROGATIE.......................................................................................................................83
4.30 PREMIEBETALING.............................................................................................................................................83
4.31 AANSPRAKELIJKHEID.........................................................................................................................................85
4.31.1 Regelgeving m.b.t. motorrijtuigenverzekering...................................................................................85
4.31.2 Prijsvorming in de verzekeringsovereenkomst....................................................................................96
4.31.3 Tariferingsbureau................................................................................................................................97
4.31.4 Schadeafwikkeling...............................................................................................................................98
REGELING OP INITIATIEF.............................................................................................................................. 98
REGELING MET AKKOORD............................................................................................................................ 99
EXPERTISEOVEREENKOMST (NIET EXPLICIET IN CURSUS)..............................................................................99
Hogeschool Gent 2
,Aansprakelijkheidsverzekering samenvatting
CATEGORIE 1: VOERTUIGEN DIE IN DEZELFDE RICHTING REDEN..................................................................100
CATEGORIE 2: VOERTUIGEN DIE IN TEGENGESTELDE RICHTING REDEN........................................................100
CATEGORIE 3: VOERTUIGEN DIE OP WEGEN RIJDEN DIE ELKAAR KRUISEN OF SAMENKOMEN.....................100
CATEGORIE 4: GEPARKEERDE OF STILSTAANDE VOERTUIGEN.....................................................................100
CATEGORIE 5: MANEUVERS EN SPECIALE GEVALLEN...................................................................................101
VERHAALSRECHT VAN HET FONDS.............................................................................................................. 105
VOORWAARDEN TOT DE TEGEMOETKOMING VAN HET FONDS..................................................................105
INTEGRAAL REGRESRECHT.......................................................................................................................... 106
BEPERKT REGRESRECHT.............................................................................................................................. 106
Hogeschool Gent 3
, Aansprakelijkheidsverzekering samenvatting
1 Inleiding
Betekenis woord:
Aansprakelijk of verantwoordelijk
o Kunnen aangesproken worden tot schadevergoeding
Aansprakelijkheid of verantwoordelijkheid
o Vervolgbaarheid wegens veroorzaakte schade
Uitgangspunt:
Wie schade lijdt moet ze zelf dragen:
o Je moet geluk hebben om niet getroffen te worden
o Er is voortdurend gevaar
De wetgever streeft naar gelijkheid (van haar burgers)
o De ongelijkheid van het lot kan niet uitgeschakeld worden
o De overheid doet inspanningen om dit in te dijken
o Vb.: Sociale zekerheid, kinderbijslag, pensioen, arbeidsongevallen, werkloosheid, …
Uitzondering: schadeverschuiving in het aansprakelijkheidsrecht.
Schadeverschuiving = de veroorzaakte schade wordt verschoven naar de verantwoordelijke ervoor
-> in de wetgeving ingevoerd
De schadeverwekker heeft een fout begaan
o Aansprakelijkheid uit onrechtmatige daad
o Contractuele aansprakelijkheid (op voorhand een contract afgesloten)
Vb.: Koopcontract -> Je koopt een pakje batterijen die oververhit geraken, je
verbrandt je hand. Je hebt geen schade toegebracht want je dacht dat het goede
batterijen waren het is dus geen onrechtmatige daad!
De schadeverwekker heeft geen fout begaan maar is betrokken bij de schade
(persoon die niet in fout is moet verantwoording nemen)
o Zwakke weggebruikers
Vb.: Een voetganger steekt een straat over terwijl het voor hem rood is. De auto ziet
de voetganger te laat en rijdt hem aan. De chauffeur van de auto moet betalen ook
al is het zijn fout niet.
Vb.: Een auto verlaat een tankstation en kijkt niet naar de auto’s die al op de rijbaan
rijden. De auto op de rijbaan remt, er is geen botsing. Achter de auto reedt er een
wielrenner, die zag te laat dat de auto voor hem remde. De auto die het tankstation
verlaat moet opdraaien voor de schade van de fietser.
o Arbeidsongeval: plotse, onvoorziene gebeurtenis
Vb.: Werkgever moet de lichamelijke schade betalen die een werknemer lijdt.
Hogeschool Gent 4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper YasmijnDeWilde. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €9,49. Je zit daarna nergens aan vast.