Microbiologie Leercheck colleges
College 1/2
Definitie Microorganisme:
Klein organisme, van 1 of soms meerdere cellen. Essentieel voor leven, breed “leefgebied”
Indeling microorganismen:
Bacteriën zijn een aparte stam in de boom, fungi zijn eukaryoten, archaea zijn weer een andere stam
Microorganisme als modelsysteem
Veel processen in de natuur zijn tussen organismen of delen van organismen vergelijkbaar,
onderzoek naar microorganismen helpt om het menselijk lichaam beter te begrijpen door naar
vergelijkbare processen in microorganismen te kijken. Ook zijn er overeenkomsten tussen (de
herkomst van) sommige organellen en de werking van bacteriën.
Belang van microorganismen
Natuur: 50% van O2, essentieel voor voedselketens, N2-fixatie, oplosbaar maken van P,
elementencyclus, voedselvertering in organismen, plantenziekten onderdrukken, afbraak olie op
autowegen, huidflora weerhoudt pathogenen
Onderzoek: Land- en tuinbouw, voedsel en drank, milieu, gezondheidszorg
Belangrijke microbiologen en hun ontdekkingen
Hooke en Leeuwenhoek: microscoop
Edward Jenner: Melkmeisjes en smallpox
Louis Pasteur: Vaccins, pasteurisatie, rol van gist bij wijn, verwerpen spontane generatie
Robert Koch: reincultuur, tuberculose, miltvuur, stellingen van Koch:
- Ziektekiem komt in grote hoeveelheden voor in ziek organisme maar niet in gezond
- Ziektekiem moet geïsoleerd en gekweekt kunnen worden
- Als het proefdier en de kiem hetzelfde zijn, moet de ziekte ook hetzelfde zijn
- Ziektekiem moet uit de zieke geïsoleerd kunnen worden
Martinus Beijerinck: Ophoping, isoleren, speciale eigenschappen van veel bacteriën
Ophopingsproeven en reinstrijken
In een ophoping wordt een sample op een medium aangebracht wat ideale condities heeft voor de
streng waarnaar gezocht wordt om te kijken of deze voorkomt. Met een reinstrijk wordt deze selectie
door verdunning op een petrischaal door verder uitsmeren vervolgd.
Bacteriële vormen (niet alle kolonievormen)
Coccen, staafjes, spirillum, Spirochete, budding & appendaged bacteria (klont met stok), filamenteus
5 manieren van steriliseren en op welke materialen pas je welke techniek toe?
Autoclaveren (121 graden) voor media en oplossingen
Pasteurisatie (63 of 72 graden) voor media en oplossingen
Koken (100 graden) voor media en oplossingen
Droog sterilizeren (180 graden) voor glas en pipetten
Straling voor plastic
Filtratie voor stoffen die hittelabiel zijn, niet virusvrij
Watten als bacteriestop, maar stopt geen zuurstof
, Wat zijn endosporen?
Eencellige overlevingsstadia van organismen als reactie op voedselgebrek,
Waar bestaat een groeimedium uit?
Substraat met voedingsstoffen zoals koolstofbronnen, stikstofbronnen, fosfaat, sulfaat, zouten,
sporenelementen, soms vitaminen
Groeicurve, exponentiële groei
Door snelle deling ontstaat exponentiële groei, op een gegeven moment sterven er evenveel
bacteriën als dat er bijkomt door deling, na verloop van tijd neemt de hoeveelheid voedingstoffen af
en daalt de populatie.
Naamgeving extremofiele bacteriën en belang voor biotechnologie
Hyperthermofiel: hoge temp
Psychrofiel: lage temp
Alkafiel: hoge pH (B)
Acidofiel: lage pH (Z)
Barofiel: hoge druk
Halofiel: hoog zout
Door hogere mate van resistentie tegen extreme omstandigheden zijn sommige soorten wenselijk
voor industriële processen, vetafbrekende enzymen werken bijvoorbeeld beter bij hogere of lagere
temperaturen
Begrippen anaeroob/aeroob, fototroof / chemotroof en autotroof / heterotroof
Anaeroob: zuurstofloos
Aeroob: zuurstof
Fototroof: energie uit licht
Chemotroof: energie uit chemische verbindingen
Chem-Autotroof: Chemische energie uit H2S, NH3 en CO2 als C bron
Chem-heterotroof: energie en koolstof uit organische verbindingen
5 manieren om microbiële groei te meten en wanneer gebruik je welke techniek?
Telkamer: bij bekend volume, snelle bepaling in suspensie
Flow cytometer
Telplaat: petrischaal tellen
Membraanfiltratie (vast medium): lage concentratie
Drooggewicht: bij multicellulair