College aantekeningen
College aantekeningen Beleids- en Besluitvorming (6451212Y)
In dit document vind je alle collegeaantekeningen, waarbij dit volledige document voldoende zo moeten zijn om het tentamen te halen.
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 48 pagina's
Voorbeeld 4 van de 48 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
Beleids- en Besluitvorming HC1 T/M HC6Inhoudsopgave
Hoorcollege 1.................................................................................................................................................. 2
Beleidscyclus (Lasswell) ..................................................................................................................................... 4
Hoorcollege 2.................................................................................................................................................. 8
Objectieve benadering....................................................................................................................................... 9
Subjectieve benadering ................................................................................................................................... 10
Multivariabele benadering .............................................................................................................................. 15
Modes of Agenda setting ................................................................................................................................ 16
Issue-attention cycle (Downs) ......................................................................................................................... 17
Hoorcollege 3................................................................................................................................................ 19
Multi variabele benadering: Stromenmodel ................................................................................................... 19
Achtergrond Punctuated Equilibrium Theory (PET) (doorbroken balanstheorie) .......................................... 25
Hoorcollege 4................................................................................................................................................ 29
Beleidsformulering........................................................................................................................................... 29
Inhoud (substantive) vs. proces (procedural) .................................................................................................. 31
NATO ................................................................................................................................................................ 32
Hoorcollege 5................................................................................................................................................ 35
Rationele benadering van besluitvorming à doelrationaliteit en helderheid .............................................. 35
Reactie op de rationele benadering ................................................................................................................ 36
Incrementele besluitvorming (Lindblom) ........................................................................................................ 37
Hoorcollege 6................................................................................................................................................ 41
Rational Actor Model (RAM) (1) ...................................................................................................................... 41
Organizational Behavior Model (OBM) (2) ..................................................................................................... 43
Governmental Politics Model (GPM) (3) ......................................................................................................... 45
1
,Beleids- en Besluitvorming HC1 T/M HC6
Hoorcollege 1
Waarom hebben we beleid nodig?
• Bestuurskundigen kijken hoe precies gestalte gegeven wordt aan maatschappelijke
idealen. (Armoede bestrijding, klimaatverandering)
• Hoe worden idealen vertaald in beoogde doelen? (de wereld beter maken)
• “Public policy” = beleid. (Het beleid wordt gemaakt voor mensen en door mensen. In
het belang van de mensen.)
Bijvoorbeeld een huis Zoet water, milieu, vissen
Netflix of Spotify Defensie, schone lucht
Een privaat goed: is een goed dat door één partij wordt gekocht en gebruikt, dit is niet
beschikbaar voor anderen, terwijl een publiek goed een goed is dat gratis aan consumenten
wordt aangeboden. Er is sprake van gemeenschapsgoederen wanneer een of meer
goederen aan twee of meer deelgenoten gezamenlijk toebehoren. Clubgoederen zijn alleen
voor specifieke personen, die bijvoorbeeld lid zijn van een club. Zo kan je alleen muziek
luisteren via Spotify als je een abonnement hebt, maar je wordt niet uitgesloten van het
luisteren van muziek in algemene zin.
Bij alle vier is sprake van beleid. Beleid is nodig voor allerlei diensten en goederen.
Public policy = The sum of total government action, from signals of intent to the final
outcome (Cairney, 2016).
Definitie Public Policy:
Doelbewuste keuze om iets te doen: actie vs. inactie
• Bij inactie gaat het te ver, dan moet de overheid zich er NIET mee bemoeien. Een
rapport van de VN gaf aan dat Zwarte Piet niet meer kon, hierbij heeft Rutte niks
gedaan en zijn handen er vanaf gehouden. Het ligt te gevoelig voor de samenleving.
Intentie/belofte & uitkomst/uitvoering
• Wat is de intentie en de belofte die gedaan wordt? Welke uitkomst heeft dit en hoe
is de uitvoering gegaan.
Paraplu; naam voor verschillende ‘stukjes’ beleid
• Verschillende facetten van het bestrijden van criminaliteit, waar gaat het precies
over. Elk vraagstuk heeft verschillende stukken beleid. Bij het aanpakken van
criminaliteit heb je verschillende vormen. Zo heb je winkeldiefstal, moord of
2
,Beleids- en Besluitvorming HC1 T/M HC6
cybercriminaliteit. En hoe ga je dit aanpakken? Meer politie inzetten, harder
straffen?
Policy output vs policy outcome
• Activiteiten van de overheid, welke plannen de overheid schrijft, wat voor
activiteiten ze ondernemen en welke impact dit heeft. Bij de output van de tekorten
in de zorg kan je een salarisverhoging doorvoeren om het aantrekkelijk te maken.
Outcome: is dit doel ook daadwerkelijk bereikt, zijn de tekorten teruggedrongen?
Openbaar vs. gesloten deuren
• Veel wetten worden achter gesloten deuren gemaakt. Ambtenaren in ministeries
maken veel van dit beleid. Niet alleen wat de politiek doorvoert.
Overheid vs. interactie tussen (publieke) actoren
• De overheid heeft verschillende actoren met wie ze samenwerken. De Rijksoverheid,
decentrale overheid of EU-verdragen waar aan gehouden moet worden.
Wie maakt het beleid? Wie zijn de actoren?
Internationale, rijks- en decentrale overheid: daar vallen twee actoren onder. Gekozen
politici (zichtbare actoren), zoals de Regering of de Tweede Kamer/raad. En de bureaucratie
(onzichtbare actoren). Dit zijn instanties en ambtenaren, hier is sprake van veel
specialistische kennis, continuïteit en vaak achter gesloten deuren.
Beide actoren: ‘powering’ & ‘puzzling’
Puzzling: Wat gaat werken, wat werkt er beter en onder welke voorwaarden? Puzzelen om
tot een oplossing te komen.
Powering: Draagvlak creëren, strijd tussen verschillende machthebbende. Draagvlak creëren
bij verschillende instanties en ministeries.
Overige actoren:
• Burgers à Stemmen/protesteren.
• Politieke partijen à Zij hebben invloed op welk beleid gemaakt wordt, zoals migratie.
• Belangengroepen/stakeholders/bedrijven à Lobbyisten, bedrijven en industrieën
hebben baat bij beleid op een bepaalde manier. De landbouw industrie heeft baat bij
welk beleid uitgevoerd wordt als het gaat om stikstof.
• Onderzoeks- en kennisinstituten à Advies leveren over beleid, waar moet op gelet
en naar gekeken worden.
• Media à Aandacht van politici en ambtenaren.
Wie maakt het beleid, wie is betrokken bij het maken van beleid (en wie niet)? Invloed
uitoefenen. Welke actoren zijn betrokken?
3
, Beleids- en Besluitvorming HC1 T/M HC6
Welke soorten van Beleid bestaan er (Lowi)
• Verdelend beleid (voorbeeld: aardgasbaten)
o Het geld wat de staat wint aan bijvoorbeeld gaswinning, verdelen.
• Herverdelend beleid (voorbeeld: WW, WAO)
o Geld van de rijke herverdelen naar andere (sociale zekerheid). Het geld van de
belasting herverdelen (monyshifting).
• Regulerend beleid: ordenen van gedrag (voorbeeld: milieu, coronabeleid)
o Regels; wat mag wel en niet. Verschillende doelen. Je mag niet vervuilen, je
mag niet harder rijden dan… etc. Op allerlei manieren het gedrag van mensen
(of bedrijven) te ordenen.
• Institutioneel beleid: creëren/reorganiseren publieke instituties (voorbeeld:
toeslagenaffaireschandaal, diversiteit & inclusie – Institutioneel racisme)
o Welke instanties er met elkaar samenwerken. Welke instanties we hebben en
welke bevoegdheden en machten hebben zij. Hoe zorgen we dat deze
instanties optimaal werken (coördinatievraagstukken). Bepaalde doelen halen
m.b.t. tot diversiteit en inclusie: X aantal vrouwen aan de top.
• Faciliterend beleid (voorbeeld: afvalscheiding)
o Als overheid kun je niet per se reguleren, maar je kunt het wel faciliteren. Je
kan mensen niet verbieden om oud papier bij het grofvuil te zetten, want dit
is niet te handhaven. Wel kun je faciliteren door mensen meer te laten
betalen, hoe vaker de emmer aan de weg is.
• Stimulerend beleid (voorbeeld: subsidies)
o Welk gedrag wil je belonen, dit kan je doen aan de hand van subsidies of
belastingvoordelen.
De verschillende vormen van beleid zien er goed uit. Alleen is het niet uitsluitend, er zijn ook
regels aan verbonden (wanneer heb je recht op een subsidie). Verschillende soorten beleid
laat zien op welke verschillende manieren de overheid te werk kan gaan.
Beleidscyclus (Lasswell)
1. Maatschappelijke uitdaging
Een probleem krijgt aandacht:
Er is een bepaalde maatschappelijke uitdaging.
2. Agendavorming
Het probleem bereikt de agenda:
Het gaat niet zoals we willen, we gaan het anders doen.
3. Beleidsontwikkeling
Er wordt besloten beleid te formuleren:
Wat kunnen we doen, welke oplossingen kunnen we bedenken.
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper jasmine10. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,66. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 52510 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen