Alle literatuur blok
13
,Inhoudsopgave
KNGF-Richtlijn: Lage rugpijn..................................................................................................................4
Inleiding.................................................................................................................................................4
Diagnostisch proces...............................................................................................................................4
Therapeutisch proces.............................................................................................................................6
KNGF-Richtlijn: lage rugpijn (verantwoording en toelichting)................................................................7
Inleiding.................................................................................................................................................7
Diagnostisch proces...............................................................................................................................7
Therapeutisch proces.............................................................................................................................8
Non-specific low back pain – Maher....................................................................................................10
Low back pain 1 – what low back pain is and why we need to pay attention – Hartvigsen..................13
Diagnosis and management of low-backpain in primary care – Traeger..............................................14
Fysiologie............................................................................................................................................16
H8 – regeling van vegetatieve processen.............................................................................................16
Low back pain and sciatica: summary of NICE guidance. Visual Summary, factsheet – Bernstein........21
Psychosocial factors in low back pain: letting go of our misconceptions can help management –
O’Keeffe..............................................................................................................................................22
Centrale sensitisatiepijn in de klinische praktijk..................................................................................23
H2 – wat is centrale sensitisatie en wat zijn de onderliggende mechanismen? Moderne
pijnneurowetenschappen voor de klinische praktijk............................................................................23
H3 – Klinische herkenning van centrale sensitisatiepijn en differentiaaldiagnostiek met
neuropathische en nociceptieve pijn....................................................................................................27
H5 – behandeling van centrale sensitisatiepijn: bottom-up, top-down behandeling of beide?............31
Musculoskeletal Clinical Translation Framework.................................................................................34
H5 – Pain Features...............................................................................................................................34
H10 – Functional behaviours................................................................................................................36
Lumbosacrale radiculopathie – physiopedia........................................................................................37
On the definitions and physiology of back pain, reffered pain and radicular pain – bogduk................41
Raamwerk klinimetrie.........................................................................................................................43
Back to basics: 10 facts every person should know about pain – O’Sullivan........................................44
Red flag screening for low back pain: nothing to see here, move along: a narrative review – Cook....45
Musculoskeletal Clinical Translation Framework.................................................................................46
H6 – psychosocial considerations.........................................................................................................46
Musculoskeletal chest wall pain – Winzenberg...................................................................................47
Advances in the diagnosis and management of neck pain – Cohen.....................................................52
Proprioception in musculoskeletal rehabilitation. Part 1: basic science and principles of assessment
and clinical interventions – Röijezon...................................................................................................55
Proprioception in musculoskeletal rehabilitation. Part 2: clinical assessment and intervention – Clark
............................................................................................................................................................57
KNGF-richtlijn nekpijn.........................................................................................................................59
Inleiding...............................................................................................................................................59
Diagnostisch proces.............................................................................................................................60
2
, Anamnese........................................................................................................................................60
Lichamelijk onderzoek.....................................................................................................................61
Therapeutisch proces...........................................................................................................................63
Subjective and clinical assessment criteria suggestive for five clinical patterns discernible in
nonspecific neck pain patients. A delphi-survey of clinical experts – Dewitte......................................66
Evidence-based diagnostiek van het bewegingsapparaat....................................................................70
H8 - Nek...............................................................................................................................................70
Value of physical tests in diagnosing cervical radiculopathy: a systematic review – Thoomes.............73
Cervicale radiculopathie – physiopedia...............................................................................................75
Neurodynamica is essentieel in moderne musculoskeletale fysiotherapie – Thoomes........................79
3
, KNGF-Richtlijn: Lage rugpijn
Inleiding
Richtlijn voor fysiotherapeutisch en manueeltherapeutisch handelen bij patiënten met pijn in
lage rug. Beide vakgebieden vertonen grote mate van overlap. De richtlijn is een leidraad voor
diagnostiek en behandeling door therapeuten bij patiënten met aspecifieke lage rugpijn.
Aspecifieke lage rugpijn wordt gedefinieerd als rugpijn waarvoor geen aanwijsbare speficieke
oorzaak voor de klachten te vinden is, wat in 90% van de gevallen zo is. De lumbosacrale regio
staat op de voorgrond, met daarbij uitstraling in de bil en het bovenbeen. Specifieke lage
rugpijn wordt in 2 groepen onderscheden:
- Lumbosacraal radiculair syndroom
o Specifieke lage rugpijn met radiculaire pijn in 1 been, samen met neurologische
uitvalsverschijnselen
- Rugpijn door mogelijk ernstige onderliggende specifieke aandoeningen:
o Zoals wervelfracturen, maligniteiten, spondylitis ankylopoetica, ernstige vormen
van kanaalstenose, erstige vormen van spondylolisthesis
Acute lage rugpijn gaat vaak vanzelf over met een kans op restklachten of recidieven. In 90%
leidt het niet tot werkverzuim. 75% hervat werk binnen 4 weken. Het beloop is afwijkend als er
binnen 3 weken geen duidelijke toename in activiteiten is en afname in participatieproblemen.
Rode vlaggen:
- Begin lage rugpijn na 50e levensjaar, continue pijn onafhankelijk van houding of
beweging, nachtelijke pijn, algehele malaise, maligniteit in voorgeschiedenis,
onverklaard gewichtsverlies, verhoogde bloedbezinkingssnelheid
o Maligniteit?
- Recent fractuur (minder dan 2 jaar geleden), eerdere wervelfractuur, leeftijd boven 60
jaar, laag lichaamsgewicht, ouder met heupfractuur, langdurig corticosteroïdengebruik,
lokale klop-, druk-, en asdrukpijn van wervelkolom, opvallende lengtevermindering,
versterkte thoracale kyfose
o Osteoporotische wervelfractuur?
- Begin van lage rugpijn voor 20e levensjaar, man, iridocyclitis, onverklaarbare perifere
artritis of inflammatoire darmaandoening in voorgeschiedenis, vooral nachtelijke pijn,
ochtendstijfheid meer dan 1 uur, minder pijn bij liggen/bewegen/oefenen, goede
reactie op NSAID’s, verhoogde BSE
o Spondylitis ankylopoetica?
- Ernstige lage rugpijn aansluitend aan trauma
o Wervelfractuur?
- Begin lage rugpijn voor 20e levensjaar, palpabel trapje in verloop van processi spinosi bij
L4-L5
o Ernstige vorm spondylolisthesis
Diagnostisch proces
Anamnese:
- Inventarisatie klachten
- Screening ‘rode vlaggen’
- Inventarisatie status praesens: ernst en soort klachten
- Inventarisatie begin van klachten: situatie voor klachten en ontstaansmoment en wijze
klachten
4