Isa van Aaken Media en informatie CW - BA2
Media en informatie
Aantekeningen van hoorcolleges en kennisclips
__________________________________________________________________________________
Hoorcollege 1: Introductie
CENTRALE VRAAG: ‘Heeft informatie geven via de media zin?’
Wat is functie van informatiemedia? Vullen ze die functie goed in de 21e eeuw?
Wat is de aandachtseconomie?
Welke functie heeft informatie (of kennis, of feiten) in de aandachtseconomie?
Hoe gaan de ontvangers met informatie om in de aandachtseconomie?
Media misinformeert ons eigenlijk wij hebben namelijk een ander beeld van de wereld, dan hoe
deze daadwerkelijk is.
Negativity bias:
Onze aandacht wordt meer getrokken door negatieve dingen.
Dingen met een negatieve aard maken meer indruk en blijven meer hangen / hebben een groter
effect op iemands psychologische toestand.
Cultivatietheorie:
Als je veel geweld ziet in de media, dan lijkt het alsof dit overal/ in het echt zo is.
Hoe meer tv je kijkt, hoe groter de kans dat je de sociale werkelijkheid van de televisie gaat
geloven.
3 visies die allemaal kloppen:
1. De wereld wordt steeds beter.
2. De wereld is verschrikkelijk.
3. De wereld kan verbeterd worden.
Waarom is dit belangrijk?
Hoe je beeld is, heeft grote gevolgen (al helemaal als dit een verkeerd beeld is).
Beslissingen
o Op basis van dit soort kennis maak je keuzes.
o Zoals bijvoorbeeld: Waar stem je op? Hoe ga je om met je gezondheid? Wat koop je?
o Als je betere kennis/feiten hebt van de wereld, kan je betere keuzes maken.
Motivatie
o Als je denkt dat alles negatief is, je er niks aan kan veranderen, alles ellendig is dan
maakt het je niet zoveel uit (= lage motivatie).
o Daardoor ga je bijvoorbeeld niet meer stemmen.
Informatie Kennis en beliefs Attitude/gedrag (judgements & decisions)
Informatie
o Wat je in de omgeving ziet als ontvanger (prikkels, data, mediaboodschappen).
o Staat buiten jezelf.
Kennis en beliefs
o Wat je gelooft, hoe de wereld in elkaar zit.
o Wat in je hoofd zit, je doet iets in je hoofd ons brein is een energiebesparende
voorspellings- en beslissingsmachine.
,Isa van Aaken Media en informatie CW - BA2
o Gebaseerd op kennis die je hebt door de media.
Attitude/gedrag: hoe je denkt; wat jij gelooft heet invloed op je houding en hoe je je gedraagt.
We hebben heel veel beliefs. Sommige zijn heel belangrijk voor ons beeld op de wereld, maar voor
andere hebben we geen bewijs. We denken dat heel veel dingen die wij geloven kloppen, maar dit
blijkt niet altijd zo te zijn. We hebben veel vertrouwen in ons eigen geloof (eigenlijk is dit onzin, maar
anders kunnen we niet functioneren).
Waar komen de kennis en beliefs vandaan?
Functie van informatiemedia = Gemeinshaft en gesellschaft
Gemeinschaft
o Zoals die vroeger was: wonen in dorpjes met sterke centrale instituties (kerken) die
regels steden gebaseerd op tradities.
o Wat je zelf kunt waarnemen is in je onmiddellijke omgeving, en daar ben je
afhankelijk van. Wat belangrijk voor je is, gebeurt in de direct omgeving en die kan je
zelf ervaren.
o We hebben dus geen media (zoals we die nu kennen) nodig.
Gesellschaft
o Formelere wereld; de wereld is figuurlijk veel groter.
o Je woont in grotere dorpen/steden, je kent lang niet iedereen en het is niet duidelijk
welke instituties centraal staan, wat de tradities zijn…
o Niet perse contact met mensen die je kent, via contracten handtekeningen zetten voor
iets bijv.
o Wat je zelf kunt waarnemen; waar je zelf onderdeel van bent is veel kleiner dan wat
daadwerkelijk relevant voor je is wat er buiten onze omgeving gebeurt is wel direct
relevant voor je (doet iets met de beurs waarschijnlijk).
o We ontvangen media onze directe omgeving omdat dat van belang is voor ons, maar
ook buiten onze eigen omgeving omdat dat ook relevant voor ons is/ invloed heeft op
ons leven.
Media systems dependency theory (Rokeach):
In een modern samenleving heb je allemaal verschillende individuen en groepen met andere
belangen en doelen (dit willen ze via de media bereiken).
Je hebt de media, de politiek, bedrijven en wij als mens/publiek met eigen belangen.
Media kan belangen van politiek/bedrijven aan het publiek delen via reclame.
Wij verlangen ook van politiek dat ze zorgen voor woningbouw etc. Zij hebben onze stem
nodig, die ze weer proberen te winnen via de media.
Iedereen is dus van elkaar op verschillende manieren afhankelijk = wederzijds.
Sprake van een informatie-explosie in de afgelopen jaren (opkomende technologieën; kosten lager en
iedereen kan zender zijn).
De verwachting is dus dat we steeds meer weten, maar dat is eigenlijk niet zo.
Dit heeft te maken met aandacht:
De hoeveelheid informatie stijgt. Waar je toegang toe hebt, is enorm toegenomen, maar de
hoeveelheid aandacht die we er aan kunnen besteden is ongeveer gelijk gebleven.
Dit ligt er aan hoe ons brein is en dat er maar 24 uur in een dag zitten.
Gevolg: hoeveelheid informatiestijging, maar armoede van aandacht (we kunnen niet overal
aandacht voor hebben; onze aandacht is beperkt).
Hoe onzekerder de wereld, des te afhankelijker we zijn van de media om de wereld te
begrijpen.
, Isa van Aaken Media en informatie CW - BA2
Steeds meer verwarring in de wereld (door fake news), waardoor men afhankelijker wordt van
media (uitzoeken hoe het dan wel zit).
!! Media systems dependency wordt steeds groter !!
We hebben een beperkte aandachtscapaciteit om informatie te verwerken op een bepaald
tijdstip en daarnaast kost aandacht/nadenken ook energie.
Aandachtseconomie:
Producten concurreren sterker met elkaar, aangezien de aandacht schaars Concurrentie op
hetgeen wat aandacht trekt, dat delen/ daar op richten.
Voorbeeld: zoals wat mensen emotioneel raakt, of schokkend/negatief nieuws etc. en dus niet
perse meer goede informatie geven (daarmee trek je de aandacht niet).
Serieuze media, met serieus nieuws, komen minder in de aandacht.
Daardoor wordt het beeld van mensen over de wereld vertekend.
En meer mensen die fake news gaan geloven (we verwerken dit perifeer); je weet niet meer
wat waar is en wat niet, waardoor je er door in de war raakt.
Empowerment:
Je wilt mensen informatie geven, zodat zij een goed beeld hebben van de wereld.
Empoweren, zodat ze de beste beslissing kunnen nemen die voor hen relevant zijn.
Informeren, zodat mensen meer macht krijgen om goede relevante keuzes te maken, en hen te
empoweren.
_______________________________________________________________________________
Week 2 – Kennisclip 1:
CENTRALE VRAAG: ‘Zijn we een rationele diersoort? Hoe is dat zo gekomen?’
En waarom is dit relevant voor hoe informatiemedia werken en de effecten die ze op ons hebben?
Uitgangspunten:
1. Wij als mensen zijn eigenlijk niet anders dan dieren; we zijn een diersoort.
o Het is een simpel, maar belangrijk uitgangspunt voor hoe wij omgaan met
informatiemedia.
o Ook dezelfde ‘ingrediënten’ als bepaalde diersoorten.
2. We zijn niet zomaar dieren, we zijn informatieverwerkende dieren.
o We krijgen stimuli binnen uit de omgeving Dit is informatie.
o Dit is input voor ons brein; informatie verwerken we via verwerkingsregels.
o We vormen dit om tot beliefs (beliefs zijn dingen die je gelooft, feiten zoals jij denkt
dat ze bestaan.
o Gedrag daarop afstemmen.
Het omgaan met informatie, waar komt dat vandaan?
Vanuit natuur/biologisch (nature)
o Darwin: natuurlijke selectie, evolutietheorie
o Evolutie gaat over het overerven van eigenschappen die ons in staat stellen tot adaptie
(= aanpassen aan de omgeving).
o Beste aangepast is grootste overlevingskans en dus grotere kans op voortplanting.
o Afhankelijk van je omgeving hoe jij je aanpast.
o Evolutie is een langzaam proces, maar de omgeving kan wel snel veranderen
waardoor dieren kunnen uitsterven.