100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na betaling Zowel online als in PDF Je zit nergens aan vast
logo-home
Samenvatting inleiding tot het recht €6,06
In winkelwagen

Samenvatting

Samenvatting inleiding tot het recht

 2 keer bekeken  0 keer verkocht
  • Vak
  • Instelling
  • Boek

Samenvatting van de PowerPoints, eigen lesnota's en boek. Behaalde resultaat met enkel deze samenvatting: 18/20

Voorbeeld 4 van de 62  pagina's

  • Nee
  • 1-4
  • 27 december 2024
  • 62
  • 2023/2024
  • Samenvatting
avatar-seller
Inleiding tot het recht module 1: Recht en sociaal werk

Inleiding: recht en sociaal werk
Recht draagt bij tot een ordening van mens en samenleving. Een sociaal werker ondersteunt mensen
om hun functioneren binnen de samenleving te bevorderen. Een sociaal werker bevindt zich dus op
het snijvlak tussen burger (hulpvrager) en samenleving (sociaal systeem). Sociale werkers zijn
bruggenbouwers tussen de leefwereld van de mensen en de systeemwereld waartoe het recht
behoort. Ze zorgen ervoor dat mensen de juiste hulp en ondersteuning krijgen om goed te
functioneren in de samenleving, terwijl ze zich aan de wetten en de regels houden.


Sociaal
Werker




Burger Samenleving

Figuur 1. Snijvlak tussen burger en samenleving


Een sociaal werker:

 Kent de burger (menswetenschap)
 Kent de samenleving
 De juridische structuur is een aspect van de samenleving, het is een manier om het leven van
mensen in een samenleving te ordeneren



Drie perspectieven van recht
Wat kan recht betekenen voor een sociaal werker, of hoe kan sociaal werk tot zijn recht komen? We
kijken naar de plaats van het recht vanuit volgende 3 perspectieven:

 Kennis
 Waarden en normen
 Mensenrechten en sociale rechtvaardigheid


Kennis
Rationeel technisch georiënteerd

Een sociaal werker kan door kennis van het juridische systeem en kennis over de rechten en plichten
van de mensen, individuen/groepen helpen om sterker te worden en meer controle krijgen op hun
situatie en omgeving (ze informeren over hun rechten en de wetten).




1
Inleiding tot het recht module 1: Recht en sociaal werk

,Dit kan op 2 manieren zijn:

 Productgericht: concrete toepassingen van het recht
 Procesgericht: cliënten versterken in hun probleemoplossende vaardigheden.

Kennis van het recht betekent dat je kennis hebt van wettelijke beginselen, mensenrechten,
grondrechten, juridische procedures, … Deze kennis moet je kunnen toepassen in de juiste context =
doing things right.

Het is zeer belangrijk dat je als sociaal werker juiste technische, juridische kennis nodig. Het is zeer
gevaarlijk als een sociaal werker verkeerde juridische informatie geeft.



Waarden en normen
Moreel ethisch georiënteerd

Kennis van het recht is niet voldoende binnen sociaal werk. De relatie tussen recht en sociaal werk
kent veel tegenstellingen. Soms komen de waarden en normen die je als sociaal werker hanteert niet
overeen met wat het recht zegt. Sociaal werkers moeten bewust zijn van ethische en morele
dimensies wanneer ze recht toepassen in de praktijk.

Een sociaal werker moet:

 Zijn handelen vanuit een moreel-ethisch perspectief bekijken
Wanneer je beslissingen neemt en acties onderneemt, moet je nadenken over wat goed en juist is, niet alleen
wat volgens de wet is toegestaan. Je moet je afvragen wat ethisch verantwoord is.

 Reflecteren
Nadenken over je eigen beslissingen en acties. Vraag jezelf af of wat je doet het beste is voor je cliënten.

 Kritisch zijn
Niet klakkeloos handelen volgens regels of wetten, maar kritisch nadenkt en vraagtekens zet bij wat ethisch juist
is.

Recht kan 1 van de mogelijkheden zijn om ethisch professionele doelen te bereiken = doing right
things.



Mensenrechten en sociale rechtvaardigheid
Rechtengeoriënteerd

De principes van mensenrechten en sociale rechtvaardigheid vormen het uitgangspunt. Een sociaal
werker moet het recht en bijhorende regels afwegen tegenover de mensenrechten met als doel
zorgen voor sociale rechtvaardigheid. De wet kan hier een bron zijn omdat ze mensenrechten
veiligstelt = Rights thinking
Bv. In stad X zijn er lokale wetten die slapen in openbare ruimtes verbieden. De daklozen in X worden hier
weggejaagd en hebben geen legale plek om te overnachten  gaat in strijd met de principes van de
mensenrechten: recht op leven, vrijheid, waardigheid, …




2
Inleiding tot het recht module 1: Recht en sociaal werk

,Figuur 2. Schematische voorstelling 3 perspectieven




Wat is recht?
Om samenleven geordend te laten verlopen, maken mensen onderling afspraken (regels) die voor
iedereen in de groep gelden (ook in kleinere contexten, bv. schoolverband). Ze spreken af wie in de
toekomst deze afspraken kan verbeteren, hoe deze kunnen worden uitgebreid, gewijzigd, afgeschaft,
… Er wordt ook bepaald welke instanties uitspraken doen bij conflicten.



Definitie
Het recht is een geheel van regels, opgesteld en opgelegd door de samenleving, waardoor de
belangen van de enkelingen die in de gemeenschap leven geordend worden, door middel van sociale
dwang.



Geheel van regels
Het recht is een pakket van regels met:

 Geschreven en ongeschreven regels
 Op basis van nationale en internationale wetteksten
 Tal van rechtsbronnen
 Rechten hebben hiërarchische volgorde



Opgesteld en opgelegd door de samenleving
 Opgesteld door mensen die in een bepaalde context samenleven  samenleving verandert
voortdurend
 Wijzigende omstandigheden vragen andere regels  aanpassing van het recht
 Aanbrengen van deze aanpassingen door specifieke wetgevende organen

3
Inleiding tot het recht module 1: Recht en sociaal werk

,  Aanpassingen / invoeren van nieuwe rechten gebeurt volgens wettelijke procedures
 Regels opgesteld en opgelegd door maatschappij zelf (in België door verkozen
vertegenwoordigers)  regels zijn dus weerspiegeling van de maatschappij
De regels zijn gebonden aan culturen, ideologieën, regimes, al dan niet religieus beïnvloed, …

Bv. Iran heeft een islamitisch regime, de wetten in Iran weerspiegelen de islamitische normen en waarden. Zo
zijn er bv. strenge kledingvoorschriften voor vrouwen, alcoholverbod, …

 Recht is wijzigbaar (want maatschappij evolueert)



De belangen van de enkeling die in de maatschappij leeft worden geordend
 Nood aan duidelijke regels en afspraken om vreedzaam met elkaar te kunnen leven
 Maatschappelijk leven wordt geordend, waarbij elk lid moet weten welke rechten en plichten
ze hebben
 Rechtszekerheid en objectiviteit = doel van de ordening
 Recht streeft niet op de eerste plaats naar rechtvaardigheid
“Dura lex sed lex” = de wet is hard, maar het is de wet (de wet moet gehoorzaamd worden, hoe hard hij ook is)



Afdwingbaarheid van het recht
 Recht moet afgedwongen kunnen worden (zodat de regels worden nageleefd)
 Recht heeft pas betekenis als het kan worden afgedwongen
 Samenleving spreekt af hoe recht wordt afgedwongen (bv. rechtbanken)
 Afdwingbaarheid geldt voor iedereen
 Afdwingen kan op verschillende manieren
Bv. Gevangenisstraf, schadevergoeding, werkstraf, …

Verschil tussen strafrecht en burgerlijk recht:

 Burgerlijk recht gaat over conflicten tussen individuen/partijen met als doel het oplossen van
geschillen en toekennen van schadevergoedingen (nooit straffen)
 Strafrecht: handhaven van de openbare orde en bestraffen van mensen die strafbare feiten hebben
gepleegd)

Verschillende soorten rechtsregels
Er zijn verschillende soorten rechtsregels en categorieën

 Regels die het gedrag ordenen (subjectieve rechten)
Subjectieve rechten geven mensen bepaalde bevoegdheden

 Regels en structuren die bijdragen tot handhaving (leggen zich toe op wie zich niet aan de
regels houdt)
 Regels en structuren die bepalen hoe de regels en structuren kunnen
gewijzigd/afgeschaft/ingevoerd worden



Wat betekent dit voor sociaal werk?

4
Inleiding tot het recht module 1: Recht en sociaal werk

Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:

Verzekerd van kwaliteit door reviews

Verzekerd van kwaliteit door reviews

Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!

Snel en makkelijk kopen

Snel en makkelijk kopen

Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.

Focus op de essentie

Focus op de essentie

Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper mpeeters. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,06. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 48298 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Start met verkopen
€6,06
  • (0)
In winkelwagen
Toegevoegd