13 Magnetische velden
Magnetisme
Magneten oefenen een kracht op elkaar uit. Die krachten zijn het
grootst bij de noord- en zuidpool van een magneet. Ongelijke
magneetpolen trekken elkaar aan en gelijke polen stoten elkaar af.
Door magnetische influentie richten de weissgebiedjes in een
voorwerp van ijzer, nikkel of kobalt zich naar een magnetisch veld en
kun je het voorwerp magnetiseren. Door een schok of een grote
temperatuurverhoging kun je deze materialen weer demagnetiseren.
Het magnetisch veld en magnetische veldlijnen
Veel informatie over een magnetisch veld is af te lezen uit het
bijbehorende veldlijnenpatroon. Het magnetisch veld is (buiten de
magneet) van noord naar zuid gericht.
De magnetische veldsterktevector in een punt valt samen met de
raaklijn aan de magnetische veldlijn door dat punt en heeft dezelfde
richting als de zuid-noordrichting van een kompasnaald in dat punt.
Hoe groter de veldlijnendichtheid, hoe groter de magnetische
veldsterkte.
In een homogeen magnetisch veld is de veldsterkte overal gelijk.
Ook de aarde heeft een magnetisch veld. De magnetische zuidpool
van de aarde ligt dicht bij de geografische noordpool.
Elektrische stroom en magnetisme
Bewegende lading veroorzaakt een magnetisch veld. Je kunt de
richting bepalen met de rechterhandregel voor stroomdraden. In een
spoel werken de draden samen. Hier kun je de richting van het
magnetisch veld in de spoel bepalen met de rechterhandregel voor
spoelen.
Geladen deeltjes in een magnetisch veld
Een geladen deeltje dat in een magneetveld beweegt, ondervindt een
lorentzkracht. De richting van de kracht bepaal je met de lorentz- F L =B∙ q ∙ v
rechterhandregel. Hierbij gebruik je dat bij positief geladen deeltjes de
stroom dezelfde richting heeft als de snelheid en dat bij negatief
geladen deeltjes die richtingen tegengesteld zijn.
De lorentzkracht kan deeltjes niet versnellen, alleen afbuigen.
Als een geladen deeltje in een homogeen magnetisch veld beweegt
met een snelheid die loodrecht staat op de veldlijnen, dan voert het
m∙ v 2
een (deel van een) eenparige cirkelbeweging uit in een vlak dat =B∙ q ∙ v
loodrecht staat op de veldlijnen. r
In deeltjesversnellers worden geladen deeltjes met behulp van
magnetische velden afgebogen en in hun baan gehouden.
De lorentzkracht op stroomdraden
Een rechte stroomvoerende draad in een homogeen magneetveld
ondervindt een lorentzkracht. De lorentz-rechterhandregel geeft het
verband tussen de richting van de lorentzkracht, de richting van de F L =B∙ I ∙ l
stroom en richting van de magnetische veldlijnen.
Omdat er rond elke stroomdraad een magneetveld is, oefenen twee
evenwijdige stroomdraden een lorentzkracht op elkaar uit. Als de
richting van de stroom in beide draden tegengesteld is, stoten de
draden elkaar af. Als de richting van de stroom in beide draden gelijk
is, trekken de draden elkaar aan.
De principe van de luidspreker en de elektromotor berust op de
werking van lorentzkrachten.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Aya020. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.