100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na betaling Zowel online als in PDF Je zit nergens aan vast
Eerder door jou gezocht
Samenvatting Grondslagen van de criminologie volledig probleem 1 tm 8 + alle 5 de hoorcolleges + alle aanvullende literatuur voor de hoorcolleges (8,5 gehaald!)€9,16
Samenvatting Grondslagen van de criminologie volledig probleem 1 tm 8 + alle 5 de hoorcolleges + alle aanvullende literatuur voor de hoorcolleges (8,5 gehaald!)
Deze samenvatting is genoeg uitgebreid en bevat alle stof die je moet weten voor dit tentamen. Het bevat ook veel tabellen die erg handig overzicht geven die je bovendien kunt gebruiken bij onderwijsgroepen. Hiervoor is alle literatuur gebruikt die je moet behandelen. Aan het einde zijn alle hoorco...
Inhoud
Samenvatting grondslagen van de criminologie ....................................................................... 3
Probleem 1 – Ketter- en heksenvervolgingen ................................................................................................ 3
Leerdoel 1: Wat is een ketter en hoe verliepen kettervervolgingen? ................................................................ 4
Leerdoel 2: Wat is een heks en hoe verliepen heksenvervolgingen?. ................................................................ 8
Leerdoel 3: Hoe werden deze vervolgingen gerechtvaardigd en welke punten van kritiek zijn er? ................ 11
Probleem 2 – Thomas Hobbes ........................................................................................................................ 13
Leerdoel 1: Wie was Thomas Hobbes? ............................................................................................................. 13
Leerdoel 2: Wat waren Hobbes’ ideeën over oorlog? ...................................................................................... 15
Leerdoel 3: Wat waren Hobbes’ ideeën over sociaal contract? ....................................................................... 17
Leerdoel 4: Wat waren Hobbes’ ideeën over staatsgezag? .............................................................................. 19
Leerdoel 5: Wat waren Hobbes’ ideeën over geweld? ..................................................................................... 21
Leerdoel 6: Wat waren Hobbes’ ideeën over straffen? .................................................................................... 22
Probleem 3 – Locke, Rousseau & Beccaria .................................................................................................. 24
Leerdoel 1: Hoe is de visie op overheidsmacht en straffen veranderd en wat hebben deze drie denkers
hieraan bijgedragen: John Locke, Jean-Jacques Rousseau & Cesare Beccaria? ............................................... 24
Leerdoel 1a: John Locke (1632-1704) (17e eeuw) ........................................................................................ 24
Leerdoel 1b: Jean-Jacques Rousseau (1712-1778) (18e eeuw) .................................................................... 27
Leerdoel 1c: Cesare Beccaria (1738-1794) (18e eeuw) ................................................................................. 34
Leerdoel 1d: Welke opvattingen zijn terug te zien in de Verklaring van de Rechten van de Mens en Burger?
...................................................................................................................................................................... 37
Probleem 4 – Criminaliteit ............................................................................................................................... 40
Leerdoel 1: Wat is criminaliteit? ....................................................................................................................... 40
Leerdoel 2: Hoe heeft de definitie van criminaliteit zich door de jaren heen ontwikkeld? ............................. 41
Probleem 5 – Wetenschap & politiek ............................................................................................................ 53
Leerdoel 1: Op welke manier werden maatschappelijke oorzaken van criminaliteit betrokken bij
(criminologisch) onderzoek?............................................................................................................................. 53
Leerdoel 1a: Alexandre Lacassagne (1843-1924) ............................................................................................. 54
Leerdoel 1b: Willem Adriaan Bonger (1876-1940) ........................................................................................... 57
Leerdoel 1c: Clara Wichmann (1885-1922) ...................................................................................................... 62
Leerdoel 2: (Hoe) kan wetenschappelijk onderzoek politiek worden misbruikt? (Nazi-Duitsland en Sovjet-Unie
staan hierbij centraal) ....................................................................................................................................... 65
Probleem 6 – Drie eigen wijzen ....................................................................................................................... 71
Leerdoel 1: Welke stromingen staan in dit probleem centraal en wat voor kritiek is er op deze stromingen?71
Leerdoel 1a: Wat is het utilitarisme? – Bentham en Beccaria ........................................................................ 752
Leerdoel 1b: Wat is het retributivisme? – Kant ................................................................................................ 75
Leerdoel 2: Hoe dachten Bentham, Beccaria en Kant over a) straf; b) doodstraf en c) foltering? ................... 78
Leerdoel 2a: Hoe dacht Beccaria over a) straf; b) doodstraf en c) foltering? ................................................... 78
Leerdoel 2b: Hoe dacht Bentham over a) straf; b) doodstraf en c) foltering? ................................................. 82
Leerdoel 2c: Hoe dacht Kant over a) straf; b) doodstraf en c) foltering? ......................................................... 85
1
,Probleem 7 – Schade en moraal ..................................................................................................................... 87
Leerdoel 1: Wat zijn de belangrijkste filosofische theorieën over strafbaarstelling in een democratische
rechtsstaat? ...................................................................................................................................................... 87
Leerdoel 1a: Schadebeginsel van Mill ............................................................................................................... 87
Leerdoel 1b: Moralismebeginsel van Devlin ..................................................................................................... 94
Probleem 8 – Positieve criminologie ............................................................................................................. 98
Leerdoel 1: Hoe heeft het negatieve mensbeeld van Hobbes de aanpak van (on)veiligheid beïnvloed? ........ 98
Leerdoel 2: Wat is de positieve criminologie/ positieve manier van criminaliteit aanpakken? Betrek hierbij
ook wat negatieve criminologie inhoudt en bespreek de grenzen hiervan..................................................... 100
Leerdoel 3: Wat zijn positieve manieren om milieucriminaliteit aan te pakken? .......................................... 104
2
,Samenvatting grondslagen van de criminologie
Probleem 1 – Ketter- en heksenvervolgingen
3
, Leerdoel 1: Wat is een ketter en hoe verliepen kettervervolgingen?
Hroch, M. & Skybova, A. (1988). Inquisitie en contrareformatie.
Een ketter is een aanhanger van een ketterij (=geloofsovertuiging of leer die in strijd is met de officiële leer van
een religie, vooral in het christendom) die bewust en opzettelijk in tegenspraak is met datgeen wat wordt
beschouwd als de fundamentele geloofsleer. Het zijn mensen die vanwege hun ideeën buiten de katholieke
kerk waren getreden.
Ketter ‘misdrijven’ omvatten o.a. Joodse/Protestantse praktijken, geloof van illuminatie en andere aanslagen
op het geloof (bijv. het bezitten van een Bijbel in volkstaal)
Gradaties van afgevalligen (mensen die hun religie hebben verlaten of hun geloof hebben opgegeven):
- Geen christelijke god
- Wel christelijke god
In de periode 1000-1200 kreeg het begrip ‘ketter’ geleidelijk een andere betekenis en ook werd de strafmaat
aangepast. De betekenis van "ketter" verschoof van een afwijkende gelovige naar iemand die bewust en
hardnekkig de officiële kerkelijke leer verwierp, wat leidde tot strengere straffen, zoals excommunicatie
(buitengesloten van de gemeenschap van de kerk) en vervolging. Waar eerst de kerk verantwoordelijk was voor
het straffen, werd vanaf het midden van de 11e eeuw de bestraffing van de door de kerk veroordeelde ketters
aan de wereldlijke overheid (de niet-religieuze politieke of staatsmacht) overgelaten. De zwaarste straf hierbij
was de doodstraf maar die was eerst nog zeldzaam. Hiervoor was de hoogste straf excommunicatie
(verbanning uit de kerk).
Van de zwaardere straffen en het zelfstandig optreden door de overheid is er pas een toename in de tweede
helft van de 12e eeuw. Tot het einde van de 12de eeuw werden in het zuiden de ketters getolereerd en slechts
bij hoge uitzondering ter dood veroordeeld, waarschijnlijk omdat daar de ketterij lang niet als een crimineel
maar als een politiek vergrijp werd beschouwd. Deze straffeloosheid zorgde ervoor dat de ketterij zich
verspreide in de Provence (zuidoosten van Frankrijk) en Noord-Italië. In het noorden van Europa, met name in
Duitsland en de Lage Landen (België/NL/Luxemburg), werden ketters vaak strenger aangepakt dan in het
zuiden vanwege de sterke invloed van de kerken en heersende politieke structuren die ketterij als een
bedreiging zagen voor de maatschappelijke orde en het gezag. Ze konden vaak worden vervolgd en
veroordeeld tot de doodstraf, vooral vanaf de 12de eeuw en verder.
Vanaf de 13e eeuw namen de kettervervolgingen toe, maar de milde maatregelen zoals verbanning en
vermogensbeslag hadden weinig nut. Dit leidde tot de eerste kruistocht (militaire expeditie, vaak
georganiseerd door de christelijke kerk, om heilige plaatsen te heroveren of religieuze doelen te bereiken, vaak
tegen andere gelovigen of ketters) tegen de Christenen (wel christenen maar ketters): de Albigenzen-kruistocht
in 1209 in de Provence. De Paus Innocentius III wist dat het kerkelijk strafrecht aangepast moest worden voor
meer samenhang met het wereldlijk recht. Hij riep onmiddellijk op tot de kruistocht en beloofde beloningen
zoals het kwijtschelden van schulden zodat het volk bereid werd om de strijd aan te gaan. Van 1209 tot 1229
werden steden verwoest, kinderen en vrouwen vermoord etc. Frankrijk veroverde het gebied en de kerk wist
de gruwelijkheden te rechtvaardigen en voor lange tijd als symbool voor de kerkelijke macht te hanteren.
→ De Albigenzen-kruistocht (1209-1229) was een militaire campagne tegen de katharen, een christelijke
ketterse sekte in de Provence. Onder leiding van Paus Innocentius III werd de kruistocht uitgeroepen om
ketterij uit te roeien. Het Franse leger verwoestte steden, pleegde massamoorden en onderwierp het gebied
aan de Franse kroon. Deze kruistocht versterkte de macht van de kerk en de Franse koning in Zuid-Frankrijk,
waarbij gruwelijkheden werden gelegitimeerd als een strijd voor religieuze zuiverheid.
Domingo de Guzmán (1170 - 1221) diende de kerk. Hij zag dat alle omstandigheden 1 doel hadden: het
uitroeien van de ketters en het versterken van de machtspositie van de kerk. Dit was de eerste organisatie met
als doel de ketterijvervolging. Hij organiseerde een nieuwe orde (religieuze gemeenschap binnen de kerk met
specifieke regels en leefwijzen): Dominicanen/Orde der Predikbroeders. Deze orde ging gepaard met
militairen en prediking (openlijk verkondigen van de inhoud van een godsdienst). Ook hield het zich bezig met
theologische (godsdienstige) vorming en studie naar kerkelijke dogma’s (vaste, onbetwistbare geloofswaarheid
binnen een religie, die door de kerk als bindend wordt beschouwd voor haar gelovigen) en schrift.
Voor de vervolging en bestraffing van ketterij bleek het bestaande kerkelijk strafrecht niet meer toereikend.
Een kerkelijk proces was tot dan toe altijd gevoerd op grond van een aanklacht (beschuldiging ingediend bij het
gerecht) waarbij men het oude Romeinse rechtsprincipe volgde dat de feitelijke aanklager de schuld van de
aangeklaagde moest bewijzen (per accusationem). Als handig jurist besloot Paus Innocentius III het principe
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper brittvzx. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €9,16. Je zit daarna nergens aan vast.
