Exposuretherapie maximaliseren - Een benadering volgens het
inhibitorisch-leermodel
bram vervliet, barbara depreeuw, michael treanor, christopher c. conway, tomislav zbozinek & michelle g. craske
Dit artikel verscheen oorspronkelijk in Behaviour Research and Therapy, 58, Craske, M.G., Treano...
Strategieën om exposure te verbeteren omvatten:
(1)verwachtingsdisconfirmatie
(2)deepened extinction
(3)occasioneel bekrachtigde extinctie
(4)het afbouwen van veiligheidssignalen
(5)variabiliteit
(6)retrieval cues
(7)multipele contexten
(8)affect labeling
Inleiding
Exposuretherapie is een evidence based effectieve behandeling voor angst
en angststoornissen. Exposure kan vele vormen aannemen.
In dit artikel wordt het inhibitorisch-leermodel van extinctie en het
mechanisme van exposure voor angst en vrees beschreven & de klinische
vertaling van dit model uitgewerkt.
Inhibitorisch-leermodel van extinctie
Een krachtige methode om geconditioneerde vreesreacties te
verminderen is ‘extinctie’ (of ‘uitdoving’), waarbij de CS
herhaaldelijk aangeboden wordt zonder de geassocieerde
aversieve prikkel (de US). Dit gebeurt ook bij exposurebehandeling,
aangezien een persoon ook hier herhaaldelijk wordt blootgesteld aan
angst aanjagende stimuli zonder de gevreesde aversieve gevolgen.
Algemeen wordt aangenomen dat inhibitorisch leren het centrale
mechanisme van extinctie is.
Vanuit de inhibitorische leermodellen nemen we aan dat de
oorspronkelijke CS-US-associatie, die aangeleerd was tijdens
vreesconditionering, niet vervaagt tijdens extinctie. In plaats daarvan
ontwikkelt zich een nieuw, bijkomend inhibitorisch leren over het
CS-US-verband; namelijk dat de CS de US niet langer voorspelt.
Een uitgedoofde CS heeft voortaan twee betekenissen: de eerst
aangeleerde betekenis (CS-US; ‘gevaar’) maar ook de bijkomende
inhibitorische betekenis (CS-geen US; ‘veiligheid’). Dit verklaart waarom
na volledige extinctie van de vreesreacties minstens een deel van
oorspronkelijke CS-US-associatie behouden blijft.
Verscheidene experimentele procedures leggen het voortbestaan van deze
oorspronkelijke excitatorische associatie bloot.
, 1. Spontaneous recovery (spontaan herstel): waarbij de CR
terugkeert naarmate er meer tijd verloopt tussen extinctieleren en
hertesting. Het lijkt op de terugkeer van angst. Als je niet je
angsten blijft overwinnen, keert de angst terug.
2. Renewal: treedt op wanneer de context verandert tussen
extinctieleren en hertesting. Extinctie van vrees blijkt specifiek te
zijn voor de context waarin extinctie aangeleerd is.
3. Reinstatement: treedt op wanneer onaangekondigde (niet-
geassocieerde) US’en aangeboden worden tussen extinctie en
hertesting. Aversieve gebeurtenissen kunnen leiden tot een
terugkeer van de angst voor de reeds uitgedoofde vreesprikkel.
Bijvoorbeeld: angst om vragen te stellen in werk vergaderingen kan
opnieuw opleven na een ervaring van uitsluiting in een andere
sociale situatie
4. Rapid reacquisition: treedt op wanneer de CS opnieuw gevolgd
wordt door de US na een periode van extinctie. Uitgedoofde angsten
gemakkelijk en snel terugkeren bij een nieuw trauma.
Gebrekkige inhibitie en het verband met angststoornissen
Geen klinisch betekenisvolle symptoomreductie kan komen door een
gebrekkig extinctieleren en gebreken in inhibitorisch leren en
inhibitorische neurale regulering tijdens extinctie. Zulke gebreken zullen
niet enkel bijdragen tot een zwakke respons op een exposurebehandeling,
maar in de eerste plaats ook tot de ontwikkeling van buitensporige vrees
en angst.
Een exposure model dat rekening houdt met de principes van
inhibitorisch leren heeft het potentieel om de negatieve effecten
van spontaneous recovery, renewal, reinstatement en rapid
reacquisition te neutraliseren.
Inhibitorisch leren vs. habituatie en gedragsexperimentatie
Habituatiemodellen veronderstellen dat de afname van angst
tijdens exposure de cruciale aanwijzing is voor therapeutische
verandering. Habituatiemodellen stellen dat angstreductie tijdens
exposure noodzakelijk is om langdurige cognitieve veranderingen te
verkrijgen met betrekking tot de gepercipieerde dreiging van de fobische
stimulus.
Technieken die afgeleid zijn van inhibitorisch-leermodellen leggen
daarentegen géén nadruk op de afname van angst tijdens
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper 614148. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
