Literatuur Verdelingsvraagstukken Premaster (2019-
2020)
Artikel Pot: Rijksinstituut: maatschappelijke baten........................................................................4
Artikel Schon: Policy Controversies as Frame Conflicts..................................................................4
Artikel Stone: Equity........................................................................................................................4
Artikel Hilderink: VTV-2018 kernboodschappen.............................................................................5
College 2.............................................................................................................................................5
Artikel Janneke Allers: Bezuiningen in het licht van sociale grondrechten.....................................5
Artikel den Exter: Off-lavel geneesmiddelgebruik en de redelijkheid en billijkheid........................6
Artikel Derckx: Medische zorg aan irreguliere migranten: een status quo.....................................7
Artikel Nieuwenhuis: Het recht op gezondheidszorg.......................................................................7
Artikel Emanuel: Justice and Managed Care...................................................................................8
Artikel Hendriks: Recht op toegankelijke zorg: ook voor vreemdelingen.......................................9
Artikel Hoeksema: Het stelsel van gezondheidszorg......................................................................9
Artikel Rijken: Leve het ziekenfonds!............................................................................................10
Artikel Rumbold: Universal Health Coverage, priority setting, and the human right to health.....11
College 3...........................................................................................................................................11
Artikel Egmond: De volksgezondheid Toekomst Verkenning als infrastructuur voor evidence-
based gezondheidsbeleid.............................................................................................................11
College 4...........................................................................................................................................15
Artikel Margaret Whitehead; the concepts and principles of equity and health (WHO)..............15
Artikel Sen AK: Why health equity?..............................................................................................17
Artikel Schut en Varkevisser: Economie van de gezondheidszorg................................................18
Artikel Wenzl, Naci an Mossialos: Health policy in times of austerity: a conceptual framework for
evaluating effect of policy on efficiency and equity illustrated with examples from Europe since
2008..............................................................................................................................................19
Artikel Van de Wetering, Stolk, van Exel, Brouwer: Balancing equity and efficiency in the Dutch
basic benefits package using the principle of proportional shortfall............................................21
Artikel Busschbach, Delwel: Het pakketprincipe kosteneffectiviteit achtergrondstudie ten
behoeve van de ‘appraisal’ fase in pakketbeheer.........................................................................22
Artikel Zorginstituut Nederland; pakketadvies in de praktijk........................................................23
Artikel Tanion, Wagner, et al; Which criteria are considered in healthcare decisions?................25
College 5...........................................................................................................................................25
Artikel Hemerijck Anton: Vier kernvragen van beleid (blz 3-19)...................................................25
Artikel Commissie Medische zorg voor (dreigend) uitgeprocedeerde asielzoekers en illegale
vreemdelingen..............................................................................................................................29
1
, Artikel Grit, den Otter en Spreij: Access to Health Care for undocumented migrants: a
comparative policy Analysis of England and the Netherlands......................................................30
Artikel Erasmus MS: Daklozen sterven veel jonger dan gemiddelde bevolking.............................31
College 6...........................................................................................................................................32
Artikel Rhodes: Understanding Governance: Ten years on..........................................................32
Artikel Newton & van Deth: foundations of comparative politics, Cambridge.............................34
Artikel Dunn: Structuring Policy Problems (p71-77).....................................................................35
Artikel Dunn: A framework for policy analysis (p65-68)................................................................36
Artikel Howlett & Ramesh: Studying public policy. Policy cycles and policy subsystems..............37
College 7...........................................................................................................................................40
Artikel Smets en Nieuwkerk: therapietrouw.................................................................................40
Artikel Kaptein: Chronisch ziek-zijn...............................................................................................41
Artikel Evers: Cognities.................................................................................................................43
Artikel Andersen, Davidson en Baumeisters: improving acces to care (blz 33-42).......................44
Artikel Stronks, Polder, Klazinga: organizatie en financiering van de gezondheidszorg: een
analystisch kader (9.3 blz 324-331)...............................................................................................46
College 8...........................................................................................................................................48
Artikel Schut en Rutten: Economie van de gezondheidszorg (p295-300).....................................48
Artikel van de Ven: het beste zorgstelsel; afscheidsrede..............................................................50
Artikel Polder en Brouwer; rechtvaardige verdeling (p63-68)......................................................50
Artikel Brouwer en Polder: gereguleerde concurrentie: broodnodig (p417-422).........................51
Artikel van Baal, van Exel en Brouwer: Kosten van langer leven en de evaluatie van medische
technologie...................................................................................................................................53
Artikel Schut en Varkevisser: Economie van de gezondheidszorg (p 90-93, 104-111, 108-109 en
p118-121).....................................................................................................................................55
Artikel Baal, Brouwer, de Wit en Hoogenveen: De invloed op roken en overgewicht op
zorguitgaven (p150-155)...............................................................................................................58
College 9...........................................................................................................................................59
Artikel Mei: De nieuwe richtlijn betreffende de toepassing van de rechten van patiënten bij
grensoverschrijdende zorg...........................................................................................................59
Artikel Frischhut, Fahy. Patient mobility in times of austerity: a legal and policy analysis of the
Petru case, European Journal of Health Law................................................................................60
Artikel Schneider, Hoogenboom en Kortese: Professionele erkenning inzichtelijk gemaakt.
Maastricht: insititute for transnational and euroregional cross border cooperation and mobility
(ITEM)...........................................................................................................................................62
Artikel Vollaard: patient mobility, changing territoriality & scale in the EU’s internal market,
comparative European politics.....................................................................................................64
Artikel European Medicines Agency: the European regulatory System for Medicines (EMA)......65
2
, Artikel Broekmans, Mol: registratie van geneesmiddelen, p. 60-71.............................................66
Artikel Nederlandse mededingingsautoriteit: samenwerken en concurreren in de zorgsector. . .67
Artikel Kemp, Leijh-Smit en Schep: concentratietoezicht ACM in de ziekenhuissector................69
Artikel verLoren van Themaat en Bosch: de uitgangspunten toezicht eerstelijnszorg in een
context..........................................................................................................................................70
Artikel Heul en Cornelissen: marktoezicht in de gezondheidszorg na wijziging WMG, markt &
mededinging.................................................................................................................................71
Artikel ACM: leidraad gezamenlijke inkoop geneesmiddelen voor de medisch-specialistische zorg
......................................................................................................................................................72
College 10.........................................................................................................................................73
Artikel Beland, D: Reconsidering Policy Feedback: How policies affect politics. Administration
Society..........................................................................................................................................73
Artikel Grit, K en de Bont A: Maakbare solidariteit. De impact van overheidsbeleid op de
solidariteit van burgers.................................................................................................................75
College 11.........................................................................................................................................77
Boek Mackenbach en Stronks: Volksgezondheid en gezondheidszorg.........................................77
Artikel Wetenschappelijke raad voor het regeringsbeleid. Van verschil naar potentieel. Een
realistisch perspectief op de sociaaleconomische gezondheidsverschillen..................................81
Werkgroep 5.....................................................................................................................................83
Artikel Volkskrant: er is een medicijn voor Dirkje + Artikel op website volkskrant.......................83
Artikel Schors, Brabers, van der Jong: Solidariteit in het Nederlands zorgstelsel.........................84
Artikel Zorginstituut Nederland: pakketbeheer weesgeneesmiddelen........................................85
Artikel Largent en Pearsons: Which ORPHANS will find a home? The rule of rescue in Resource
allocation for Rare diseases..........................................................................................................87
Artikel Zallen: The many vs the Few.............................................................................................88
Artikel Schouw: stop met spierballentaal over goedkopere medicijnen NRC...............................89
Artikel Drummond en Towse: orphan drugs policies: a suitable case for treatment....................89
Artikel Maassen: Geneesmiddelenautoriteit moet vaker partypooper zijn..................................91
Artikel Brooks en Geyer: can a medical need clause help manage the growing costs of
prescription drugs in the EU.........................................................................................................91
Werkgroep 6.....................................................................................................................................93
Werkgroep 7.....................................................................................................................................94
Artikel Köhler: Eén kilo lichter......................................................................................................94
Artikel Lotterman: vakblad over gezondheid en maatschappij (p 8-11 en 15-16)........................95
Artikel Burg: Overgewicht als maatschappelijke en wetenschappelijke vraagstuk (p21-28)........96
Artikel Salas: The ineffectiveness and unintended consequences of the public health war obesity
......................................................................................................................................................97
3
,Artikel Pot: Rijksinstituut: maatschappelijke baten
Gezondheid is voor het individu en de maatschappij belangrijk. Preventie is daarom de bron van
maatschappelijke baten.
Daarnaast is de zorgsector een bedrijfstak die zowel direct, binnen de sector zelf, als indirect
via toeleveranciers en output een belangrijke bijdrage levert aan de Nederlandse economie
Cutler onderscheidt bijvoorbeeld drie fases als hij de ontwikkelingsgang van de
gezondheidszorg in ontwikkelde landen vergelijkt. In de eerste fase staat gelijke toegang tot
de zorg centraal. De daaropvolgende tweede fase wordt gekenmerkt door kostenbeheersing
omdat hoge zorguitgaven een drukkend effect op de welvaart kunnen hebben. In de derde
fase richt men zich op versterking van prikkels voor doelmatigheid.
Het rapport beschrijft maatschappelijke baten van gezondheid, preventie en zorg. Preventie en zorg/
volksgezondheid hebben invloed op de welvaart en het welbevinden.
Om keuzes te maken is de meerwaarde belangrijker dan de waarde als zodanig. Economen spreken
in dit verband over de ‘opportunity costs’. Het gaat dan om de alternatieve maatschappelijke baten
die verloren gaan omdat het geld in de zorg wordt geïnvesteerd en niet in bijvoorbeeld het onderwijs
of de infrastructuur.
Door de maatschappelijke baten in de afweging te betrekken kunnen de gezondheidsdoelen een iets
ander karakter krijgen en kunnen ook andere vormen van preventie en zorg belangrijker worden dan
eerder het geval was.
2 invalshoeken: sociaal conservatisme (eerlijk alles verdelen) en sociaal liberalisme (vrijheid om
iemands eigendom weg te doen).
Artikel Schon: Policy Controversies as Frame Conflicts
Dit artikel gaat over het framen. In het artikel worden situaties gegeven die beiden anders naar een
verhaal kijken en naar andere woorden die het verhaal maken. Ieder creëert een eigen sociale
realiteit door benoemen en framen. Je kan beiden situaties anders zien, denk een plaatjes met 2
aspecten tegelijk erin je ziet maar één situatie/plaatje per keer en je ziet ze niet tegelijk.
Framen is er om bepaalde moeilijke situaties te begrijpen.
Typen frames:
- Retorische frames: overtuigend gebruik van een verhaal en argument in beleidsdebat
- Actie frames: die beleidspraktijk informeren
Verschillende levels van frames:
- Policy/beleid Institutionele actor die het gebruikt in een specifieke beleidszaak.
- Institutionele actie meer generiek om een groot reikwijdte van problematische beleid
situaties.
- Metaculturele: vormt zowel retorische als actie frames
Policy discourse: verbale communicatie over beleidszaken
Artikel Stone: Equity
Dit artikel gaat over het verdelen van de chocolade taart hoe ga je dit goed doen?
In elke verdeling heb je 3 belangrijke factoren: de ontvangers, het item en het proces van verdelen.
Verticale equity (eigen vermogen): ongelijke behandeling van mensen in verschillende ranken
Horizontale equity (eigen vermogen): gelijke behandeling van mensen in dezelfde ranken
4
, Zie college voor 8 mogelijkheden met verdelen (ontvangers, item en proces)
Nozick benoemt dat hetgeen wat wordt verdeeld, eerlijk verworven moet zijn; end-result concept.
Dit concept houdt dat je alleen naar het eindresultaat van de verdeling kijkt en niet naar hoe de
verdeling is gekomen.
Artikel Hilderink: VTV-2018 kernboodschappen
- De vergrijzing heeft impact op de volksgezondheid en zorg
- Meer gezondheid maar ook meer ziekte; meer chronische ziekte
- De druk op ons dagelijkse leven neemt toe
- Leefstijl én leefomgeving hebben invloed op gezondheid
- Vaak opeenstapeling van gezondheids- én sociale problemen bij kwetsbare groepen
- De zorguitgaven stijgen door demografie en technologie
- De zorg verandert door technologie en veranderde rol patiënt
- Alertheid op bekende én nieuwe risico’s nodig
Alle drie de groepen (burgers, professionals en studenten) vinden de dreiging van
antibioticaresistentie een heel urgente opgave voor de toekomst. Daarnaast worden sterfte door
hart- en vaatziekten en kanker, de verdubbeling van het aantal mensen met dementie en de stijging
van de zorguitgaven als urgent gezien. Als minst urgente opgaven worden vaak ontwikkelingen op
het gebied van leefstijl en technologie genoemd.
College 2
Artikel Janneke Allers: Bezuiningen in het licht van sociale grondrechten
Conclusie: de verplichtingen die het IVESCR (Verdrag inzake Economische, Sociale en invoering van
een klachtrecht bij het Internationaal Verdrag inzake Economische, Sociale en Culturele rechten) en
het ESH meebrengen als het gaat om bezuinigingen op sociaaleconomische voorzieningen verdienen
meer aandacht.
Vroeger was er minder aandacht voor sociale rechten, maar toch blijven deze rechten moeilijk
afdwingbaar. De huidige bezuinigingen mogen deze rechten niet schenden. Vraag die centraal staat:
In hoeverre begrenzen het IVESCR, het ESH en het EVRM de ruimte van Nederland om te bezuinigen
op voorzieningen die raken aan sociale grondrechten?
Zowel de IVESCR als de ESH vindt dat er af moet worden gezien van maatregelen die afbreuk doen
aan de vervulling van de sociale rechten. Het ECSR accepteert wel dat het soms tijd kost om een
gewenste situatie te bereiken. De normen die het CESCR hanteert ter beoordeling van de
toelaatbaarheid van regressieve maatregelen zijn te vinden in diverse General Comments. Belangrijke
normen voor regressieve maatregelen:
1. De maatregel is noodzakelijk en proportioneel en dient een legitiem doel
Je moet dus bv de gevolgen goed in kaart brengen en eventuele alternatieven. Daarnaast heb
je ook minimum core obligations wat het minimumniveau aangeeft per recht; dit hangt af
van de context en kan door de tijd heen veranderen.
2. De maatregel is niet discriminerend en beschermt de rechten van kwetsbare groepen
3. Betrokkenen hebben inspraak gehad
4. Er heeft een onafhankelijke beoordeling plaatsgevonden
Deze stelt alleen het CESCR, hiermee wordt gedacht aan een beoordeling door Raad van
Stage en tweede en eerste kamer.
5. De maatregel is tijdelijk van aard
Dus een regel voor de economische crisis is puur voor die periode
5
