Samenvatting
Samenvatting Burgerlijk Recht II
Samenvatting Burgerlijk Recht II inclusief arresten en rechtsregels.
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 39 pagina's
Voorbeeld 4 van de 39 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
Samenvatting Burgerlijk Recht II 2023-2024Week 1
Misgelopen winst = positief contractsbelang. Speelt bij contracteren, doen wat je belooft, nakoming
(art. 3:296 BW). Negatief contractsbelang = schadevergoeding omdat je niet doet wat je behoorde te
doen. Speelt bij onrechtmatige daad. Vaak zal het op hetzelfde uitkomen, maar niet altijd.
Bronnen van verbintenis art. 6:1 BW: verbintenissen kunnen slechts ontstaan, indien dit uit de wet
voortvloeit.
- De wet bepaalt dat verbintenissen ontstaan; en
- Verbintenissen ontstaan door wil of gerechtvaardigd vertrouwen.
Voortvloeien: ook al staat het niet letterlijk in de wet, maar door denken met analogie zou het in het
systeem van de wet passen (HR Quint/Te Poel).
Soorten verbintenissen:
- Geven
- Niet-doen
- Doen
o Inspanningsverbintenis: nakoming indien de verbintenis strekt tot het verrichten van
een inspanning en de schuldenaar deze heeft verricht.
o Resultaatsverbintenis: er is niet aan nakoming voldaan indien een zaak geleverd moet
worden, maar dat is niet gebeurd. Het overeengekomen resultaat is niet bereikt.
Garantieverbintenis: verbintenis waarbij de schuldenaar instaat voor het
resultaat.
- Alternatief/keuze verbintenis: de inhoud staat niet meteen vast, omdat de partij met
leuzerecht eerst moet kiezen welke alternatieve prestatie wordt verricht (art. 6:17 – 6:20
BW).
- Facultatieve verbintenis: verbintenis met keuzerecht voor partijen/derden, maar vanaf het
begin staat cast welke keuze het wordt. De facultatieve prestatie treedt in de plaats indien de
partij met keuzerecht hiervoor kiest.
- Generieke verbintenis: alleen naar soort (genus) bepaalt. Nakoming door zaken van
aangeduide soort te leveren. Bij specifiek kan allen specieszaak worden geleverd.
Overeenkomst = aanbod + aanvaarding (art. 6:217 BW). Aanbod en aanvaarding zijn
rechtshandelingen, dus de wilsvertrouwensleer is van toepassing (art. 3:33 + 3:35 BW).
- Art. 6:227 BW: verbintenissen die partijen op zich nemen moeten bepaalbaar zijn.
- HR Haviltex: uitleg van overeenkomsten. Wat is het dat partijen over en weer hebben
verklaard en war voor verwachtingen hebben partijen eraan ontleend?
Benoemde contracten staan in Boek 7 BW en daar kunnen bijzondere regels staan die niet in Boek 6
BW voor algemene verbintenissen staan.
1. Wat zijn de wederzijdse rechten en plichten die partijen op zich hebben genomen? Uitleg,
kijken naar het contract en vaststellen wat is afgesproken.
2. Voldoen de kenmerken aan de overeenkomst uit Boek 7 BW? Kwalificatie.
Niet relevant of partijen de bedoeling hebben gehad om wettelijke regels van toepassing te laten zijn
eerst uitleg, dan kwalificatie.
Samenloop contractsvormen (art. 6:215 BW):
- Alle regels zoveel mogelijk naast elkaar toepassen (= cumulatie);
- Eisende partij kan kiezen op weke regels hij een beroep doet (= keuzevrijheid);
- Uitzondering: het recht eist dat een keuze wordt gemaakt (= keuzeplicht) of recht wijst een
regel aan die voorgaat (= exclusiviteit).
, Samenvatting Burgerlijk Recht II 2023-2024
Samenloop contractuele en delictuele regels, hoofdregel: je mag de voor jou gunstigste weg kiezen.
Contract en risicoaansprakelijkheid kan naast elkaar bestaan (HR Dierenarts), tenzij de wetgever
exclusiviteit heeft gewild (HR Althusius’ ladder).
Delictuele aansprakelijkheid (art. 6:162 – 6:196c BW) is in beginsel regelend recht. Dus: in een
contract tussen partijen kan aansprakelijkheid worden uitgesloten (= exoneratie), tenzij:
1. De wet anders bepaalt; of
2. Uitsluiting als algemene voorwaarde onredelijk bezwarend is of beroep erop naar
redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar is.
HR Baris/Riezenkamp: als partijen onderhandelen over een contract moeten ze tot op zekere hoogte
rekening houden met een bepaalde verplichting. Redelijkheid en billijkheid bepalen dat je de
belangen van de ander in acht moet nemen: elkaar geen loer draaien en achter de rug om met
anderen onderhandelen.
- Hoofdregel = onderhandelen verplicht tot niets. Let op! HR Baris/Riezenkamp: rekening
houden met de wederpartij. Je kan evt. voorbehouden maken (intentieovereenkomst etc.)
Contractsdwang = soms bepaalt de wet dat je een aanbod moet doen aan een ander. Privaatrecht kan
er zelf niet toe leiden, want contractsvrijheid, maar soms beslist de rechter anders. Zie HR Azivo/GGD.
HR Katwijk/Westdijk: niet alvast het werk doen voordat je daadwerkelijk een contract hebt gesloten.
HR Plas/Valburg geeft fases voor het afbreken van onderhandelingen:
1. Hoofdregel: afbreken zonder kostenvergoeding.
2. Uitzindering: afbreken met kostenvergoeding.
3. Uitzondering + 1: niet afbreken, want vertrouwen is gewekt dat de overeenkomst tot stand
komt. Breek je toch af dan vergoed je het positief contractsbelang.
Het is geen rechte lijn door de fases, dus je kan terug naar een eerdere stap (zie HR CBB/JPO).
HR NBM/Securicor: via onrechtmatige daad kan je soms positief contractsbelang vorderen (=
nakoming beloftes). Gaat over eenzijdig gewekt vertrouwen.
Ontbindende voorwaarde = contract treedt in werking, maar als de voorwaarde intreedt, kan het
contract met terugwerkende kracht worden ontbonden.
Opschortende voorwaarde = contract treedt nog niet in werking, pas als aan de voorwaarde is
voldaan.
Nietigheid = rechtshandeling mist de door partijen beoogde rechtshandeling en de wet beschermt
algemeen belang/belang van derden.
Vernietigbaar = rechtshandeling is geldig, maar een partij/de partijen kunnen haar vernietigen met
terugwerkende kracht.
- Mogelijk indien de strekking heeft om slechts een van de partijen te beschermen. Alleen de
benadeelde partij kan er een beroep op doen.
Totstandkomingsgebrek = wat fout gaat op moment van contracteren (o.a. wilsgebreken). Partijen
moeten in alle vrijheid tot hun contracteerbeslissing komen zonder: bedrog, bedreiging, misbruik van
omstandigheden en dwaling. Indien wel sprake is van een wilsgebrek, is vernietigbaarheid het gevolg.
Stappenplan bij dwaling (art. 6:228 BW)
1. Onkuiste voorstelling van zaken.
2. Over feiten en omstandigheden die ten tijde van de contractssluiting al bestaan (HR
Casinovergunning).
, Samenvatting Burgerlijk Recht II 2023-2024
3. Overeen voor de dwalende essentieel kenmerk van de overeenkomst (= de relevantie van
dwaling).
4. Causaal verbond tussen dwaling en sluiten van deze overeenkomst.
5. Voor de wederpartij is duidelijk (moet zijn) dat het voor de dwalende om een essentieel
kenmerk gaat (= kenbaarheid).
6. Vernietigingsgrond van sub a/b/c doet zich voor.
7. Dwaling blijft niet voor rekening van de dwalende vanwege de aard van de overeenkomst,
verkeersopvattingen of omstandigheden van het geval (lid 2).
Aan alle eisen voldaan, dan heeft de dwalende het recht om de overeenkomst te vernietigen.
HR Effectenlease + HR Renteswap: degene die overweegt te contracteren, is gehouden om binnen
redelijke grenzen te voorkomen dat hij onder invloed van onjuiste voorstelling van zaken contracteert,
maar in de regel mag men afgaan op de juistheid van door de wederpartij gedane mededelingen.
- Mededelingen verkoper > onderzoeksplicht koper.
Kun je wilsgebreken uitsluiten? Probleem: je weet niet wat je tekent, want je weet pas wat je most als
je daar achterkomt. Wet + HR zeggen hier niets over, maar het is onwaarschijnlijk (Droste-effect).
Voor vernietiging is niet vereist dat de dwalende persoon nadeel heeft, maar moet wel causaal
verband bewijzen (HR Renteswap). Dus: zonder onjuiste voorstelling van zaken niet (onder dezelfde
voorwaarden) gecontracteerd betekent vernietigen.
- Art. 3:53 BW: terugwerkende kracht.
- HR Vano: als je vernietigt is het contract weg en kan je geen beroep doen op
garantieclausules uit het contract.
- Door vernietiging wordt onverschuldigde betaling (art. 6:203 e.v. BW) geactiveerd, indien al is
gepresteerd. Dit is gericht op ongedaanmaking van het reeds presteerde.
- Eenzijdig gerichte rechtshandeling (art. 3:50 lid 1 + 3:51 lid 2 BW) en geschiedt door de
rechter of d.m.v. een buitengerechtelijke verklaring (art. 3:49 + 3:50 lid 2 + 3:51 BW).
- Verjaringstermijn = 3 jaar (art. 3:52 BW). Je kan niet langer ongedaanmaking vorderen
(verjaring, art. 3:309 BW). Ook na verjaring kan de vernietigingsgrond als verweer worden
aangevoerd (art. 3:51 lid 3 BW).
Regels voor wilsgebreken zijn alleen gericht op vernietiging + ongedaanmaking. Bedrog/dwaling
leiden tot vernietiging en dat tot ongedaanmaking uit onverschuldigde betaling. Voor
schadevergoeding is een andere wettelijke grondslag nodig. Het contract niet, want dat is vernietigd.
Kijk goed naar de feiten, past daar onrechtmatige daad op?
- Bedrog = onrechtmatige daad. Na vernietiging is er geen overeenkomst (HR Vano). De
bedrogene in positie brengen als wanneer er geen bedrog was. Bedrogene kan niet vorderen
dat hij in situatie zou worden gebracht waarin hij zou zijn geweest als de leugens waarheid
zouden zijn geweest. Als hij dat wil moet hij niet vernietigen maar nakoming vorderen.
- Dwaling = soms onrechtmatige daad. Vereisten: bewijs dat de wederpartij wist/behoorde te
weren van de werkelijke feiten + kenbaarheid dat het voor de dwalende om een essentieel
kenmerk ging + verwijtbaar achterhouden essentiële informatie/bewust onjuiste informatie
geven (HR Cattier/Waanders).
Precontractuele verhouding = bijzondere rechtsverhouding door redelijkheid en billijkheid beheerst
(HR Baris/Riezenkamp) art. 6:228 BW: men mag de ander geen onjuiste informatie geven en als
men betere informatie heeft dan de wederpartij, moet men die informatie soms delen. Ratio: men
moet in vrijheid kunnen overwegen en een contractsbeslissing nemen, daarom moet de wederpartij
goede informatie geven over inherente risico’s. Soms gaat recht verder en geeft een partij een
bijzondere precontractuele zorgplicht om bijv. onderzoek te doen naar de draagplicht of
, Samenvatting Burgerlijk Recht II 2023-2024
waarschuwen voor inherente risico’s. Schending precontractuele zorgplicht = onrechtmatige daad,
dus schadevergoeding.
- Voorbeeld: banken hebben meer kennis dan gewone burgers.
Week 2
HR Paalman/Lampenier gaat over franchiseovereenkomsten (= huren van een verkeerformule).
Art 6:230 BW geeft alternatief voor vernietiging o.g.v. dwaling, namelijk: de overeenkomst aanpassen.
- Ingangsvereiste: vernietiging o.g.v. art. 6:228 BW is mogelijk.
Aanpassing moet nadeel wegnemen dat de dwalende kennelijk heeft als hij ongewijzigd aan het
contract is gebonden.
Art. 3:39 BW: wettelijk vormvoorschrift met dwingend karakter. Onjuiste vorm = nietig. Vaak geldt
een schriftelijkheidseis ter bescherming van sociaaleconomisch zwakkere partijen tegen bewijsnood.
Huur en arbeid hoef je niet per se schriftelijk aan te gaan.
Strijd met de wet varianten:
1. Wetsbepaling verbiedt totstandkoming rechtshandeling of opnemen bepaald beding en
bepaalt zelf wat het rechtsgevolg is.
o Bijv. art. 6 mededingingswet of art. 6:109 lid 3 BW.
2. Wetsbepaling verbiedt totstandkoming rechtshandeling, maar bepaalt niet het
privaatrechtelijke gevolg.
o Bijv. art. 7:463 BW.
o Leidt tot nietigheid, tenzij wetgever vernietigbaarheid heeft beoogd of helemaal geen
nulliteit geeft beoogd. Toepassen art. 3:40 kid 2 + 3 BW, eisen:
Wet in formele zin (ruime opvatting);
Wet moet verrichten rechtshandeling/sluiten overeenkomst verbieden;
Wet moet de bedoeling hebben dat een civielrechtelijke nietigheidssanctie
volgt (lid 3); en
Lid 2 bepaalt of de sanctie nietigheid/vernietiging is.
3. Wetsbepaling verbiedt niet totstandkoming zelf of beding in de overeenkomst, naar wel de
handelingen waartoe partijen zich verplichten (inhoud: orestaties waartoe partijen zijn
gehouden) of handelingen die voorzienbaat het gevolg zullen zijn van uitvoering (strekking)
komen in strijd met het wettelijk verbod.
o Bijv. art. 6:51 Wet luchtvaart.
o Inhoud en strekking in beginsel niet art. 3:40 lid 2 BW, maar lid 1. Door wet verboden
prestatie is niet sluiten, maar de inhoud is verboden. Lid 2 ziet daar niet op, maar lid
1 ook niet altijd. Inhoud moet in strijd zijn met openbare orde of goede zeden, dat is
niet snel het geval. Relevante factoren, HR Esmilo/Mediq:
Welke belangen worden beschermd door de geschonden regel?
Zijn dat fundamentele belangen?
Wisten partijen of behoorde zij te weten dat bij uitvoering de wet werd
overtreden?
o HR Wav: uitwerking. Om te oordelen of het beding nietig is o.g.v. inhoud/strekking in
strijd met openbare orde, moet sprake zijn van strijd met fundamentele beginselen
van de rechtsorde of algemene belangen van fundamentele aard.
Temporele beperking nietigheid o.g.v. art. 3:40 BW:
- De vraag of overeenkomst/beding nietig is, niet worden beantwoord naar de situatie op het
tijdstip van verrichten van de rechtshandeling (HR Wav).
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper janiquebax2001. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €25,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 51683 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen