Samenvatting Literatuur Nieuwe Media en Communicatie
Week 1 Sociale consequenties van digitale media
H1: New forms of personal connection - Baym
Kernvraagstuk van Baym: wat zijn de consequenties van digitale media voor persoonlijke
relaties? Doel van Baym: mensen kritisch laten nadenken over rollen die digitale media
hebben voor persoonlijke relaties. De impact van technologie op hoe we de wereld zien,
onze relaties en onszelf. Social shaping kader: Belang van aandacht voor de specificiteit van
de nieuwe mediavorm. We moeten niet het internet bestuderen, maar ons richten op de
unieke eigenschappen van de ontelbare digitale media objecten.
Nieuwe vormen van persoonlijke connectie zijn ontstaan door de snelle technologische
ontwikkelingen in het digitale tijdperk. Je bent niet meer beperkt tot face-to-face
communicatie. Deze ontwikkelingen hebben geleid tot een toename van
communicatiemiddelen, zoals e-mail, mobiele telefoons, sms, chat, sociale netwerken en
meer
We leven in een tijdperk van snelle technologische transformaties → Wanneer er nieuwe
communicatiemiddelen ontstaan reageren mensen vaak op 2 manieren:
- Zorgen: communicatie tussen mensen wordt oppervlakkig en dat gemedieerde
interactie persoonlijke relaties bedreigt
- Mogelijkheden: mensen kunnen meer in contact komen, sterkere en diversere
relaties
Digitale media veranderen de aard van sociale connecties, en na verloop van tijd worden
deze media als vanzelfsprekend beschouwd
De scheiding van fysieke aanwezigheid en communicatie via digitale media leidt tot vragen
over identiteit en authenticiteit. Er is sprake van een "challenge of absent presence" waarbij
men fysiek aanwezig kan zijn, maar mentaal elders
Het fundamentele doel van communicatietechnologieën: mensen moeten in staat zijn
berichten uit te wisselen zonder naast elkaar te staan. Door middel van deze nieuwe media
kunnen we anderen op strategische wijze benaderen, maar ook andersom. We zijn onze
autonomie deels kwijtgeraakt, omdat we nu altijd te bereiken zijn. Digitale media bieden
meer controle over sociale interacties, maar creëren ook nieuwe vormen van toezicht en
beperkingen
De grenzen tussen massa- en persoonlijke communicatie vervagen door het gebruik van
sociale media. Het publieke en private domein vervagen, en er is verwarring over wat
virtueel en wat echt is. Het boek richt zich op hoe mensen digitale media integreren in hun
dagelijkse praktijken.
,Er zijn 7 kernconcepten die kunnen worden gebruikt om meer te begrijpen over de
overeenkomsten en verschillen tussen face-to-face communicatie en gemedieerde
interactie, als ook over de variatie tussen de verschillende soorten digitale interacties:
- Interactivity: sociale interactiviteit (de mogelijkheid van een medium voor sociale
interactie tussen groepen of individuen), technische interactiviteit (gebruikers hebben
invloed op het medium) en tekstuele interactiviteit
- Temporal structure: onderscheid tussen synchrone communicatie (directe
berichten, facetime, etc.) en asynchrone communicatie (er zit tijdsvertraging tussen
de berichten)
- Social cues/signalen: De hoeveelheid contextuele, visuele en auditieve cues die
een medium biedt → cues zijn belangrijk voor het interpreteren van boodschappen
en het creëren van een sociale context waarin berichten waardevol zijn
- Storage/opslag: het kunnen opslaan van berichten voor langere tijd
- Replicability/reproduceerbaarheid: de mogelijkheid van het maken van kopieën
van berichten
- Reach/bereik: media kunnen variëren in het publiek dat ze bereiken of ondersteunen
- Mobility: media kunnen variëren in hoeverre ze verplaatsbaar/draagbaar zijn.
De combinatie van deze kenmerken maakt face-to-face communicatie bijzonder, met een
volledig spectrum van signalen, onmogelijkheid tot replicatie, en de noodzaak van fysieke
aanwezigheid. In tegenstelling, kunnen sommige vormen van gemedieerde communicatie
asynchroon zijn en daardoor een potentieel lagere connectie ervaren. Andere media zoals
videochat bieden wel veel cues, maar missen andere vormen van intimiteit zoals aanraking.
Er is een historisch overzicht van de ontwikkeling van het internet gegeven en hoe het zich
heeft ontwikkeld van een militair project naar een middel voor persoonlijke communicatie.
- Het tekstuele internet: Vroege vormen van communicatie zoals email, Talk, IRC, en
mailinglijsten. Het internet was niet gemaakt als persoonlijk communicatiemedium
- Usenet nieuwsgroepen: Asynchrone topic-gebaseerde discussie forums
- MUDs (Multi-User Domains): Vroege online role-playing games
- Het World Wide Web: De ontwikkeling van multimedia communicatie met web
boards, blogs, en wikis (jaren 90)
- Web 2.0’, wat gekenmerkt wordt doordat de inhoud van de gebruikers komt. De
verandering van het eerdere internet naar het Web en de mobiele telefoon kan ook
gezien worden als de opkomst van platforms en ook wel apps. (2000)
- Sociale netwerk sites (SNSs): Platformen zoals Facebook en YouTube, die
gebruikers in staat stellen om hun eigen content te delen
Face-to-face communicatie is bijvoorbeeld: interactief, synchroon, veel sociale cues
bevattend, niet op te slaan, reproduceerbaar, een klein bereik hebbend en mobiel.
Het gebruik van de verschillende tools voor verschillende populaties heeft in verschillende
contexten in verschillende tijden een andere betekenis.
De opkomst van platforms en apps, aangedreven door de menselijke drang naar connectie,
hebben geleid tot commercialisering van persoonlijke connecties. Het is belangrijk om naar
nieuwe media niet als een geheel te kijken, omdat elk medium unieke mogelijkheden en
beperkingen heeft. We leven in een "polymedia" omgeving waar media elkaar beïnvloeden.
De geschiedenis van online media is ook een verhaal van veranderende gebruikers. Het
internet was in het begin alleen toegankelijk voor degenen die het ontwikkelden, en later
wetenschappers en studenten. De digitale kloof blijft een probleem, waarbij bepaalde
bevolkingsgroepen meer toegang en vaardigheden hebben dan andere.
, H2: Making new media make sense - Baym
Hoe mensen reageren op nieuwe technologieën en hoe deze persoonlijke connecties
beïnvloeden, is gebaseerd op de mogelijke risico’s, de voordelen en waarvoor het gebruikt
kan worden.
Bij de introductie van nieuwe media ontstaan er direct vragen over het nut, de risico's en
voordelen. Deze media roepen vaak culturele angsten op, vooral door hun interactieve aard
en het ontbreken van sociale signalen. De continue interactie die digitale media vaak
stimuleren, leidt tot bezorgdheid, net als de mogelijkheid om informatie op te slaan en te
kopiëren, wat vragen over misbruik oproept. Daarnaast roept de mobiliteit van nieuwe media
zorgen op over privacy en de scheiding tussen publieke en privé-interacties.
Sociale krachten beïnvloeden hoe we nieuwe technologieën begrijpen en gebruiken, en
deze technologieën spelen een rol in onze dagelijkse gesprekken en in de media. Populaire
films fungeren hierbij als referentiepunten om online fenomenen te interpreteren. Onze
communicatie over technologie weerspiegelt onszelf en de samenleving, en is tegelijkertijd
productief: het creëert nieuwe betekenissen, toepassingen en zelfs nieuwe technologieën.
3 Theoretische perspectieven op technologie en samenleving
Er zijn verschillende theoretische kaders om de relatie tussen technologie en samenleving te
begrijpen.
Technological determinism
Een technologie wordt gezien als een externe agent die de maatschappij beïnvloedt en
verandert. Mensen worden ook wel gebruikt door een technologie, in plaats van dat zij het
gebruiken. Hoe meer je gebruikmaakt van een technologie, hoe meer het gebruikmaakt van
jou en hoe meer je er door wordt beïnvloed.
Een milde vorm hiervan is media choice, waarbij mensen wel zelf rationeel kiezen welke
media ze gebruiken voor welke doeleinden. Hierbij gebeurt verandering op individueel
niveau i.p.v. op sociaal niveau. Hierbij kunnen mensen technologische beïnvloeding
vermijden door bepaalde technologieën niet te gebruiken.
Reactie vanuit deze theorie op nieuwe technologieën:
- Utopie: de wereld wordt verbeterd door technologie en het zijn natuurlijke
veranderingen
- Dystopie: we verliezen de controle, worden afhankelijk en kunnen het niet meer
stoppen. Het idee dat technologie ons "dommer" maakt is een voorbeeld
Technologisch deterministen van digitale media focussen vaak op de ‘authentiekheid’ van
een identiteit en het welzijn van ‘echte’ relaties. De utopische retorica benadrukken de
positieve aspecten: onze echte zelf wordt vrijgemaakt, offline relaties worden versterkt en
nieuwe ontstaan online. De dystopische retorica benadrukken bedrog, tribalisme en
verschillen tussen sociale klassen. Ze zijn bang dat communicatietechnologieën ons
scheiden. Ze wijzen ons naar de diepliggende behoefte van vertrouwen, ons verbinden met,
en onszelf beschermen tegen onszelf en anderen.
