Deze samenvatting is gemaakt voor het vak fundamenten van de psychologie van de minor Inleiding Toegepaste psychologie. Alle kernbegrippen zijn erin verwerkt met behulp van het boek Fundamenten van de psychologie. Ik heb met deze samenvatting een 8,7 gehaald
Lesweek 1 (H1)
Een defintitie van de psychologie
Wat is psychologie
Is een wetenschap waarbij het gedrag wordt bestudeerd en waarbij die
gedragsevidenties wordt gebruikt om interne processen te begrijpen die aan het
gedrag ten grondslag zitten. Bij mensen!!! Door systematische observatie van
meetbare kenmerken, zoals gedrag. Observeerbaar is een relatief begrip. Wat nu
niet zichtbaar is, kan het later wel worden.
Wetenschappelijke revolutie
In de 16de-17de eeuw kreeg men, vergeleken met daarvoor, de overtuiging dat
ware kennis is gebaseerd op systemische observatie en actief ingrijpen in de
wereld
Copernicaanse revolutie
Copernicus die stelde dat de aarde rond de zon draaide, werd onderbouwd door
Galilei later in de eeuw
Evolutietheorie
Levende wezens waren het resultaat van een aanpassingsproces aan
veranderede omstandigheden
Ontstaan van de psychologie
Filosofische stromingen
- Dualisme: Dat de geest en het lichaam onafhankelijk van elkaar zijn,
waarbij de geest verantwoordelijk is voor het denken en het lichaam voor
fysieke handelingen
- Rationalisme: Dat de waarheid over de wereld ontdekt kan worden door
logisch denken, onafhankelijk van zintuiglijke waarneming
- Nativisme: dat stelt dat bepaalde kennis of ideeën aangeboren zijn.
- Empirisme: Een beweging tegen het rationalisme/nativisme en benadrukt
dat alle kennis uit ervaring komt.
Implicaties (gevolg) evolutieleer voor de psychologie
Omdat mensen geëvolueerd waren uit dieren:
- Kon hun gedrag worden bestudeerd, zoals men diergedrag bestudeerde
- Was het zinvol om gelijkenissen en verschillen te onderzoeken tussen
diergedrag en menselijk gedrag
Introspectie
Kijken naar het eigen bewustzijn van binnenuit denken over eigen psychisch
functioneren
Stromingen binnen de psychologie
- Structuralisme: een stroming die op basis van introspectie de structuur van
het bewustzijn probeerde te ontdekken. Het bewustzijn stond hier centraal.
Richt zich op het analyseren van de basiscomponenten van de menselijke ervaring, zoals
sensaties, gevoelens en gedachten, door introspectie. Het doel was om de structuur van de
geest te ontrafelen.
, - Functionalisme: een stroming die zich richtte op de functie en het doel van
het bewustzijn en gedrag. Is ontstaan als reactie op het structuralisme. Het richt zich
op de functie van mentale processen en gedrag, en hoe deze helpen bij het aanpassen aan
de omgeving.
- Behaviorisme: een stroming waarbij men het standpunt maakt dat enkel
observeerbaar of meetbaar gedrag het onderwerp kan vormen van
psychologie. Ze zagen weinig in het bestuderen van de geest via
introspectie, maar veel in de bestudering van gedrag. Introspectie was te
subjectief terwijl observatie van gedrag objectievere resultaten gaf. Pavlov
en Klassieke conditionering.
Behaviorisme wordt ook vaak omschreven als S-R-psychologie: een
stimulus lokt een respons uit
- Positivisme: Dit was een beweging die beweerde dat de
natuurwetenschappen de beste manier was om de wereld te begrijpen en
kennis te genereren. Een belangrijk aspect was om duidelijk te maken wat
de wetenschappelijke methode precies inhield.
- Psychoanalyse (Freud): Volgens deze theorie waren het bewustzijn en het
gedrag slechtst zeer oppervlakkige fenomenen en lag de ware oorsprong
van het ontstaan van persoonlijkheidsverschillen en mentale stoornissen
bij onbewuste krachten.
Operationele definitie
Een specifieke, meetbare en verifieerbare beschrijving van een concept of
variabele binnen een proces of studie. Bv een rat heeft 24 uur niks gegeten ipv
een rat heeft niet gegeten.
Hermeneutiek
Onderzoekt die rol en houdt zich bezig met de interpretatie, oftewel de manier
waarop we teksten begrijpen, opvatten of betekenis geven
De moderne psychologie
Cognitieve psychologie
De overtuiging dat men menselijk gedrag niet kon begrijpen en voorspellen
zonder beroep te doen op informatieverwerkende (cognitieve) processen die zich
in de hersenen afspelen. Deze onderzoekers maakten gebruik van observatie en
niet van introspectie
Biopsychosociaal model
Al het functioneren van de mens is het gevolg van biologische,
psychische (cognitieve) en sociale invloeden
Psychologisering
Is in afgelopen jaren erg toegenomen. Dit houdt in dat men zichzelf
en hun relaties met anderen steeds meer gaat zien vanuit een
psychologisch perspectief
Stereotype
Is een verzameling van simplistische en sterk veralgemenende opvattingen
over een groep van mensen, die niet op persoonlijke ervaringen gebaseerd zijn
en meestal een negatieve ondertoon hebben.
Verschillende psychologische perspectieven
, - Biologisch: zoekt de oorzaken van het gedrag in lichamelijke processen als
hersenfunctie en genetica
- Cognitief: nadruk mentale processen, zoals leren, geheugen, perceptie,
deken/informatieverwerking
- Behavioristisch: wetenschap zijn van observeerbaar gedrag, en niet van
mentale processen
- Whole-person: het mens-als-geheel perspectief; menselijke groei
- Ontwikkeling: verandering in psychologisch functioneren tijdens het leven,
erfelijkheid en omgeving.
- Sociocultureel: sociale invloeden op gedrag en mentale processen
(groepsprocessen/culturele verschillen)
Fobie aangeboren of aangeleerd?
Groot deel is aangeleerd (70-90%)
Bijvoorbeeld angst voor spinnen, van nature hebben we een vluchtinstinct
Wat ‘bewijst’ de studie naar agressie; wat is de algemene conclusie voor
de psychologie hieruit?
De studie naar agressie bewijst dat dit gedrag wordt beïnvloed door zowel sociale
als biologische factoren. De algemene conclusie is dat agressie niet volledig
genetisch is bepaald, maar dat het ook wordt beïnvloed door omgevingsfactoren
(sociale interacties, cognitieve percepties en leerprocessen)
Nature and nurture debat
Deze discussie gaat over de vraag in hoeverre ons gedrag, onze persoonlijkheid
en onze eigenschappen worden bepaald door aangeboren genetische factoren
(nature) of door invloeden vanuit onze omgeving en ervaringen (nurture).
Verschil tussen behaviorisme en cognitieve psychologie
Het behaviorisme richt zich op het gedrag wat iemand uit en wordt er niet gekeken naar de interne
mentale processen die zich afspelen in de hersenen. De cognitieve psychologie richt zich juist op de
interne mentale processen, wat gebeurt er met de informatieverwerking.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper maartjebartels. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,66. Je zit daarna nergens aan vast.
