Samenvatting
Samenvatting literatuur personen- en familierecht
- Instelling
- Universiteit Leiden (UL)
Alle verplichte literatuur uitgewerkt, excl. arresten.
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 31 pagina's
Voorbeeld 4 van de 31 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
Samenvatting literatuur PFRHoofdstuk 1: Inleiding
Personenrecht: de regels betreffende de rechtspositie van personen als zodanig
Familierecht: de rechtsverhoudingen die uit samenlevingsvormen en die uit afstamming
voortvloeien
Hoofdstuk 2: De algemene bepalingen
Personen of rechtssubjecten worden onderscheiden in natuurlijke personen en
rechtspersonen. Ieder in Nederland is vrij, ongeacht nationaliteit. Elk persoon is gelijkelijk
rechtsbevoegd. Een persoon is altijd rechtssubject en nooit rechtsobject.
Het begin en einde van rechtspersoonlijkheid
Met de geboorte start rechtspersoonlijkheid. Dit kent een uitzondering: een kind waarvan de
vrouw nog zwanger is, wordt als reeds geboren aangemerkt wanneer zijn belang dit vordert.
De persoonlijkheid eindigt met de dood. Rechten en plichten gaan dan over op de
rechtsopvolger.
Bloed- en aanverwantschap; familie- en gezinsleven
Bloedverwantschap is de betrekking tussen personen die van elkaar afstammen of een
gemeenschappelijke stamvader hebben. Een juridisch bloedverwantschap duidt op een
rechtsverhouding tussen de bloedverwanten. De rechtsverhouding wordt aangeduid door de
term ‘familierechtelijke betrekking’.
Bloedverwantschap is gebaseerd op geboorten, aanverwantschap berust op het huwelijk of
GP. De graad van bloedverwantschap is gelijk aan die van aanverwantschap.
Het hebben van family life heeft meer betekenis gekregen, dit valt soms samen met
bloedverwantschap. Family life is van belang voor de vraag of er familierechtelijke
betrekkingen zijn en verplichtingen bestaan. Family life staat voor nauwe betrekkingen
tussen personen.
Biologisch ouderschap is niet voldoende om family life aan te tonen, de intentie om familie0
en gezinsleven te hebben is wel voldoende. Als ‘family life’ niet is uitgesloten, maar ook niet
zeker is, zijn de gewenste persoonlijk betrekkingen van belang.
Family life kan door latere gebeurtenissen worden afgebroken.
Het Marckx-arrest; positieve verplichtingen
Het eerbiedigen van het familie- en gezinsleven levert voor de Staat ook positieve
verplichtingen op. Bijv. de Staat moet ervoor zorgen dat er in het nationale recht
waarborgen bestaan die een integratie van het kind en zijn familie vanaf de geboorte
mogelijk doet zijn.
Dit arrest was de eerste stap naar de erkenning van familie- en gezinsleven buiten de in de
wet geregelde rechtsfiguren.
,Hoofdstuk 5: De woonplaats
De woonplaats de plaats waar een persoon geacht wordt steeds tegenwoordig te zijn, ook
bij feitelijke afwezigheid. Men is hier dus bereikbaar.
1. De eigenlijke woonplaats:
a. De zelfstandige woonplaats
Dit is het vaste adres van iemand, ook wel ‘woonstede’ genoemd. Hier is een
zekere bestendigheid vereist. Wanneer iemand geen woonstede heeft, dan
geldt de werkelijke verblijfplaats.
b. De afhankelijke woonplaats
De woonplaats van een handelingsonbekwame is bij zijn wettelijk
vertegenwoordiger, ook wanneer de handelingsonbekwame elders zijn vaste
adres heeft.
2. De gekozen woonplaats:
a. De vrijwillig gekozen woonplaats
De woonplaats anders dan de werkelijke woonplaats, hiervoor gelden
voorwaarden; een schriftelijk of langs elektronische weg aangegane
overeenkomst, voor een of meer bepaalde rechtshandelingen of
rechtsbetrekkingen en een redelijk belang. De gekozen woonplaats kan van
belang zijn voor de bevoegdheid van de rechter.
b. De noodzakelijk gekozen woonplaats
Men is verplicht tot het hebben van een woonplaats. De wet wijst een
woonplaats aan.
Hoofdstuk 6: De burgerlijke stand
De aktes in de burgerlijke stand hebben een belangrijke bewijsrechtelijke functie. Iedere
gemeente heeft 4 registers; geboorten, huwelijken, geregistreerd partnerschappen en
overlijden. Een ambtenaar van de burgerlijke stand mag geen onderscheid maken in
behandeling van personen, tenzij dit op basis van de wet is. personen met
gewetensbezwaren kunnen niet benoemd worden.
Het register van de burgerlijke stand zijn anders dan de basisregistratie personen.
De geboorteakte
De akte wordt opgemaakt door de ambtenaar van de gemeente waar het kind geboren
wordt of, in het geval van een vondeling, gevonden worden. indien er gegevens onbekend
zijn, wordt dit door het OM aangevuld. De geboortemoeder is bevoegd aangifte te doen, de
verplichting rust echter op de tweede juridische ouder. De termijn bedraagt 3 dagen,
gebeurt dit niet gaat het OM vervolgen. Bij de aangifte kan eventueel een verklaring van een
arts of verloskundige worden gevraagd. De ambtenaar is vervolgens verplicht een bewijs van
leven te verschaffen.
De overlijdensakte
De akte wordt opgemaakt door de ambtenaar van de gemeente waar de persoon overlijdt.
Eenieder die uit eigen wetenschap kennis draagt van het overlijden, is bevoegd dit aan te
geven. Niemand is hiertoe verplicht. indien een kind levenloos geboren wordt, wordt de
geboorteakte aangevuld met de toevoeging (levenloos). Vervolgens kan het in het
,overlijdensregister worden opgenomen. Indien het kind levend geboren wordt en overlijdt
voor de aangifte, dan wordt er zowel een akte van geboorte als overlijden opgemaakt. Dit
verschil (levenloos ter wereld komen of snel overlijden) kan van belang zijn voor het
erfrecht.
Latere vermeldingen
Latere vermeldingen kunnen worden opgenomen in een authentieke akte, rechterlijke
uitspraak of een koninklijk besluit. De ambtenaar voegt dit vervolgens toe aan het passende
register. Er geldt een gesloten systeem van latere vermelding; het zijn limitatieve
mogelijkheden.
- Geboorteakte: vermeldingen die de persoon of zijn afstamming betreffen
- Huwelijksakte/ GP-akte: vermeldingen die het huwelijk/ GP betreffen
Gerechtelijke uitspraken worden pas ingeschreven nadat ze in kracht van gewijsde
zijn gegaan. De ambtenaar is lijdelijk en wacht dus de rechterlijke uitspraken af.
Ook uit buitenlandse akten en uitspraken kunnen vermeldingen voortvloeien. Indien deze
akten/ uitspraken naar het recht geldig zijn gedaan en indien zij eenzelfde uitwerking
hebben als de Nederlandse akten of uitspraken, dan worden zij toegevoegd aan de
Nederlandse burgerlijke stand. De ambtenaar weigert inschrijving bij strijdigheid met de
openbare orde. Voor buitenlandse akten kan om een verklaring van recht verzocht worden
bij de rechter.
Een akte van inschrijving stelt de ambtenaar op in het geval van bijv. echtscheiding en er
gehuwd is in het buitenland. Door de inschrijving is er sprake van een echtscheiding.
Een akte opgesteld door een daartoe bestemde ambtenaar is een authentieke akte,
hiervoor gelden bewijsregels:
1. De verklaring van de ambtenaar levert dwingend bewijs op tegen eenieder
2. De partijverklaring levert dwingend bewijs op tegen degene die de verklaring heeft
afgelegd.
3. Tegenbewijs, zowel tegen de ambtenaarsverklaring als tegen de partijverklaring, is
door alle middelen toegestaan
4. De bewijskracht van de akte ligt in het origineel
Ook een akte van de ambtenaar van de burgerlijke stand is een authentieke akte, hier
gelden gedeeltelijk afwijkende regels voor:
- Ten aanzien van bepaalde gegevens leveren de geboorteakte en de overlijdensakte
dwingend bewijs op tegen eenieder, ook als dit partijverklaringen zijn.
de geboorte- en overlijdensakte zijn geen uitsluitend bewijs
- Authentieke afschriften of uittreksels hebben in beginsel dezelfde bewijskracht als de
originele akte.
Weigering een akte op te maken
a. De wettelijk vereiste stukken kunnen niet worden getoond
ontbreken verplichte verklaringen
b. Hij vindt de overgelegde stukken ongenoegzaam
bijv. geen geldige buitenlandse akte
, c. Er is sprake van strijd met de Nederlandse openbare orde
bijv. bigamie
Tegen een weigering kan in beroep worden gegaan bij de rechtbank.
Aanvulling en wijziging van de registers
Na het opmaken van de akte kan de ambtenaar deze niet eigenmachtig wijzigen. De
rechtbank of het OM kunnen wel een verbetering of een aanvulling aanbrengen. Een
aanvulling leidt tot een nieuwe akte, een verbetering of doorhaling gebeurt met de huidige
akte.
Duidelijke schrijf- en spelfouten kunnen door de ambtenaar worden aangepast. Dit geldt ook
voor kennelijke misslagen. Hier is rechterlijke tussenkomst dus niet vereist.
Wijziging van het geslacht in de geboorteakte
In het geval van genderdysforie kan het geslacht worden gewijzigd. Hiervoor gelden
voorwaarden:
a. Aangifte bij de ambtenaar met kennisgeving van de gewenste geslachtsverandering
b. De persoon is ten minste 16 jaar oud
c. Verklaring van een deskundige
Inhoudend:
o Degene die de aangifte doet de overtuiging heeft tot het andere geslacht te
behoren
o Het aan de deskundige duidelijk is geworden dat deze persoon de voorlichting
over de reikwijdte en de betekenis van de wijziging van het geslacht in de
geboorteakte heeft begrepen
o Deze persoon de wijziging van het geslacht in de geboorteakte blijft wensen
Wanneer hieraan is voldaan, voegt de ambtenaar dit toe aan de geboorteakte eventueel met
een wijziging van de voornaam van de betrokkene. Een latere wijziging is mogelijk, indien er
aan de voorwaarden wordt voldaan.
Gevolgen wijziging van het geslacht in de geboorteakte; art. 1:28c BW
a. De bestaande familierechtelijke betrekkingen en de rechten die daarmee
samenhangen veranderen niet
b. Als de betrokken persoon als vrouw stond vermeld in de geboorteakte en nu
als man is vermeld, en hij baart een kind, is deze betrokkene voor het
afstammingsrecht nog steeds de moeder van het kind
c. Als de betrokken persoon als man stond vermeld in de geboorteakte en nu als
vrouw is vermeld en zij verwekt een kind bij een andere vrouw of stemt in
met de daad die de verwekking van het kind tot gevolg kan hebben gehad,
kan zij het kind erkennen of op eenvoudige wijze adopteren
Hoofdstuk 11: Afstamming en adoptie
Er zijn twee soorten moeders; de biologische moeder uit wie het kind is geboren en de
sociale moeder met wie de geboortemoeder gehuwd was ten tijde van de geboorte. Deze
twee soorten hebben een belangrijk verschil. De geboortemoeder kan het moederschap niet
ontkennen, dit staat vast. De duomoeder kan het moederschap ontkennen en een eventuele
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper michelleoort. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 55628 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen