Dit document bevat een uitgebreide samenvatting van alle hoorcolleges en werkgroepen van het vak OPII Inhoudsanalyse. Daarnaast bevat deze samenvatting een duidelijke uitleg van alle stappen die je moet uitvoeren voor de individuele- en groepsopdracht. Na het leren van deze samenvatting zul je een ...
Samenvatting Inhoudsanalyse
Week 1
Hoorcollege 1
Inhoudsanalyse = een onderzoeksmethode waarmee kenmerken van
geregistreerde inhoud van communicatie worden geanalyseerd
→ Meerdere dimensies van inhoud die onderzocht kunnen worden
- Geschreven inhoud (tekst)
- Verbaal (audio)
- Visueel (video)
Deze cursus → kwantitatieve analyse van kenmerken van inhoud van
mediaboodschappen
Kwantitatief = analyseren op systematische, objectieve en repliceerbare manier
- Systematisch = elke keer zelfde manier met dezelfde regels
- Objectief = eigen mening, en normen en waarden achterlaten
- Repliceerbaar = als het transparant is kan het makkelijk herhaald worden
Verschillende vormen van inhoud:
Manifest = direct observeerbaar, objectiever (VB: geslacht)
Latent = niet direct observeerbaar, vereist meer interpretatie, subjectiever (VB:
motivatie van een persoon)
Grondleggers van kwantitatieve inhoudsanalyse → BOK
- Bernard Berelson
- Ole Holsti
- Klaus Krippendorff
Wat is inhoudsanalyse? → enorme variatie van mogelijke onderwerpen
- Representatie (= etniciteit, minderheden, vrouwen, politiek)
- Nieuws over gezondheid
- Inhoud voor kinderen
- Social media
- Gevaarlijke inhoud
- Organisaties
,Waarom inhoudsanalyse? → 4 argumenten
1. Inhoudsanalyse is fundamenteel voor theorievorming in de
Communicatiewetenschap
→ Inhoud staat centraal binnen het communicatieprocessen
Oorzaak van – én voorwaarde voor – media-effecten
Uitkomst van kenmerken van – en rondom – mediaproducten
VB: Als mensen bang zijn door het zien van veel geweld in de media (oorzaak), mate
van geweld in media is dan een verklaring voor angst die mensen hebben (uitkomst)
= media-effect
→ Maakt het mogelijk om relaties te toetsen door het hele communicatieproces heen
2. Inhoudsanalyse kan het ontwerp van onderzoek naar media-effecten sterker
maken
→ Data inhoudsanalyse kan gekoppeld worden aan data enquête om media-
effecten te verklaren
- Media-inhoud = onafhankelijke variabele in onderzoeken over media-impact
- Betere meting dan surveyvragen → inhoud kun je objectief meten
- Inhoud meten = media-impact duiden, niet meten = speculeren
→ Media-inhoud kan dienen als (representatief) stimulusmateriaal in experiment
- Verhoogt de ecologische validiteit van een experiment (= experiment wordt
realistischer)
3. Inhoudsanalyse biedt inzicht in – en roept normatieve vragen op over – onze
gemedieerde realiteit
→ Inhoudsanalyse roept vragen op over de rol van de media
- Hoe compleet, accuraat en realistisch is het beeld dat de media ons brengen over
de realiteit? → Media performance (= doen de media het goed of slecht?)
- Hoe komt media-inhoud tot stand? Wiens realiteit? → Machtsverhoudingen
VB: vrouwen worden seksistisch afgebeeld in het nieuws → inhoudsanalist kan laten
zien hoe het wordt afgebeeld, vervolgens roept dit vragen op als wie maakt deze
inhoud, hoe komt het tot stand, wie heeft er toegang tot etc.
4. Voordelen van inhoudsanalyse
→ Toegankelijk
- Eenvoudige toegang tot een overvloed aan media en boodschappen
- Lage kosten (soms gratis)
,- Media-boodschappen zijn niet als mensen → weigeren nooit om niet mee te doen
met een onderzoek dus geven altijd toestemming
→ Niet opdringerig
- Je valt niemand lastig
- Wat we analyseren reageert niet op onze aanwezigheid → Non reactief
→ Longitudinaal in no time
- Makkelijk terug in de tijd → Tijdmachine
Stappenplan inhoudsanalyse (met menselijke codeurs):
1. Formuleer onderzoeksvraag (en hypothese)
2. Ontwerp metingen, codeboek en codeerschema
3. Train codeurs (→ verfijn codeboek)
4. Voer pre-test betrouwbaarheid van codering uit
5. Herhaal stap 3-4 (zo vaak als nodig)
6. Trek steekproeven voor studie en betrouwbaarheidstoets
7. Codeer geselecteerde mediaboodschappen (verzamel data voor studie en
betrouwbaarheidstoets)
8. Toets betrouwbaarheid van codering in formele zin
9. Analyseer studiedata (beantwoord onderzoeksvraag)
10. Rapporteer studie in een paper
Onderzoeksvragen
1. Beschrijvende onderzoeksvragen
- Vragen enkel over media-inhoud (geen oorzaken of gevolgen)
- Antwoorden beschrijven (variantie in) media-inhoud in een bepaalde periode
- Legt geen relaties
- Media-inhoud kan worden beoordeeld met een normatieve standaard (= officiële
data over de inhoud (bv criminaliteit) kan worden opgevraagd en vergeleken of dit
klopt met wat er wordt berichtgegeven)
- Essentieel als 1e fase van breder onderzoeksprogramma
VB: “Is het aantal nieuwsverhalen dat verwijst naar robotisering van banen en
beroepen toegenomen in de periode 2007 – 2017?”
, 2. Verklarende onderzoeksvragen
- Vragen die media-inhoud koppelen aan mogelijke oorzaak of gevolg van die
inhoud
- Inhoud gesteld als verklaring (oorzaak, x) of verklaarbaar (uitkomst, y)
Inhoud-als-oorzaak-vragen = in hoeverre verklaart variatie in media-inhoud, variatie
in de reacties van mediaconsumenten op deze inhoud?
Inhoud-als-uitkomst-vragen = in hoeverre wordt variatie in media-inhoud zélf
verklaard door variatie in kenmerken van of rondom de producenten van deze
inhoud?
VB: “In hoeverre verklaart variatie in het tonen van geweld in televisieseries, variatie
in de agressieve reacties van kijkers op sociale media?”
3. Vergelijkende onderzoeksvragen
- Vragen die 2 of meer populaties van mediaboodschappen vergelijken op media-
inhoud
→ Media-categorieën vergelijken (Micro-, Meso-en Macroniveau)
a) Mediawerker-categorieën → Man vs. vrouw/ Wit vs. niet-wit/ Gen Y vs. Gen Z
b) Mediaorganisatie-categorieën → Links vs. rechts/ Kwaliteitskrant vs. populaire
krant
c) Media-omgevingscategorieën → Mediaregulering hoge vs. lage mate
→ Tijscategorieën vergelijken
a) Vóór en na een interventie → Voor en na de verkiezingen/ pandemie
b) Historisch verschillende tijdperken → Vier periodes van 8 jaar tussen 1983-
2014
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper clairejansen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €9,16. Je zit daarna nergens aan vast.
