Dit is een hele mooie, complete en logisch te begrijpen scriptie Toegepaste Psychologie uit 2024. Onderwerp: hoe help je kwetsbare leerlingen die in hun hoofd voortdurend overprikkeld zijn? Deelvragen: hoe gaat het nu op school x?, wensen en behoeften leerlingen en docenten, wat kan er beter en soo...
,Voorwoord
Voor u ligt het verantwoordingsverslag van de scriptie ‘Begeleiding bij overstimulatie leerlingen’. Dit
onderzoek is uitgevoerd in het kader van de opleiding Toegepaste Psychologie van Hogeschool
Saxion te x. Het onderzoek is in opdracht van het X in X en heeft plaatsgevonden in de periode van
september 2023 tot en met februari 2024.
In het schooljaar 2022-2023 heb ik stagegelopen op het X in X. Vanuit deze stage kwam het
probleem naar voren dat de begeleiders van de ondersteuningsinterventie, de
X, niet genoeg tijd en ruimte hebben om iedere leerling voldoende individuele aandacht te geven om
zijn of haar hulpvraag voldoende te ondersteunen. Door het tijdsbestek van het onderzoek is het
onderzoek gekaderd naar de meest voorkomende hulpvraag: overprikkeling, en hoe dit effectief
ondersteund kan worden.
Ik heb het als zeer leuk en interessant ervaren om wederom op het X aan de slag te mogen en mij te
mogen verdiepen in het onderwerp overprikkeling. De ervaring van het onderzoek naar
overprikkeling heeft mij veel geleerd. Zowel over het onderzoek doen zelf, als over
overprikkeling. Ik heb ten eerste geleerd kritisch te zijn op het onderzoek zelf en alles wat daar
invloed op heeft. Ten tweede heb ik geleerd wat van belang is en wat valkuilen zijn bij het creëren en
uitvoeren van een goed onderzoek. Ten derde heb ik veel geleerd over overprikkeling en de
begeleiding hiervan. Deze informatie kan ik zowel voor studie, werk als persoonlijk toepassen.
Er is een aantal mensen dat ik wil bedanken voor hulp in de periode van het schrijven en uitvoeren
van het onderzoek. Als eerst wil ik x bedanken. Ik wil je bedanken voor de
begeleiding die je mij gegeven hebt en hoe je dit gedaan hebt. Je stond altijd klaar, zelfs in het
weekend en in de avonduren, om ervoor te zorgen dat het onderzoek een succes werd. Je zocht mee
naar oplossingen en opties en liet soms het bos zien in plaats van de bomen. Ik ben blij dat je mijn
belegeider was.
Ten tweede wil ik x bedanken voor het geven van feedback en de momenten dat we hierover
hebben kunnen sparren. Je hebt me geholpen kritisch te zijn naar mijn eigen werk en mij keuzes
leren maken tussen verschillende belangen.
Ten derde wil ik mijn opdrachtgever X bedanken. Ik wil je bedanken voor alle momenten dat ik met
je kon sparren, de feedback die je gegeven hebt, dat ik altijd bij je kon aankloppen en zelfs kon
bereiken in het weekend. Tot slot wil ik je bedanken voor de formele en informele gesprekken en
interviews die we gehad hebben. Dit alles heeft mij geholpen in het uitvoeren en schrijven van het
onderzoek.
Ten vierde wil ik x en de leerlingen bedanken voor het opzetten, deelnemen of helpen bij het
creëren, schrijven en uitvoeren van het onderzoek.
Ten vijfde wil ik mijn studiegenoten, met name x, bedanken voor het geven van feedback en het
beantwoorden van vragen, de momenten van samenwerken en de leerzame gezamenlijke lessen. Dit
maakte het onderzoeken een nog leukere ervaring.
Tot slot wil ik mijn ouders en broer bedanken voor het doorlezen van het verslag en het af en toe
op zich nemen van andere dingen zodat ik mijn volledige focus op het onderzoek kon leggen.
,Samenvatting
Sinds de invoering van de Wet Passend Onderwijs in 2014 heeft het X in X te maken met een
toename van leerlingen die een speciale onderwijsbehoefte hebben. Om deze leerlingen van
voldoende ondersteuning te voorzien heeft het X in 2015 de X opgericht. De X is een
ondersteuningsvoorziening waar leerlingen, door gespecialiseerde begeleiders, meer aandacht
krijgen voor hun hulpvraag.
De toename van het aantal leerlingen met een speciale onderwijsbehoefte heeft ervoor gezorgd dat
er op dit moment ongeveer 40 leerlingen deelnemen aan de X. Door dit aantal is er niet genoeg tijd
en ruimte voor een individuele leerling en zijn hulpvraag. De meest voorkomende hulpvraag van de X
is overprikkeling. Om meer tijd en ruimte te creëren voor de
begeleiding in de X wordt er onderzocht hoe de leerlingen met overprikkeling effectief ondersteund
kunnen worden. Voor dit onderzoek is dan ook de hoofdvraag:
‘Hoe kunnen de begeleiders van de X de kwetsbare leerlingen met overprikkeling op een zodanige manier
bedienen zodat de drukte afneemt, er meer tijd en ruimte is voor een individuele leerling en mogelijk de
doorstroming van leerlingen bevorderd wordt?’
Om antwoord te kunnen geven op de hoofdvraag hebben er interviews, één brainstormsessie,
literatuuronderzoek en deskresearch plaats gevonden. Hieruit is gebleken dat het belangrijk is om de
leerling te voorzien van psycho-educatie, een totaalplaatje van de leerling te maken en te kijken hoe
de problematiek er binnen en buiten school uitziet en wat er invloed op heeft. Aan de hand hiervan
is het belangrijk om de patronen van een leerling te herkennen en aan te passen zodat hij of zij beter
met overprikkeling en prikkels leert om te gaan. Tijdens het traject met de leerling is het belangrijk
om het systeem, de leerling en de mentor bij het traject te betrekken, aandacht te besteden aan het
zelfbeeld van de leerling en prikkelgevoeligheid van de begeleider zelf, te normaliseren en
duidelijkheid en structuur in de X te creëren.
Het onderzoek heeft voldoende informatie opgeleverd om een betrouwbaar en valide antwoord te
geven op de hoofdvraag. Daarentegen had er een breder en dieper literatuur onderzoek en grotere
steekproeven bij de gebruikte methoden een steviger antwoord kunnen bieden op de hoofdvraag. Er
is een duidelijk idee naar voren gekomen dat als oplossing kan dienen voor het probleem, namelijk
een stappenplan. Gebaseerd hierop is een prototype ontwikkeld.
Door het volgen van het stappenplan wordt er effectieve begeleiding gegeven aan leerlingen met
overprikkeling. Het stappenplan bevat drie stappen en vijf aandachtspunten voor het gehele traject.
Daarnaast wordt het stappenplan in postervorm gemaakt.
, Inhoudsopgave
Hoofdstuk 1 – Inleiding...........................................................................................................................5
1.1. Organisatiebeschrijving................................................................................................................5
1.2. Aanleiding van het onderzoek.....................................................................................................5
1.3. Context van het probleem...........................................................................................................6
1.4. Relevantie van het onderzoek.....................................................................................................7
1.5. Stakeholders................................................................................................................................8
1.6. Doelstelling met hoofd- en deelvragen........................................................................................9
1.7. Ethiek en dataopslag..................................................................................................................10
Hoofdstuk 2 – Onderzoeksmethodes....................................................................................................11
2.1 Onderzoeksmethodes.................................................................................................................11
2.2. Beschrijving onderzoeksmethoden per deelvraag.....................................................................13
Hoofdstuk 3 – Resultaten en tussenconclusies per deelvraag..............................................................20
3.1. Deelvraag 1................................................................................................................................20
3.2. Deelvraag 2................................................................................................................................21
3.3. Deelvraag 3................................................................................................................................25
3.4. Deelvraag 4................................................................................................................................29
3.5. Deelvraag 5................................................................................................................................31
Hoofdstuk 4 – Conclusie, discussie en aanbevelingen..........................................................................33
4.1. Conclusie....................................................................................................................................33
4.2 Discussie.....................................................................................................................................35
4.3. Aanbevelingen...........................................................................................................................38
Bronnenlijst...........................................................................................................................................39
Bijlage...................................................................................................................................................42
Bijlage A – Voorbeeld open, axiaal en selectief coderen..................................................................42
Bijlage B – Informatiebrief participanten interview..........................................................................44
Bijlage C – Niet ingevuld informed consent......................................................................................47
Bijlage D – Interview leidraad deelvraag 1.......................................................................................49
Bijlage E – Topiclijst deelvraag 2 interview trajectbegeleider/orthopedagoog.................................51
Bijlage F – gecreëerde mindmap interview trajectbegeleider deelvraag 2.......................................53
Bijlage G – gecreëerde mindmap interview orthopedagoog deelvraag 2.........................................54
Bijlage H – Cijfers belang punten literatuur door trajectbegeleider..................................................55
Bijlage I – Cijfers belang punten literatuur door orthopedagoog......................................................57
Bijlage J – Informed consent schriftelijk gestructureerd interview andere scholen deelvraag 3......59
Bijlage K – Topiclijst interview trajectklasmedewerker deelvraag 3.................................................60
Bijlage L – Topiclijst focusgroup-interview leerlingen deelvraag 3...................................................62
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Scriptiebibliotheek. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,86. Je zit daarna nergens aan vast.