100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na je betaling Lees online óf als PDF Geen vaste maandelijkse kosten
logo-home
Samenvatting Academisch & Juridisch Nederlands €8,66
In winkelwagen

Samenvatting

Samenvatting Academisch & Juridisch Nederlands

1 beoordeling
 3 keer verkocht
  • Vak
  • Instelling

Een volledige samenvatting van de powerpoints, het boek, de lesopnames en mijn eigen notities. Uitgewerkte oefeningen van de pwp en de lessen uitgewerkt in de samenvatting. Ook het stukje over de geschiedenis dat niet in het boek staat, staat er volledig in. Prof Karl Hendrickx, 2024/2025

Voorbeeld 4 van de 61  pagina's

  • 8 januari 2025
  • 61
  • 2024/2025
  • Samenvatting

1  beoordeling

review-writer-avatar

Door: akcabetul06 • 1 maand geleden

avatar-seller
Samenvatting Juridisch Nederlands
College 1 – Introductie
Begrippen:
 Praetoriaanse probatie: Omdat ik (procureur) dat beslist.
 Ex aequo et bono: Uit het gelijke en het goede => Vanuit het gelijke en het
goede de schadevergoeding betalen.
College 2: Wat is goed Nederlands?
Taal varieert
 Diachroon (=Verticaal door de tijd)
 Woordenschat evolueert
 Uitspraak evolueert
 Grammatica evolueert traagst
 Synchroon (=Taal beweegt horizontaal doorheen de tijd)
 Dialecten (Bv. Liers)
 Regiolecten (Bv.: Antwerps)
 Sociolecten (Bv.: Vaktaal)
=> Dialecten vormen de basis waaruit de standaardtaal ontstaan is.
De standaardtaal
=De universele communicatie = standaardtaal
 Gestandaardiseerde variant
 Is gecodificeerd (=is vastgelegd)
 Is normbepalend (De variant die we in het publieke domein gebruiken, in
het normale leven)
 Publiek domein (=politieke sturing vanuit regering, promoten)
 Onbewust maatschappelijk + bewust politiek gestuurd
 De standaardtaal ontstaat onbewust, geen greep op
 Differentiatie binnen de taal

Standaardtaal volgens de taalunie:
1. Uniform in de gemeenschap waarin ze gebruikt wordt. (=Weinig variatie,
bv. Voor schommel)
2. Gecodificeerd
3. Prestigieus (=De standaardtaal wordt geassocieerd met mensen die een
goede opleiding hebben, goede cultuur, goede manieren, ...)
=> Het is het Nederlands dat algemeen bruikbaar is in contacten met mensen
buiten je vertrouwde omgeving (bv. Bestuur, administratie, onderwijs,
rechtspraak, media)

Standaardtaal als een ui
 Ons taalgebied strekt zich uit over 2 landen.
 Taal als soort venn-diagram
 Een stukje Vlaams, Een stukje Hollands
 => Twee grote overlappende delen: De standaardtaal!!
 => Hoe meer uit het centrum hoe meer dialect en minder standaardtaal.

Wie bepaalt de standaardtaal?
=Standaardtaal vind je typisch in het openbare leven, we denken aan
taalgebruikers die het goed doen:
 Martine Tanghe
 Hugo Claus
 Harry Mulish

,  Ook leerkrachten, politici, schrijvers, ...
=> Zij worden de spraakmakende gemeente genoemd omdat zij worden gezien
als ideaal voor de Nederlandse taalnorm, voor de praktijk.

Soorten taalnormen
1. Historische norm
 Het is altijd zo geweest, niemand weet hoe het komt, niemand stoort zich
eraan. Het is vanaf het begin zo geweest, waarom zouden dat dan
veranderen.
2. Autoriteitsnorm
 “Dat is juist omdat...” de autoriteit van bepaalde instanties worden als
argumentatie gebruikt, bv. Omdat het in de Van Dale staat.
3. Logische norm
 Taal heeft bepaalde logica, bv. Enkelvoud en meervoud.
4. Statistische norm
 Staat tegenover logische norm => Kijken naar statistische gegeven over
taalgebruik “hoeveel mensen gebruiken het woord”.
5. Zuiverheidsnorm
 Paraplu => Frans voor regenscherm = Nederlands, we gaan dus
regenscherm gebruiken want paraplu is Frans.
6. Effectnorm
 Nederlands en Engels nemen deze norm vaak. Zolang je verstaanbaar
bent gebruik je deze vorm. Bv.: E-mail, Software, ...
7. Esthetische norm
 Veel emotie, omdat mensen het woord bv. mooi vinden.
=> Wie gaat het debat winnen? Statistische norm, gepaard met effectnorm.

Van Dale labels binnen woordenboek
BE – Belgisch Nederlands => Niet algemeen => Niet gebruiken, wordt als fout
gerekend.
NL – Nederlandse standaardtaal

ANS: Standaardtaal als een ui
 Klassieke beeld: Standaardtaal als atoom, met vaste kern, naarmate je verder
van de kern verwijderd was, ga je meer naar dialecten. MAAR, men wil daar
vanaf.
 Men wil meer een wazig beeld, waar standaardtaal in het midden zweeft in
een wolk, en dingen rondraaien daarrond, zoals: typisch Belgisch, informeel,
Surinaams, ...
 MAAR, als er geen lijnen zijn, is alles dan goed? MAAR niet geval!
Taaladvies.net
 Betrouwbare site! Veel tips & tricks.
 Bv.: Een beroep doen op OF beroep doen op => EEN beroep doen op!
 Bv.: Bekomen=> Niet correct, Verkrijgen => Wel correct, is beter!

Nederlands, Vlaams?
=Welke norm voor het Nederlands in België?
Spreken we een taal of een taaltje?
Huidige situatie
 Taalgedrag
 20ste eeuw: Succesvolle standaardisering
 Overname en toenadering Noord-Nederlandse norm
 Opvallende variatie:

,  Uitspraak & woordenschat, er blijft nog altijd wat variatie hangen.
Afstand informele spreektaal – verzorgd Nederlands groter
Vlaamse tussentaal, veel dichter tegen de dialecten, dan de Nederlandse
taal. Nederlanders doen het op dit vlak beter.
 Taalattitude
 Tussentaal
 Volgens taalbeleid: Onvoltooide standaardisering, dus we gaan verder
naar standaardisering
 Volgens taalgedrag: Grote waardering

 Evolutie
 Verdere standaardisering, attitude: Onvolwaardige taal.
 Stabiel, attitude: Standaardtaal = zondags pak, dus bij belangrijke
zaken standaardtaal en je “pak” aantrekken, maar thuis steekt dat
allemaal niet zo nauw.
 Informalisering Belgische standaardtaal, attitude: Tussentaal =
identificatie.
o We laten dat vallen die Standaardtaal en spreken gewoon
tussentaal vanaf u, ook op de VRT, regering, ...
o We zien dat dat steeds meer wel gebeurt, we zien reclame
boodschappen in dialect, bij verkiezingsbordjes, ...
 Taalbeleid
 Accentverschuiving einde 20ste eeuw
Evolutie in taalbeleid?
 1ste auteur zegt dat hij vindt dat het allemaal te nauw steekt, het maakt
niet uit of we nu parking of parkeerplaats zeggen bijvoorbeeld. Je krijgt dan
heel taal-onzekere mensen.
 Mia Doornaert: Standaardtaal wel heel belangrijk, kinderen zouden het zo
moeten aanleren ook!!
 Taalunie: Zegt dat je alles moet kunnen, dialect, standaardtaal & tussentaal.
De kunst is om te weten wat je wanneer moet gebruiken, wat het meest
passend is in een situatie.
 Stefaan: Niemand spreekt perfect standaardtaal, behalve Martine 😊,
moeten dat ook niet gaan proberen.
=> Een constante slinger-beweging dus.
=> Bv.: Wat doen we met purismen/ Belgicismen, gaan we die aanvaarden of
niet? Wat zouden daar voor- en nadelen van zijn? Er zijn heel wat mensen met
verschillende meningen, bv. Mia Doornaert & Geert, die vinden dat het iets
typisch is van standaardtaal, dat hebben we in alla talen, dat hoort bij de
opvoeding, dat is typisch in Vlaanderen historisch heel belangrijk geweest als
reactie tegen Frans, dus die standaardtaal behouden & mogen daar niet te los in
zijn & dus strenge normen hanteren. Maar er zijn ook andere mensen die
beweren, zoals Staf of De Schrijver die zeggen dat er geen probleem is in
Vlaanderen, we verstaan allemaal elkaar, onze taal leeft wel, dus steekt allemaal
niet zo nauw. + eventueel eigen opinie (=Ik ben het eens met A of met B).

Kenmerken van tussentaal
 Slordige uitspraak
 Bv.: Ruukwiend, blèèven
 Verkeerd lidwoord
 De moment, het school, het stad, ...
 H ontbreekt
 Elemaal, ebt
 Slotmedeklinker ontbreekt

,  Da, wa, nie, goe
 ...
Rechtstaal – standaardtaal
 Nederlandse taalunie:
 Definitie: Standaardtaal is die taal die je hoort in bestuur, administratie,
rechtspraak, onderwijs en media.
 Standaard juridische termen vinden we in Belgisch en Nederlandse taal
(bv. Vonnis, hoger beroep).
 Grensgevallen: Typische woorden die Vlaams zijn, maar juridisch niet echt
correct (bv. Afleveren, dat doe je met meubels normaal gezien, maar niet
met diploma’s of vergunningen).
 Juridisch dialect (bv. Typisch Antwerps “verdieren” = verduren, duurder
maken). Maar “verdieren” afgeschaft.
Hoe heet de tegenganger in het Nederlands?
 Rekenhof => Rekenkamer (oudere instelling)
 Hof van Cassatie => Hoge raad der Nederlanden
 Raad van State => Raad van State
 Staatsblad => Staatscourant/ Staatsblad
 Vrederechter => Kantonrechter
 Schepen => Wethouder
 Stafhouder => Deken (van de orde van advocaten)
 Voorzitter (van een rechtbank) => President
 Procureur => Hoofdofficier van justitie
 Substituut procureur => Officier van justitie
 Procureur-generaal => Procureur-generaal
 KB => KB, de populaire naam: AMVB (Algemene maatregel van bestuur)
 Gerechtelijke politie => Recherche
 Wanbedrijf => / (bestaat niet)
 Overtreding, wanbedrijf & misdaad => Te samen: Misdrijf! (België)
 Term strafbare feiten in Nederland is overkoepelende term voor
overtreding - misdrijf
 Zaak => Goed of eigendom
 Goed => Zaak of rechtszaak

College 3: Correct schrijven
Correct schrijven: Woordniveau
=Bijlage 2 met taalfouten kennen!
Barbarismen en purismen
 Barbarisme: Niet- aanvaard leenwoord of leenbetekenis
 Evolueert volgens oordeel spraakmakende gemeente (zie college 2)
 Purisme: Niet-aanvaard eigen taalelement ter vervanging van aanvaarde
leenwoorden
 Nederlands woord dat men “geknutseld” heeft als reactie tegen een
woord uit een vreemde taal.
 Meestal verouderd.
 Woorden creëeren
 Betoelagen => Subsidiëren
 Beschikkend gedeelte => dictum, dispositief (= De uitspraak van een
vonnis)
 Kopij => Kopie
 Regenscherm => Paraplu
 Punaise => Duimspijker
 Stortbad => Douche
 Gallicismen

Dit zijn jouw voordelen als je samenvattingen koopt bij Stuvia:

Bewezen kwaliteit door reviews

Bewezen kwaliteit door reviews

Studenten hebben al meer dan 850.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet jij zeker dat je de beste keuze maakt!

In een paar klikken geregeld

In een paar klikken geregeld

Geen gedoe — betaal gewoon eenmalig met iDeal, creditcard of je Stuvia-tegoed en je bent klaar. Geen abonnement nodig.

Direct to-the-point

Direct to-the-point

Studenten maken samenvattingen voor studenten. Dat betekent: actuele inhoud waar jij écht wat aan hebt. Geen overbodige details!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper estellapeleman. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,66. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 64405 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Begin nu gratis

Laatst bekeken door jou


€8,66  3x  verkocht
  • (1)
In winkelwagen
Toegevoegd