Samenvatting op basis van het boek 'Psychologie van de levensloop: Inleiding in de ontwikkelingspsychologie' (auteur: Pol Craeynest)
Hogeschool PXL Hasselt
Toegepaste psychologie 1ste jaar, 2024
Discontinuïteit: stabiele periodes worden afgewisseld door relatief korte
overgangsfasen (crisis), verschillende stadia
Continuïteit: mens verandert continu, geleidelijke groei
1.2.2 Het trapmodel
Gestaltpsychologie: elke trap maakt deel uit van een grotere
structuur
Inleiding – actie – climax – anticlimax – ontknoping
Discontinu
1.2.3 Het gelaagde model
Levensfasen = lagen van de aardkorst
reeks van toevallige gebeurtenissen die elkaar hebben opgevolgd in het
verleden
Aardbevingen = crissisen
gevolg van spanningen of breuklijnen in de diepere lagen (traumatische
gebeurtenissen uit kindertijd)
Geen focus op zinvolle overgangen
Niet toekomsgericht, focus op nu
Continu
Persoonlijkheidstheorie Freud:
2
,Es (id) = levens- en doddsdriften gericht op bevredigen van lust en
vermijden van onlust
Ich (ego) = manier vinden om driften te bevredigen
Über-ich (superego) = morele waarden en regels
Freuds psychoseksuele ontwikkeling
1. Orale fase (0-1 jaar): Lust via de mond (zuigen, bijten).
2. Anale fase (1-3 jaar): Lust door ontlasting en controle (ophouden,
loslaten).
3. Fallische fase (3-6 jaar): Ontdekken van sekseverschillen; oedipus-
en elektracomplex ontstaan.
4. Latentiefase (6-puberteit): Driften worden verdrongen; interesse in
schoolse activiteiten.
5. Genitale fase (puberteit): Volwassen seksualiteit ontwikkelt zich.
1.2.4 Het lijnmodel
Ontwikkeling = proces van continue verandering zonder sprongen of
overgangen
Doorlopende lijn of ingewikkelder constructies (bv. golven)
Continu
Behaviorisme: mens komt ter wereld zonder een uitgetekend
stappenplan
accumulatie van ervaringen bepaalt de ontwikkeling
Informatieverwerkingstheorie: contïnuiteit doorheen de levensfasen
kleuters gaan op dezelfde manier om met de problemen als de
volwassenen
- Chromosomen: bouwstenen lichaam
- Genen en eiwitten: productie van hormonen en ontwikkeling
organen
- Complexiteit: intelligentie, genexpressie
Epigenetica: onderzoekt tijdelijke veranderingen in de genactiviteit die
niet de structuur van het DNA veranderen, maar wel beïnvloeden of een
gen wordt afgelezen
Veroorzaakt door omgevingsfactoren
Niet permament
Erfelijkheid en milieu zijn onlosmakelijk verbonden: een
recept dat ingrediënten (het milieu) nodig heeft om tot een maaltijd
(de eigenschap) te leiden
Relatieve invloed van erfelijkheid en milieu:
- lichamelijke groei en motorische ontwikkeling biologische
processen
- taal omgeving
Erfelijkheid beïnvloedt het milieu: muzikaal talent kan door
genetica bepaald worden, maar de omgeving van een muzikaal
gezin versterkt dit talent
Milieu beïnvloedt erfelijkheid: effect van de Hongerwinter op de
gezondheid van kinderen die tijdens de hongersnood in de
baarmoeder zaten
Zelfsturing als derde factor: bewuste keuzes maken die
ontwikkeling sturen, zoals het opzoeken van bepaalde omgevingen
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper martynaszelwach. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €11,39. Je zit daarna nergens aan vast.
