Samenvatting AK 5 VWO buiteNLand H1Wereld: Stedelijke
gebieden+onderzoek in eigen regio
1.1 De Randstad
Het belang van de Randstad
Randstad: stedelijk gebied gevormd door Adam Rdam Den Haag en Utrecht, met hun
omgeving dat in een ring rond een grotendeels landelijk gebied ligt.
Metropool: stedelijk gebied dat niet alleen de kernstad, maar ook de voorsteden en het
ommeland omvat.
Verzorgingsgebied: gebied rond een voorziening,waarin de meeste mensen gebruikmaken
van die voorziening.
Een metropool vervult een aantal grootstedelijke functies
→ activiteiten in bedrijvigheid, openbaar bestuur, kennis, recreatie en cultuur waarvan de
bevolking in de wijde omtrek van steden gebruikmaakt.
Zoals hoofdkantoren, rechtbanken en universiteiten. Dat zijn belangrijke gebouwen, waar er
weinig van zijn→ grotere reikwijdte: afstand die klanten willen afleggen voor een
voorziening.
Liggingskenmerken van de Randstad zijn gunstig; aan een druk bevaren zee en dicht bij
grote afzetmarkten. De Randstad heeft twee mainports (intercontinentale
transportknooppunten): Rdamse haven en Schiphol.
Die mainports hebben een grote economische betekenis voor NL, vanwege de
werkgelegenheid, toegevoegde waarde en de verbinding met de rest van Europa door
distributie van goederen en transfers van passagiers.
De ruimtelijke opbouw van de Randstad
Randstad bestaat uit twee stedelijke netwerken (steden die dmv infrastructuur en
onderlinge relaties sterk met elkaar verbonden zijn):
1. De Noordvleugel (deel vd Randstad dat zich uitstrekt over drie provincies,
bestaande uit de kernsteden Adam en Utrecht)
Economisch sterkst, 1 groot netwerk van creatieve en innovatieve bedrijvigheid met
hoge toegevoegde waarde(hoog brp)
2. De Zuidvleugel (deel van de Randstad, binnen provincie Z-Holland, bestaande uit
kernsteden R'dam en Den Haag)
Sectoren als chemie, industrie en logistiek genereren minder toegevoegde waarde.
Gem. opleidingsniveau lager en woongebied minder gewaardeerd.
Daartussen ligt het Groene Hart (groen en grotendeels nog open, landelijk gebied dat
tussen de vier grote steden in ligt).
Voordeel behouden Groene Hart→ aantrekkelijk woon- en recreatiegebied
Nadeel behouden Groene Hart→ obstakel voor de ontwikkeling van de Randstad
Bevolkingskrimp vs metropoolvorming
, Metropoolvorming (het proces van globalisering in de stedelijke samenleving, waarbij
grootstedelijke functies zich concentreren in 1 metropool), omdat internationale
ondernemingen zich graag vestigen in dit gebied vanwege de hoogopgeleide
beroepsbevolking, de goede bereikbaarheid(schiphol) en de uitstekende technologische
infrastructuur.
Metropoolvorming→ bevolkingskrimp(daling aantal inwoners in een gebied), want jongeren
gaan naar metropool om te studeren of te werken en komen niet meer terug→ lager
geboortecijfer in een gebied dat geen metropool is→ vergrijzing→ bevolkingskrimp→
leegstand van woningen, winkels en bedrijfspanden en voorzieningen die zich moeten
aanpassen of sluiten.
1.2 Ruimtelijk beleid en de Randstad
Beleid ten aanzien van de Randstad
Ruimtelijk beleid: de plannen van de overheid voor het gewenste huidige en toekomstige
gebruik van de ruimte in Nederland
Structuurvisies: beleidsdocument waarin een langetermijnplanning staat voor de ruimtelijke
ordening van een gebied, zoals Randstad 2040
Dat beleid wordt constant aangepast, zo werd de Structuurvisie 2040 vervangen door de
Nationale Omgevingsvisie. De uitgangspunten zijn dat Nederlands concurrerend, bereikbaar,
leefbaar en veilig moet zijn in de toekomst. Het beleid vd Randstad is hiervan afgeleid en
heeft 4 doelstellingen:
- Veiligheid bij klimaatverandering en overstromingen
- Sterke int. concurrentiepositie en bereikbaarheid versterken
- Veel verschillende en aantrekkelijke woonomgevingen met voldoende groen en water
om te recreëren
- Krachtige, duurzame steden en goede regionale bereikbaarheid
Afspraken tussen ministeries
Ruimteproblemen zijn in de Randstad groter dan in de rest van Nederland. Denk aan drukte
op wegen en spoor, verouderde bedrijventerreinen, verloedering van sommige woonwijken,
versnipperde natuur en hoge prijs van grond en onroerend goed.
Sectoraal beleid: beleid dat voor 1 onderwerp of sector van de samenleving wordt
vastgesteld, meestal door een ministerie. → sectoren houden geen rekening met elkaar→
niet overzichtelijk→ conflicten tussen sectoren
Ruimtelijke ordening: alle regels die bestaan over de inrichting van de ruimte.
Heel veel wetten en verschillende soorten regels en maatregelen→ trage besluitvorming,
want moet aan alle regels voldoen
→ de Omgevingswet: 1 wet met alle regels over de fysieke omgeving en de
maatschappelijke participatie in de besluitvorming.
Alles wat de fysieke omgeving betreft staat nu in 1 wet en maatschappelijke organisaties en
bedrijven worden meer betrokken bij besluitvorming.
Ontwikkelingen in het ruimtelijk beleid
Spreidingsbeleid: beleid in de ruimtelijke ordening waarin de bebouwing gespreid wordt
over woonkernen.
